پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جدید در ایران، نزد حاکمان عراق دو گونه تلقی به وجود آورد؛ تلقی نخست ناظر بر سقوط حکومت پهلوی بود؛ بر این اساس تصمیم‏گیران سیاسی- نظامی دولت عراق وقوع انقلاب در ایران را به منزله ی فرصت ‏پنداشتند. اصلی‏ترین دلیل چنین برداشتی تحلیل رفتن قدرت سیاسی، نظامی و اقتصادی ایران در پی وقوع انقلاب ـ به عنوان پیامد طبیعی هر انقلابی ـ بود. دیدگاه دوم به استقرار نظام جدید ن...

ترکیه، همسایه غربی ایران و همسایه شمالی عراق است. مواضع این کشور نسبت به جنگ تحمیلی عراق علیه ایران حائز اهمیت زیادی بود، لذا دو طرف درگیر در جنگ، برای اطمینان از مرزهای خود با ترکیه به برقراری روابط دوستانه با این کشور علاقمند بودند. مشکلات سیاسی و اقتصادی ترکیه، باعث شد این کشور برای بهبود اوضاع اقتصادی‏اش به علاقه ایران و عراق پاسخ مثبت دهد و با اعلام بی‏طرفی در جنگ، ارتباط اقتصادی با دو همس...

چکیده حوزه ژئوپلیتیک عراق دارای نیروهای همگرا و واگرایی است که تحت شرایط خاص عمل می کنند و دائم با یکدیگر در حال رقابت هستند. عراق با تحولاتی روبه رو بوده که به تغییر و تحول در ساختار قدرت و هویت آن منجر شده و نتیجه ای جز دگرگونی در ژئوپلیتیک و رویکردهای بازیگران و کنشگران منطقه ای نداشته است. گروه های قومی و مذهبی، هیدروپلیتیک، هویت ملی و هویت عربی، منابع نفتی و درآمدهای عظیم ناشی از آن و کیفی...

حمله آمریکا به عراق در سال 2003 و شکل گیری بحران عراق پیامدهای مختلفی درسطوح گوناگون داشته است . در خصوص پیامدهای داخلی بحران عراق، تاثیرگذاری اینبحران بر شکل بندی و محتوای روابط، تعاملات و رویکردهای گروه های مختلف قومی ـفرقه ای عراق از اهمیت بالائی برخورداراست . روابط و رویکرد گروه های عراق با همدیگر ودولت مرکزی در دوره حزب بعث براساس الگوی دولت ـ ملت سازی تک قومی بعثی شکلگرفته بود، اما اکنون ...

با توجه به تحولات چند سال اخیر در عراق که منجر به منازعات قومی و مذهبی شده است، این پرسش مطرح می‌شود که آیا این وضعیت یکپارچگی سرزمینی عراق را با چالش‌های جدی مواجه خواهد کرد و احتمالاً باعث تجزیه سرزمینی عراق خواهد شد؟ بررسی مواضع گروه‌های داخلی عراق و منافع کشور امریکا و کشورهای همسایه عراق شامل ایران، عربستان و ترکیه نشانگر این امر است که در صورت تجزیه عراق نه تنها منافع کشورهای ذکرشده به خطر...

پاکستان از مهم‌‌ترین همسایگان شرقی ایران و از بازیگران مهم منطقه‌‌‌‌ای و اثرگذار بر ژئوپلیتیک شبه‌‌قاره است. تنوع قومی و مذهبی در این کشور و همسایگی آن با هندوستان و مناقشۀ کشمیر بر عمق استراتژیک این کشور افزوده و منجر به ایجاد حساسیت در روابط خارجی این کشور با همسایگان شرقی و غربی خود شده‌‌‌‌است. اگرچه ژئوپلیتیک موجب اهمیت پاکستان می‌‌‌‌شود، اما زمینه‌‌ساز پیدایش افراط‌‌‌‌گرایی فرقه‌‌‌‌‌‌‌‌ای ...

داعش در سال 2013 حضور خود را در عراق رسماً اعلام کرد و در سال 2017 توسط دولت عراق سرکوب شد. در طول این مدت داعش اقدامات متعددی را در عراق صورت داد. مساله این است که آیا اقدامات داعش، به عنوان یک گروه شورشی شکست خورده، به دولت عراق منتسب می‌شود؟ مطالعه نشان می‌دهد اقدامات غیرحاکمیتی و جنایتکارانه داعش اصولاً به دولت عراق منتسب نمی‌شود. اما استثنائاً در صورت قصور دولت عراق در سرکوب و پیگرد داعش و یا...

تأثیر ظهور داعش بر روابط ایران و عراق رحمت حاجی مینه[1]- مهشاد نورائیان اصفهانی[2]   چکیده: ظهور و قدرت گرفتن داعش در عراق و سیطرۀ آن بر بخش های گسترده ای از این کشور، نه تنها عراق را با بحران امنیتی و تهدید سرزمینی جدی رو به رو ساخت، بلکه تهدیدات و مخاطرات مهمی را برای امنیت منطقه ای و بین المللی ایجاد کرده است. شکل گیری ساخت قدرت و سیاست در عراق در دورۀ پسا صدام نقطۀ عطفی در روابط میان ایران ...

در سال 2011، چند سال پس از پایان عملیات نظامی 2003، یک تحلیل دقیق از وضعیت نظام ثبت احوال عراق انجام گرفت. این مطالعه با استفاده از روش‌های ترکیبی، شامل مصاحبه با دست‌اندرکاران کلیدی در نظام ثبت احوال عراق، مشاهده، مطالعه‌ی اسناد، نقشه برداری و تحلیل خلأ در نظام ثبت احوال عراق انجام شد. علی رغم جنگ‌هایی که در طی سه دهه‌ی گذشته در عراق تجربه شده است، این مطالعه نشان داد، که نظام ثبت احوال عراق ت...

چکیده   شعر مقاومت به عنوان نوع ادبی اثرگذار در میان انواع ادبی دیگر، به دلیل شرایط خاص حاکم بر کشور عراق از نمود بیشتری برخوردار است. شاعران مقاومت عراق، با استفاده از سلاح کلمه، گزارشی هنرمندانه از پایداری و مقاومت خود و مردم سرزمینشان در برابر ظلم و ستم ارائه داده­اند. در این میان «یحیی سماوی» از جمله شاعران معاصر عراق است که با رژیم بعث حاکم بر جامعه­ی عراق و اشغالگران آمریکایی به شدت مخالف...