در کتاب «سیر غزل در شعر فارسی» درباره‌ی خواجو نوشته بودم: «برخی از اوزان غزلیات او نادر و یا تازه است» اما تاکنون مجالی دست نداده بود که آن اوزان را مطرح سازم. این اوزان تازه عمدتاً در بخش صنایع الکمال است.گاهی در ضبط کلمات و مصاریع اشعاری که اوزان آنها تازه است اشکالاتی دیده می‌شود که ظاهراً محصول غلط‌کاری ناسخان است اما بعید نیست که در یکی دو مورد خود خواجو وزن را باخته باشد. به هرحال از تنوع ا...

پژوهش حاضر به خوانشی سبک‌­شناختی از ترجمه‌­ای منظوم از تائیۀ کبری، اثر مشهور ابن‌فارض، اختصاص دارد که به نورالدین عبدالرحمن جامی منتسب شده است. مبنای این انتساب نسخه‌ای خطی محفوظ در کتابخانۀ دانشکدۀ ادبیات دانشگاه قاهره است که توسط دکتر صادق خورشا در کتاب تائیۀ عبدالرحمن جامی، ترجمۀ تائیۀ ابن‌­فارض، به همراه مقدمه و تعلیقاتی تصحیح شده است. مقالۀ حاضر، با اقامۀ دلائل سبک‌شناختی...

این مقاله کاوشی در شعر معاصر عربی از دیدگاه نقد ادبی است . د رمقدمه نگارنده به معرفی شعر بر مبنای تاریخی‘فلسفی‘ادبی پرداخته و تصویری کلی از عشر معاصر عربی ترسیم نموده و سپس به بررسی مفهوم و هدف شعر از دید ناقدان بزرگ معاصر عرب وارد گردیده و مجملی از آراء آنان را ذکر نموده است. بخش بعدی مقاله به موسیقی شعر‘ انواع گوناگون شعر از نظر وزن و قافیه و بیان آراء ناقدان معاصر در خصوص موسیقی شعر و اهمیت ...

در میان آثار بازمانده از رودکی قصیدة «بوی جوی مولیان آید همی/ یاد یار مهربان آید همی» شهرت خاصی دارد و در بسیاری از مآخذ تاریخی و ادبی دربارۀ این قصیده و علت انشای آن روایت‌های مختلفی آورده‌اند. شهرت این قصیده که در موطن شاعر، تاجیکستان، نیز بسیار محبوب است، مربوط به قرن ششم هجری و موقوف به کتاب چهار مقاله اثر نظامی عروضی است. حکایت نظامی عروضی دربارۀ این شعر را برخی تذکره‌نویسان بعدی ...

این مقاله به بررسی شباهت‌های کتاب «چهار مقاله» نظامی عروضی و «رساله» لانگینوس می‌پردازد. لانگینوس یکی از بزرگ‌ترین منتقدان است که تالی ارسطو دانسته می‌شود. او در نظریه ادبی و انتقادی خود با طرح مقوله "نمطعالی"به طرح ویژگی­های یک اثر ادبی برجسته می­پردازد و در واقع خصیصه شاهکار ادبی را نشان می­دهد. لانگینوس بر این باور است که اثر ادبی با داشت...

تشخیص احساس از روی سیگنال گفتار یکی از شاخه های نسبتا جدید در پردازش گفتار می باشد که می تواند در تعامل انسان و ربات نقش مهمی ایفا کند و در حوزه های روانشناسی و روانپزشکی، فن-آوری اطلاعات و صنعت و تجارت کاربرد زیادی دارد. ما در این تحقیق یک سیستم تشخیص احساس از روی گفتار طراحی نموده ایم، که بدین منظور از ویژگی های عروضی و طیفی سیگنال گفتار استفاده گردیده است و نتایج حاصل از انجام آزمایشات بدست ...

وزن در دیوان کبیر غزلیات مولانا یکی از برجسته­ترین نکات سبکی لایه بلاغی و موسیقایی شعر مولاناست­. آمیختگی روح و جان مولانا با موسیقی و سماع  و درک  عارفانة او از سماع درونی انسان و سماع کائنات در  مسیر « یسبح لله مافی السموات و مافی الارض»  موجب شده است تا این حد از  تنوع وزنی و نشاط  وزنی در اثر وی امکان جولان داشته باشد و خود را بنمایاند. متن حاضر که در باره تنوع بحور عروضی...

تکرار و دوران از محورهای اصلی شکل­گیری عناصر موسیقایی است. این الگو که در نظام موسیقایی شعر معاصر نیز تشخص دارد، سه حوزۀ موسیقی درونی، بیرونی و کناری را در بر می­گیرد. منزوی با تکیه بر این الگوها موسیقی اشعار خود را آفریده است. این پژوهش بر آن است تا با بررسی آرایه­های موسیقی­آفرین در غزل‌های مجموعۀ «حنجره زخمی تغزل» روش بکارگیری این عناصر و کارکردشان در اشعار منزوی را نشان دهد. یافته­های این پ...

رباعی به‌دلیل ویژگی‎هایی که نسبت به سایر قالب‎های شعری داشته، ‏قرن‎ها مورد توجه ادیبان بوده است. یکی از این ویژگی‎ها دارا بودن وزن‎های متعدد ‏و متنوّع آن است؛ از طرفی دیگر، رباعی به‌عنوان قالبی که می‎تواند در برگیرنده‎ی ‏موضوعات و مضامین گوناگون باشد، همواره مورد توجّه اکثر شاعران قرار گرفته ‏است. با توجه به این مطلب، در این نوشتار، رباعیات خاقانی از لحاظ تنوّع عروضی ‏و موضوعی مورد بررسی قرار می‌گ...