هدف از اجرای پژوهش حاضر بررسی تاثیر دسته بندی معنایی و موضوعی در بالابردن یادگیری لغت زبان آموزان ایرانی، با توجه به نظریه تداخل و فرضیه تمایز است. از این رو هفتاد زبان آموز درسطح متوسط به پایین در نظرگرفته شدند و به سه گروه آزمایشی تقسیم شدند. برای آموزش لغات در گروه اول از روش دسته بندی موضوعی مرتبط، گروه دوم روش دسته بندی معنایی مرتبط و گروه سوم روش دسته بندی معنایی نامرتبط استفاده شد. نتایج...

هدف از این پروژه، بررسی شیوه های بازنمایی معنا و گزینش روشی مناسب برای به کارگیری در سامانه درک متنی به نام دنا 2 گسترش یافته سامانه دیگری به نام دنا 1 است که از روش وابستگی مفهومی برای بازنمایی دانش موجود در جمله های زبان فارسی استفاده می کند. درسامانه های درک زبان طبیعی، نتیجه برآمده از واکافت ساختواژی و نحوی به عنوان ورودی در اختیار واکا و معنایی قرار می گیرد. این پیمانه با گزینه یک زبان باز...

یکی از کتابهای ارزنده اجتماعی و سیاسی فارسی اغراض السیاسه اثر ظهیری سمرقندی، نویسنده نامدار سده ششم هـ.ق، است که جعفر شعار آن را در سال 1349 تصحیح و منتشر کرده است. متن مصحّح شعار که تا امروز تنها چاپ کتاب است، به دور از کاستی ها و لغزش ها و اغلاط چاپی و غیر چاپی نیست. در جستار حاضر صورت درست پاره ای از اغلاط کتاب به قرائن درون متنی و غیرمتنی نشان داده یا پیشنهاد شده است. در این پژوهش سندبادنامه...

در این مقاله معیارهای گفتاری متون ادبی و ویژگی های آن که در ارتباط تنگاتنگ با عوامل فرازبانی، عناصر درون متنی و سایر عناصر گفتاری موجب درک این متون می شوند، مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرند. همچنین در این مقاله این حقیقت مورد تأکید قرار می گیرد که متن ادبی، به عنوان یک مقولة زبانشناختی، عبارتست از یک پدیده و عنصر ارتباطی – کلامی و متأثر از تمامی قواعد و اصول منبعث از کنش کلامی افراد شرکت کننده...

در مقالۀ حاضر سیر تطور گونۀ علمی زبان فارسی و رویه های اتخاذشده در واژه گزینی علمی در رشته های شیمی و مهندسی شیمی بررسی شده سازیِ گسترده، معیاری بودن، قیاس پذیری و دقتِ معناییِ واژه ها، ویژگی های اصلی زبان های توانمند برای ارائۀ علم شناخته شده است و با نظری به برآیند تلاش هاییین زمینه انجام شده است، مییابی واژه سازان در پروراندنِ این ویژگی ها برای متن های علمیِ فارسی ارزیابی شده است. بر اساس نمونه ه...

متون ادبی و تاریخی در هر منطقه، کم و بیش معرّف و نشان‌دهندۀ فرهنگ عامۀ آن منطقه است. در بین این آثار، متونی را می‌توان یافت که سرشار از لغات و اصطلاحات محلی، ضرب‌المثل‌ها، کنایات، آداب و رسوم، عقاید و باورهای عامیانۀ منطقه‌ای است که خالق اثر بدان تعلّق دارد. بررسی صبغه‌های اقلیمی و محلی این گونه آثار و تحقیق بر روی عناصر فرهنگ عامه، نقش بسزایی در شناخت ادبیات محلی هر خطّه دارد. یکی از نویسندگان پر...

مولانا جلال الدین محمد بلخی، در دیوان کبیر و یا کلیات شمس به بیان حالات شخصی خود پرداخته است. در این اشعار مولانا سخنانی را به زبان آورده است که در حوزه ی شناخت ما قرار نمی گیرند و برای درک آنها، به تأویل و تفسیر نیاز داریم، زیرا مولانا کلام خود را به گونه ای بیان نموده، که از آن می توان معانی متعددی را برداشت کرد. بر این اساس، در پژوهش حاضر سعی شده، ابتدا به بررسی چند معنایی پرداخته می شود، سپ...

در این مقاله، ضمن اشاره به مقوله فرهنگ و نقش تعیین کننده آن در سرنوشت جوامع، در مورد یکی از بیماری های فرهنگی و اجتماعی انسان در قرون اخیر، تحت عنوان اَلیِناسیون (aliénation) بحث شده است. در ادامه، پس از بررسیِ نقش تغییرات فرهنگی و موسیقایی و رابطه آن با الیناسیون، به واژه ترکیبی الیناسیونِ موسیقایی به عنوان محور اصلی مقاله پرداخته شده است. در راستای تبیین و تشریح الیناسیونِ موسیقایی، این مقوله به د...

واژه ی حکم در فرهنگ لغات به معنی داوری و فرمان است و در قرآن نیز به همین معنی به کار رفته است. در اصطلاح فقها، اگر در برابر فتوی قرار بگیرد، معنایی خاصّ دارد امّا اگر به گونه ی مطلق بیاید، به معنی دستور شرعی است. اقسام و گونه های حکم بسیارند که بارزترین آنها، تکلیفی و وضعی، با فروعات و شاخه های مربوط، واحکام حکومتی با زیر مجموعه آن است و هرکدام بار حقوقی ویژه دارد و مراحل حکم از اقتصا تا تنجز و ا...

با توجه به اهمیت فرهنگ نویسی، در یک فعالیت تحقیقی فشرده بر آن بوده ایم، وضعیت لغت نامه های روسی- فارسی را بررسی و رویهء استاندارد مناسبی برای تجدید نظر در جهت أرتقاء آن ها جستجو و معرفی کنیم، بررسی های ما نشان می دهد که در لغت نامه های روسی- فارسی , نواقص متعدإی وجودد ارد. اهمیت لغت نامه های تشریحی، دو زبانه، بسامدی، دستوری و متنی در آن است که این ها به عنوان منابع بنیادین، مصالح أولیهء فعال...