در این مقاله، فرهنگ سیاسی جامعۀ ایران را در یک بازۀ کیفی اقتدارگرایی تا دموکراتیک گرایی بررسی و تحلیل کرده ایم. دیدگاه های نظریِ شکل گرفته درباب فرهنگ سیاسی ایران تحلیل های متفاوت و گاه متضاد دارند. دسته ای از این دیدگاه ها ویژگی های فرهنگ سیاسی ایران را غیردموکراتیک و اقتدارگرایانه معرفی کرده و دستۀ دیگر شاخص های دموکراتیک را به آن نسبت داده اند؛ ازجملۀ این شاخصه ها تأکید بر میزان زیاد مشارکت س...

از حیث معرفت شناسی، شاید مهم ترین دغدغه ی دانشمندان علاقه مند به حیات دموکراتیک در چند سده ی اخیر یافتن مبنا و پایه ای تزلزل ناپذیر برای دموکراسی بوده است. تقریبا ویژگی اصلی تمام نظریه های توسعه را همین امر تشکیل می دهد. در این میان، یکی از برجسته ترین این تلاش ها از آن آنارشیسم نظری است. این مکتب فکری می کوشد با طرد انواع دستگاه های سلطه و سرکوب ـ به ویژه علم سالاری و تکنوکراسی ـ مبنایی واقعی ...

این مقاله نخست مفهوم آزادی را از رویکردهای گوناگون واکاوی می کند و تفاوت انواع آزادی را با یکدیگر باز می نمایاند. سپس تمرکز خود را بر مفهوم «آزادی دموکراتیک» قرار می دهد و مفهوم آن را از سایر انواع آزادی بازمی شناساند. در این مقاله «آزادی دموکراتیک» به معنی «حذف هر نوع قید و اجبار ناشی از انواع نهادهای اجتماعی که به وسیلة قوة قاهره ای که مقررات جامعه را در دست دارد (دولت، پادشاه، مجلس و گروه ها...

هدف این مطالعه بررسی تاثیر سرمایه فرهنگی و اقتصادی زنان برنوع روابط آنها با همسرانشان درخانواده است. در بخش نظری ازنظریه اثرات متعامل( برگس و والر و هیل)، نظریه تضاد (نظریه مارکس، انگلس وفمنیست)، نظریه منابع (بلود و ولف، کرامول، میشل و ویلموت ویانگ)ونظریه بوردیو استفاده شد. داده ها با تکنیک پیمایش و روش نمونه گیری خوشه ای با حجم نمونه 225 نفر جمع آوری شده است. نتایج نشان داد که میانگین نوع رواب...

نظام مستبداﻧﺔ عراقِ دورانِ صدام‌حسین، اقسامِ ناهمسانی‌های جاﻣﻌﺔ عراق را در چرخ‌گوشتِ ایدئولوژیکِ حزب بعث مضمحل کرد؛‌ ولی پیشینه‌ای بر جا گذاشت که به‌محضِ پایان کار وی، خشونت‌های قومی،‌ فرقه‌ای و مذهبی سر برآوردند، گسل‌های جامعه‌شناختی- هویتی عراقی‌ها بر همدیگر غلطیدند و قساوت‌های گوناگون را سبب شدند. نگارنده بر این باور است که یکی از مؤلفه‌های سبب‌سازِ بروز بی‌ثباتی کنونی، شیوﮤ تدوین و تصویب قانون‌ اس...

عملکرد موفق نظامهای سیاسی، وابسته به وجود یک اداره کارآمد است. در ارتباط با اداره عمومی و سازماندهی آن تا دهه 1980 بوروکراسی نظامی بیبدیل برای تأمین کارآمدی در ارتباط با تمامی کارکردهای دولت انگاشته میشد. باوجود این، بوروکراسی بهویژه در دوران دولت رفاه، به دنبال گسترش دستگاه اداری دولت، با شکلدادن به اقتداری مستقل از جامعه و نهادهای دموکراتیک، در تعارض با ارزشهای دموکراتیک قرار گرفته و همین...

این مقاله با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی، به تبیین رویکرد پوپر در تعلیم و تربیت و به ویژه، فرایند یادگیری می پردازد. بررسی آرای پوپر بیانگر آن است که اندیشه های وی طیف گسترده ای از موضوعاتی چون فلسفة علم، معرفت شناسی، فلسفة اولی، علوم، ریاضیات، هنر و... را دربر می گیرد. اعتقاد پوپر به عقل و التزام وی به عقلانیت و تکریم انسان و توجه به مسئلة سعادت و رضایت، همچنین دیدگاهش در معرفت شناسی، مبنی ...

شرکت های سهامی غالباً با نوعی حاکمیت دموکراتیک مشابه حکومت-های دموکراتیک اداره می شوند. برخی نظریه پردازان سیاسی با استناد به این شباهت خواهان تسری اصول دموکراسی سیاسی به دموکراسی شرکتی گردیده اند. در مقابل برخی نظریه پردازان اقتصادی که از شرکت سهامی به لحاظ خاصیت آن در تولید بهره وری دفاع می کنند، دارای دیدگاه متفاوتی راجع به ساختار اداره ی شرکت های سهامی می باشند. این نظریه که مبنای قانون گذار...

شواهد زیادی بر این دلالت می‌کنند که نهادهای دموکراتیک در جوامعی که از نظر پیشرفت اقتصادی در سطح پایین‌تری قرار دارند،به سختی برقرار می‌شود.اقتصاد بازار با محدود کردن قدرت دولت،و رفاه مالی با گسترش آموزش می‌توانند زمینه‌ساز تکثر و تقویت دموکراسی باشند.اصل نظریه بر این مدعاست که دموکراسی غربی یا همان‌ لیبرالیسم سیاسی دارای ریشه‌های اجتماعی و خصوصا اقتصادی بوده است.به عبارت‌ دیگر،به صرف میل یا عقی...