تحولات بزرگی که در چند سال اخیر در جهان عرب اتفاق افتاد و پس­لرزه­های آن همچنان ادامه دارد، توجه بسیاری از محققان و تحلیل­گران در حوزه انقلاب­ها را به خود جلب کرده است. در این میان نظریه­های ساختارگرایانه از مهم­ترین رویکردهای پژوهشگران در تبیین انقلاب­ها است. در میان این نظریه­ها،‌ نظریه انقلاب اجتماعی در کتاب«دولت­ها و انقلاب­های اجتماعی» مشهورترین نمونه در میان نسل سوم نظریه­های انقلاب می­با...

اتحادیه عرب بعنوان یک سازمان جهانی منطقه ای، مرکب از کشورهای بیشتر عربی جنوب غرب آسیا و شمال آفریقا می باشد که در سال 1945 در راستای تحقق اهدافی متعالی از جمله، تقویت روابط میان کشورهای عضو و توسعه همکاریها در مسائل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و امنیتی، حفظ تمامیت ارضی کشورهای عضو، حفظ اقتدار دولت های عرب و تضمین استقلال و حاکمیت آنها، حل دوستانه و مسالمت آمیز منازعات کشورهای عضو اتحادیه عرب و... شک...

تهاجم عراق به ایران در سال 1359 که هشت سال به طول انجامید، در شرایط خاص سیاسی، اجتماعی، نظامی و منطقه ای صورت گرفت. با وقوع انقلاب اسلامی ایران و متلاشی شدن نظام امنیت منطقه ای، خلا‡ قدرت در منطقه آشکار شد و رژیم عراق نیز با استفاده از این فرصت به تقویت توان نظامی خود پرداخت؛ زیرا، احساس می کرد که شرایط لازم برای پذیرش رهبری جهان عرب در عراق و منطقه فراهم آمده است. البته، گرایش قدرت های منطقه ا...

منطقه خاورمیانه یکی از بی‌ثبات‌ترین مناطق جهان است که برخلاف بسیاری از دیگر مناطق در حال توسعه جهان همچنان نزدیک به دو دهه پس از پایان جنگ سرد کشمکش‌های منطقه‏ای، به‏ویژه کشمکش اعراب و اسرائیل هنوز در آنجا به پایان نرسیده است. به همین دلیل برخلاف دیگر مناطق در حال توسعه، به‏دلیل وجود ذخایر نفتی و همچنین رشد بنیادگرایی اسلامی که تهدیدی را برای منافع غرب به‏ویژه ایالات متحده فراهم می‌آورد، همچنان...

بی تردید ، در میان موضوعات بحث انگیز در جوامع اسلامی ، مبحث دینی بودن حکومت- و نیز دیگر شئون زندگی جمعی و حیات اجتماعی-یا دنیوی ، عرفی ، علمانی و سکولار بودن آن، جایگاهی والا و فرازمند دارد. پیوند عمیق مردم در این کشورها با اسلام و اجتماعی و شریعتمدار بودن این دین از سویی و تجربه خیره کننده غرب در ارائه الگوی نوینی از زندگی که یکی از پایه های اساسی آن ، سکولاریزم است، از سویی دیگر، این مبحث را ...

اعتراضات اخیری که جهان عرب را فراگرفته، با نتایج سیاسی مختلفی مواجه شده ، طوری که در مصر و تونس، حکومتها به سرعت سقوط کردند در حالی که در لیبی و یمن پس از مدتها کش و قوس و درگیری های داخلی تغییر حکومتها رخ داد؛ در این میان در بحرین و سوریه حکومتها پایداری قابل توجهی نشان داده اند. این مقاله به چرایی نتایج سیاسی مختلف اعتراضات در جهان عرب می پردازد و برای نیل به این مقصود از نظریه گلدستون در راب...

مولوی، چهره ی برجسته ی تصوّف اسلامی- ایرانی از دیرباز، مورد استقبال پژوهشگران ادب عربی و جهان عرب قرار گرفته است. این پژوهش ها بیشتر در چهار زمینه ی ترجمه، کتاب، مقاله و پایان نامه صورت گرفته و تصویری معتدل و مثبت از مولوی و اندیشه های عرفانی او، ارائه می دهند. این پژوهش، بر آن است تا براساس چارچوب­ و معیارهای ادبّیات تطبیقی به معرّفی توصیفی- تحلیلی پژوهش های ادب عربی درباره ی تأثیر شعر و اندیشه ی...

مردم سالاری در مصر؛ چالشها، موانع و محدودیتها کریم رضادوست چکیده: این مقاله در پی آن است که چالشها و موانع توسعۀ مردم سالاری (دموکراسی) در کشور مصر را از دیدگاه جامعه شناسی سیاسی بررسی کند. بنا به ماهیت موضوع از روش اسنادی، و برای دستیابی به آخرین داده های آماری مربوط به شاخصهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور مصر از منابع معتبری چون بانک جهانی و صندوق جمعیت سازمان ملل استفاده شده است. اطلاعات ...

واقعیت تلخ رویاروییهایی درونی که امروزه جهان اسلام بدان دچار است، بسیاری از اندیشمندان را به چاره اندیشی واداشته است. گره گشایی از وضعیت موجود هیچ راهی جز گفتگو ندارد. این نوشتار پس از مروری بر مفهوم گفتگو و برخی ویژگیهای آن، با تکیه بر تجربه زیسته (lived experience) به اهمیت گفتگوی ایرانی ـ عربی و زمینه های آماده برای موفقیت آن و قابلیت تعمیم الگوی این گفتگو برای همه دیگر انواع گفتگوها در امت ...