یکی از مباحث مهمی که در زبان شناسی نظام مند نقش گرا مطرح می شود «فرانقش» است. در این رویکرد، همۀ زبان ها حول دو محور اساسیِ معنایی، یعنی معنای اندیشگانی و معنای بینافردی، شکل گرفته اند. از سوی دیگر، فرانقش اندیشگانی به دو کارکرد تجربی و منطقی تقسیم می شود. در کارکرد تجربی، کاربرِِ زبان تجربیات دنیای بیرونِ خود را از طریق زبان بیان می کند. محصول این کارکرد، در جمله، گذرایی است که مؤلّفه ای از فرانقش ...

قرن بیستم سرآغازی شگرف در زمینه نقد ادبی معاصر است. یکی از مباحثی که در این زمان مطرح شد، نگاه به شکل، ساختار و بافت آثار ادبی بود. این توجه به ساخت آثار ادبی برای اولین بار به صورت حرکتی مستقل در روسیه ایجاد شد و پژوهشگران این شیوه، فرمالیست نام گرفتند. فرمالیست ها و اخلاف ساختارگرایشان، در پی یافتن الگو و نظامی از روابط درون متنی بودند که براساس آن به ارزیابی مفاهیم اثر بپردازند. دسته ای از پ...

این پژوهش با توجه به دست­آوردهای «میخاییل بختین» (1975-1895) آهنگ آن دارد که «شعار» در داستان­های «سیمین دانشور» را کندوکاو نماید. پیش پندار آغازین این جستار آن است که دانشور روند داستان­نویسی را به سوی «گزاره­های شعاری» کشانده است. هر چه از نخستین نوشته­های او به پایان آن­ها نزدیک می­شویم، گرایش به شعار چنان گسترده می­شود که داستان، ماهیت خود را از دست داده و بیش­تر نقش و نگاشتی از تک­گویی در ...

چکیده موضوعِ این پژوهش، تحلیلِ عناصرِ ساختاری و شناختِ شاخص های زبانی در سطحِ آرایه-های ادبی و شگرد های بَلاغی در آثار سیمین دانشور و مُنیرو روانی پور است. روش تحقیق، مُطالعه و بررسیِ سیرِ تاریخیِ بَلاغت و تعریف آن، هم چنین ساختارِ داستان و مُطالعه ی آثارِ نویسندگانِ یاد شده در جهتِ تَطابقِ یافته های نظری بر اثر و تحلیلِ آن است. تَحلیل در دو بخش جدا گانه صورت می گیرد. ابتدا عناصرِ داستانیِ آثارِ دانشور و روانی پور م...

نویسندگانِ زن بر این باورند که در ادبیات مردان، نقشی که به زنان داده می­شود، نقشی فرعی است و زن در بیشتر آثار ادبی، عبارت از «دیگری» مرد است و به همین دلیل در ادبیات مردمحور، موضوع تجربۀ زنان مورد توجه قرار نمی­گیرد. این موضوع باعث شد که نویسندگان زن بر این نکته تأکید کنند که زنان به دلیل برخورداری از امتیازات خاص بیولوژیکی، معنی خاصی از تجربۀ زنانه به خواننده نشان می­دهند که ادبیات مردانه قادر ...

«شهری چون بهشت»  داستان کوتاهی از یک مجموعه داستان با همین عنوان به قلم سیمین دانشور است. در این مقاله سعی نگارندگان براین امر استوار است که با بهره جستن از نظریه های بزرگان ساختارگرا و روایت شناسی چون ولادیمیرپروپ[1]، تزوتان تودورف[2] ، ژرار ژنت[3]  و نورتراپ فرای[4]  که بر بعد روایی متون ادبی متمرکز است ، با رویکرد نقد ساختارگرایانه  به تجزیه وتحلیل این داستان  کوتاه بپردازد. بنابراین  در این...

آنچه در این رساله مورد پژوهش قرار گرفته توالی زمانها در زبان فارسی معاصر می باشد. منظور از توالی زمانها این است که زمانهایی که در زبان فارسی معاصر می توانند بدنبال هم استعمال شوند کدام اند. جهت بررسی پیرامون موضوع یاد شده کتابهای "سو و شون" و "نون والقلم" بترتیب از سیمین دانشور و جلال آل احمد انتخاب شدند. نتیجه تحقیق نشان داد که توالی زمانها در زبان فارسی ثابت نیست و تقریبا هر زمانی می تواند بع...

نشانه های اجتماعی هر جامعه بیانگر شرایط و موقعیت اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و ... در بافت اجتماعی است. یکی از انواع نشانه های اجتماعی، نشانه های هویت است. این نشانه ها تعلق فرد به یک گروه اجتماعی خاص را نشان می دهند. هویت انواع مختلفی دارد که هویت ملی مهم ترین و گسترده ترین نوع آن است. با توجه به نقش سیمین دانشور در داستان نویسی معاصر، اهمیت هویت و شناخت آن در سطوح مختلف، در پژوهش حاضر، دوازده مشخص...

ادبیات موجودیتی زنده و پویا دارد و در مسیر پویش خود ناگزیر از اقتباس، ترکیب، تأثیر، تأثر و بازآفرینی است. بنابراین آثار ادبی با هم تعامل دارند و ناگزیر آفرینش هر متنی با تکیه بر میراث ادبی و متون قبل از آن، صورت می‌گیرد. کمتر اثری را می‌توان یافت که با متون دیگر ارتباط و یا حداقل نظری به آنها نداشته باشد. شعرا و نویسندگان، خود به این نکته اذعان داشته‌اند که مضامین و موضوعات گفتنی، قبل از ایشان ...

ادبیات موجودیتی زنده و پویا دارد و در مسیر پویش خود ناگزیر از اقتباس، ترکیب، تأثیر، تأثر و بازآفرینی است. بنابراین آثار ادبی با هم تعامل دارند و ناگزیر آفرینش هر متنی با تکیه بر میراث ادبی و متون قبل از آن، صورت می گیرد. کمتر اثری را می توان یافت که با متون دیگر ارتباط و یا حداقل نظری به آنها نداشته باشد. شعرا و نویسندگان، خود به این نکته اذعان داشته اند که مضامین و موضوعات گفتنی، قبل از ایشان ...