برخلاف ارسطو که اصل پایه در دستگاه فلسفی خود را «تمایز مابعدالطبیعی میان ماده و صورت» قرار داده بود تا به تمایز میان محسوس و نامحسوس و به محرک نامتحرک برسد که فاعل طبیعی است، ابن سینا «تمایز مابعدالطبیعی میان وجود و ماهیت» را برگزید تا به تمایز میان واجب و ممکن برسد و فاعل الهی یعنی «علت فاعلی ایجادی» و وجود محض را، که خدای تعالی است ثابت کند. اما ملاصدرا اصل پایه در دستگاه فلسفی خود را «تقدم و...

التفات به نقش بی بدیل علم در پیشرفت کشورها و توجه ویژه به این موضوع در سال های اخیر سبب شده است که در کنار مطالعۀ علم از منظر فلسفی و تاریخی، از زوایایی که به بُعد تجویزی آن، یعنی برنامه ریزی و خط مشی گذاری علم مرتبط تر است، نیز نگریسته شود. علاوه بر اقتصاد و جامعه شناسی علم، این بار از منظر روانشناسی علم، یعنی بررسی عوامل روانشناختی تأثیرگذار در رفتار علمی دانشمندان، به مطالعۀ علم پرداخته ایم. ...

هدف پژوهش حاضر تحلیل روابط میان رشته ای «علم اطلاعات و دانش شناسی» است. بدین منظور با بررسی و مقایسه حوزه های موضوعی استنادکننده و استنادگیرنده مجلات این رشته در پایگاه jcr طی دو بازه زمانی 1997-1987 و 2013-2003 و مقایسه نتایج به دست آمده، تأثیر پیدایش و توسعه فناوری اطلاعات بر روابط میان رشته ای آن بررسی شد. این پژوهش با استفاده از روش تحلیل هم استنادی مجلات انجام شد که در آن از فنون رایج در ع...

هدف: هدف این پژوهش، تعیین میزان تسهیم دانش و سطح خلاقیت و تعیین رابطه آن ها در میان کتابداران کتابخانه های دانشگاه تربیت مدرس در سال 1392 است. روش پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی- همبستگی به بررسی نظر 50 نفر از کتابداران و مدیران کتابخانه های دانشکده های علوم انسانی، فنی و مهندسی و کتابخانه مرکزی دانشگاه تربیت مدرس پرداخته است. یافته ها: وضعیت تسهیم دانش در میان کتابداران کتابخانه ...

دو سیستم فلسفی، یکی مربوط به منطق و دیگری شامل مجموع دیگر آثار ارسطو، سوای منطق، بعنوان دو سیستم در نظر گرفته شده و بحث از سازگاری و یا عدم سازگاری این دو سیستم مورد توجه و کنکاش قرار می گیرد. نکته اساسی که این دو سیستم را از یکدیگر متمایز نموده و بحث از ناسازگاری این دو را پیش می کشد، مربوط به مفهوم «جوهر نخست» است. جوهر نخست که همان جوهر محسوس است، در یک سیستم (منطق) بسیط و در دیگر سیستم به ص...

در این تحقیق سعی می شود تا مفهوم نظم عمومی و آزادی های رسانه ای تا حد ممکن تشریح شده و مفاهیم بنیادین مرتبط با نظم عمومی جامعه مشخص و به طور شایسته به شناسایی هر کدام پرداخته شود. سپس با نسبت سنجی میان آزادی های رسانه ای و نظم عمومی، میزان تاثیرگذاری هر یک بر دیگری را درخواهیم یافت. افزون بر آن امکان سنجی روابط میان این دو مفهوم را بررسی می نماییم. پس از آن با عنایت به تعریفی که از آزادی های رس...

هدف مقالة حاضر تحلیل محتوای کتاب‌های راهنمای معلم فیزیک متوسطه در ایران نسبت به ابعاد ماهیت علم است. روش گردآوری داده‌ها آخرین نگاشت کتاب‌های راهنمای معلم فیزیک درنظر گرفته شد. به همین علت کتاب‌های راهنمای معلم فیزیک2 (در سال 89) و فیزیک3 (در سال 89) و فیزیک4 (در سال 94)، که وزارت آموزش و پرورش براساس اهداف مصوب منتشر کرده‌است، انتخاب گردید. روش پژوهش تحلیل محتوای جهت‌دار بود. واحد تحلیل پاراگر...

مسئله ی اصلی نوشتار حاضر، بررسی رابطه ی علم دینی با علوم اجتماعی رایج و تبیین مساعدت هایی است که علم دینی می تواند برای حل پاره ای از مشکلات علوم اجتماعی داشته باشد. نویسنده پس از مرور مجموعه ی رویکردها یا گفتمان های موجود درباره ی رابطه ی علم و دین، رویکرد تأییدی یا تکمیلی میان علوم دینی و علوم اجتماعی را پذیرفته است و تصریح دارد که علی رغم تفاوت های جدی در موضوع قلمرو و روش دین و علم مبانی و ...

بررسی در زمینه علم خداوند – علم به ذات و موجودات– و نیز غایت، فاعلیت و قدرت پروردگار، بحث دیگری را به میان می کشد که همان بحث از «حکمتِ خداوند» است. فیلسوفان مسلمان همواره در صدد شناخت هویت حکمت خداوند بوده اند. در این میان، نخستین فیلسوف مسلمانی که به ایضاح مفهومی حکمت خداوند و تبیین مؤلفه های آن پرداخت، ابن سینا بود. وی پس از تحلیل مفهوم حکمت خداوند، سه مؤلفه­ علم، سببیت و رضایت را به عنوان عن...