از برجسته‌ترین چهره‌های علمی دورۀ قاجار علی‌محمد اصفهانی (1215-1293ق/1800-1876م) است که سال‌های بنیادین حیات علمی و حرفه‌ایش در اصفهان، یعنی پیش از آغاز آشنایی او با علوم اروپایی از طریق مدرسۀ جدید دارالفنون، سپری شده است. تعدادی از آثار علمی اصفهانی به سبک رساله‌های ریاضی قدیم همچون مفتاح الحساب کاشانی یا عیون الحساب محمدباقر یزدی نوشته شده‌اند، در حالی که به نظر می‌رسد آثار دیگر او به سبک و س...

امروزه عاشیق‌ها به‌عنوان نوازنده، خواننده، شاعر و، برخی اوقات، راویِ داستان‌های عاشقانه و حماسی در عروسی‌های سنّتیِ ترک‌زبانانِ ایران نقش‌های مهمی برعهده دارند. این کُنشگرانِ آیینی نیازمندِ فراگیریِ مهارت‌هایی برای اجرایِ شعر، موسیقی، داستان‌ها و همچنین مدیریتِ مراسم و مخاطبانِ خود هستند. ما در این مقاله نحوۀ انتقال سنّت در هنر عاشیقی را مطالعه خواهیم کرد. روش تحقیق کیفی است: یعنی داده‌ها در طول کارمیدانی ...

دو مسجد- مدرسۀ چهارباغ و علیقلی‌آقا از دو مجموعة شهری شاخص دوران شاه سلطان حسین در پژوهش حاضر مورد توجه قرار گرفته‌اند. پژوهش حاضر دو فرضیه را مطرح می­دارد. نخست اینکه مسجد- مدرسه­ های منتخب در این پژوهش به عنوان شاخص ­ترین بناهای علمی- مذهبی احداث‌شده در دورۀ پادشاهی شاه سلطان­ حسین، به‌خصوص از حیث آرایه­ های معماری، دارای مؤلفه‌های سبک­ شناسانه منظمی هستند و دوم اینکه یکی از عوامل مهم در ایجا...

فیزیک جدید اولین بار در قرن 13ق (19م) به ایران وارد شد. کتاب جرالثقیل و علم حکمت طبیعی از آگوست کریشیش اولین کتاب درسی فیزیک در ایران بود. این کتاب ترجمه‌ای از تدریس‌های شفاهی کریشیش در مدرسۀ دارالفنون است که توسط دستیار ایرانی وی میرزا زکی مازندرانی در سال 1274ق گردآوری شد. پس از این قبیل ترجمه‌ها تحصیل کردگان ایرانی در غرب پس از بازگشت به ایران مشغول به تدریس در دارالفنون شدند و کتاب‌های درسی...

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثرگذاری روش آموزش مهارت‌‌های مطالعه و یادگیری و روش خودآموزی کلامی بر کاهش اضطراب امتحان، در میان جامعۀ آماری دانش‌‌آموزان دختر پایۀ پنجم دبستان شهرستان بندر خمیر (استان هرمزگان) بود. ازطریق نمونه‌‌گیری در دسترس، سه مدرسۀ دخترانۀ ابتدایی شهرستان بندر خمیر انتخاب شده و دانش‌‌آموزان مقطع پنجم ابتدایی آن مدارس، با آزمون اضطراب امتحان اسپیلبرگر مورد سنجش قرار گرفتند. افراد...

  هدف این پژوهش پیش‌بینی میزان تأثیر و سهم عوامل رشدی و مهارتی مرتبط با استعدادیابی پیش از شروع آموزش فوتبال بر عملکرد مهارتی نوجوانان 10 تا 12 سالۀ پسر پس از هشت جلسۀ آموزشی بود. جامعۀ آماری تمام مدارس فوتبال دارای مجوز شهر اصفهان بود که در نهایت 16 مدرسه با محقق همکاری کردند. نمونه شامل 171 نوجوان پسر (میانگین و انحراف استاندارد سن 79/0± 01/11سال، قد 8/7± 141سانتی­متر و وزن 5/7± 03/34کیلوگرم...

هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر بازی رایانه‌ای آموزشی بر یادگیری، یادداری و انگیزۀ پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان کم‌توان‏ذهنی پایۀ دوم ابتدایی در مفاهیم ریاضی و از نوع کاربردی و روش انجام آن شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون – پس‌آزمون با گروه کنترل است. در این پژوهش جامعۀ آماری، کلیۀ دانش‌آموزان دختر کم‌توان‏ذهنی در پایۀ دوم ابتدایی بودند که در سال تحصیلی 91 - 1390 در مدارس آموزش و پرورش استثنایی شه...

درویش محمد، معروف به میرزا‌محمد اردبیلی بیدگلی و متخلص به محقق از علما، عرفا و شاعران سدۀ یازدهم هجری است. از وی چهار رساله و یک کتاب موسوم به ریاض العارفین و منهاج السالکین بر جای مانده است؛ تذکره الذاکرین یکی از این رساله‌هاست که پیش از کتاب یادشده نوشته شده است. از این رساله دو نسخه موجود است: یکی در کتابخانۀ مدرسۀ نمازی خوی و دیگری در کتابخانۀ مدرسه سلطانی کاشان. رسالۀ تذکره الذاکرین ـ به ر...

حضور هنر ایرانی و زبان فارسی در کتیبه های مساجدِ بسیاری از کشورها به ویژه سه قارۀ بزرگ آسیا وآفریقا و اروپا از جملۀ زیبایی های برجای مانده در معماری این مناطق و نیز نشانگر خدمات فرهنگی  هنری جامعۀ ایرانی در اقصی نقاط جهان است. پروژۀ میدانی «بررسی کتیبه های فارسی در جهان نوروز » طی چند سال اخیر توسط نگارنده، در بخ شهایی از کشورهای ترکیه، آذربایجان، هندوستان، گرجستان، پاکستان، و روسیه انجام پذیرفت...

حضور هنر ایرانی و زبان فارسی در کتیبه های مساجدِ بسیاری از کشورها به ویژه سه قارۀ بزرگ آسیا وآفریقا و اروپا از جملۀ زیبایی های برجای مانده در معماری این مناطق و نیز نشانگر خدمات فرهنگی  هنری جامعۀ ایرانی در اقصی نقاط جهان است. پروژۀ میدانی «بررسی کتیبه های فارسی در جهان نوروز » طی چند سال اخیر توسط نگارنده، در بخ شهایی از کشورهای ترکیه، آذربایجان، هندوستان، گرجستان، پاکستان، و روسیه انجام پذیرفت...