توحید صمدی قرآنی که در نگاه و نگره یا بینش عرفانی علامه حسن‌زاده آملی مهم‌ترین مسئله در معارف عرفان اسلامی است، همان توحید عرفانی یا نظریۀ وحدت شخصی وجود است که عارف در مقام عین‌الیقین یا – بالاتر - حق‌الیقین بدان نائل و واصل می‌شود و سالک عارف می‌یابد که وجود، مساوق حق است و حق سبحان صمد است. ایشان بر این باورند که توحید قرآنى همان توحید صمدى است که توحید واقعى همۀ انبیا و اولیاءالله است و هدف...

قرآن کریم دربرگیرنده نثری موزون، مسجع و مملو از مؤثرترین امثال و محکم ترین تشبیهات است. بهترین زبانی که می تواند معارف عقلی و مفاهیم معنوی را برای توده مردم تبیین کند، است. تمثیل از لحاظ ابراز مکنونات و پرده برداری از حقایق، متخیل را در شکل حقیقت، « تمثیل » و پنداشته شده را بسان یقین عرضه می کند. تمثیل در دل ها چنان اثری دارد که وصف شیء به تنهایی آن اثر را ندارد، از همین رو یکی از شیوه های بی...

مسئله اصلی که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته، خواسته ی مشروع خانواده های شاهد و ایثارگر در مورد فراگیری قرآن کریم برای رسیدن به قلّه ی امنیت اعتقادی، اخلاقی و روانی است که اوّلاً بتوانند ادامه دهنده ی راه شهیدان عالی مقام باشند و ثانیاً درگذرِ ایّام و پیچ و خم زندگی روز مرّه به آرامش ناشی از معرفت قرآنی برسند. از فرایند پاسخ های روشن و صریح نمونه های آماری جامعه هدف به پرسش نامه، این چنین بر می آی...

آیات قرآن کریم و احادیث معصومین(ع) در تکوین و تطور باورهای متفکران مسلمان اعم از متکلمان، فیلسوفان و عارفان، ادیبان و شاعران تأثیرگذار بوده است. بسیاری از متکلمان و این قبیل فیلسوفان، به گونه-های متفاوت از آیات و روایات استفاده کرده اند. گاهی از آن به عنوان شاهد و قرینه و زمانی فراتر از آن در شکل دادن مبنای مهم کلامی یا فلسفی خود به سراغ این آیات رفته اند. برای نمونه، در قلمرو شعر و ادبیات، تأث...

چهارده قرن است که زمزمه ملکوتی پدر مهربان و امیرمؤمنان در وصیت جاودانه‏اش که به همه فرزندانش در طول تاریخ نمود، در گوش ما طنین‏افکن است که:اوصیکما و جمیع ولدی و اهلی و من بلغه کتابی... اللّه اللّه فی القرآن، لایسبقکم بالعمل به غیرکم...؛ (نهج البلاغه، نامه 47) من شما دو فرزندم (حسن و حسین) و جمیع فرزندانم و بستگانم و تمام کسانی را که نامه من به آنان برسد، وصیت می‏کنم که... شما را به خدا، شما را به...

جامعیّت قرآن از مسایل مهمّ تفسیر قرآن کریم است و دیدگاه علاّمه طباطبائی به عنوان مفسّر صاحب نظر در این زمینه بسیار مهمّ است و می تواند راهگشا در حلّ بعضی از مسایل باشد. به نظر علاّمه جامعیّت قرآن به معنای کامل بودن آن است. علاّمه طباطبائی جامعیّت قرآن را در همة اقسام و صُوَر آن، مبتنی بر مجموع ظاهر و باطن قرآن می داند؛ در ظاهر قرآن تنها تفاصیل اخلاق فاضله را می توان جست، امّا معارف، شرایع و احکام در حدّ کلّیّا...

  روایت‌شناسی یکی از رویکردهای نوین مشتق‌شده از زبان‌شناسی است که به بررسی فنون و ساختار روایت‌ها پرداخته و از این طریق، در صدد یافتن دستور زبان روایت است. استفاده از روش‌ها و نظریات مطرح شده در روایت‌شناسی، می‌تواند تحلیل بهتر و دقیق‌تری از داستان‌های قرآنی به دست دهد و جلوه‌های جدیدی از زیبایی و اعجاز قرآن را روشن سازد. سوره مبارکه نوح سوره‌ای است که سراسر آن به بیان داستان ...

در پژوهش حاضر که از نوع ارزشیابی است، از دید 10 صاحب نظر برنامه ریزی درسی و موضوعی حوزه و دانشگاه و 32 دبیر مجرب این حوزه،  کتاب معارف اسلامی(دین و زندگی) دوره ی پیش دانشگاهی با هدف بررسی میزان تناسب محتوی با مؤلفه های مندرج در راهنمای برنامه ی درسی و نیز نارسایی های احتمالی و نقاط قوت، مورد نقد و ارزیابی قرار گرفت. در اجرا بر اساس رویکرد کیفی برای گردآوری داده ها، از پرسش نامه ی بازپاسخ و مصاح...

براساس تعالیم اسلامی تزکیه ی نفس، نقش مهمی در نورانیّت قلب، برای دریافت علوم الهی دارد و تنها راه ورود به سطوح بالاتر زندگی معنوی و مشاهده ی معارف الهی است. قرآن کریم مهم ترین شرط ژرفکاوی در متن مقدس قرآن و عبور از لفظ به معنا، و از معنا به حقایق قرآن را، تزکیه ی نفس قرارداده است، تا جایی که معتقد است: فهم عمیق حقایق قرآن در انحصار پاکان است«لَایَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ»(واقعه،79). برای تحقق این امر، تبع...

رسول گرامی اسلام به عنوان اصلی ترین معلم قرآن در حدیث متواتر ثقلین، از قرآن و اهل بیت (علیهم السلام) به عنوان دو یادگار لاینفک یاد می کند؛ لذا اهل بیت را می توان بهترین مفسران قرآن دانست. بنابراین معصومین (علیهم السلام) تجلی معارف قرآن و همچنین قرآن ناطقند. سخن و رفتار آنان چیزی جز بسط و تبیین و تفصیل معارف و آموزه های قرآن نیست و به بیان صریح تر می توان تفسیر و تبیین قرآن را در کلام و سیره معص...