آزادی به مفهوم امروزین آن یکی از موضوعات مهم جهان معاصر است . شاعران ایرانی به مقوله توجه ویژه ای داشته اند، هر چند مفهوم آزادی و برداشت آنها از آزادی با مفهوم کنونی متفاوت است . در دوره اول ادبیات فارسی واژه آزادی در مقابل واژه برده و به معنی اصیل نژاده بکار برده شده است یعنی به ایرانیان در مقابل غیرایرانیان آزاده گفته می شد. با گذر زمان آزادی معنایی درونی پیدا کرد که تا نهضت مشروطه استمرار دا...

اشعاری که در موضوعات مدح یا رثای معصومین(ع)، غدیر، بعثت، معراج رسول(ص)، ظهور، عاشورا، تولّی و تبرّی اهل بیت عصمت و طهارت باشد، در حوزه شعر آیینی قرار می‌گیرند. در دوره مشروطه مضامین جدیدی وارد ادبیات می‌شود که برگرفته از فرهنگ عاشورا و قیام حسینی هستند. ستم‌‌‌ستیزی، برقراری عدالت و نیز مبارزه با استعمار، از مضامینی است که با توجه به شرایط زمانه و تحت تأثیر نهضت عاشورا در شعر...

        انقلاب مشروطه با اندیشة ملی‌گرایی و تجدّد خواهی و با ایجاد دگرگونی‌های عمیق در حوزه‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی، ساحت ایدئولوژی ملّت دربارۀ انسان، نقش دین در ادارة امور جامعه و وطن‌خواهی را دستخوش تغییرات اساسی کرد و مفاهیم جدید را به گفتمان غالب تبدیل نمود. انقلاب­ اسلامی نیز با ایدئولوژی توحیدی برای حاکمیت بخشیدن به قانون اسلامی و استقرار نظام سیاسی مبتنی بر دین، جهان­بینی ملّت و بنیان‌ه...

با توجه به این که فضای سیاسی بسیاری در بین ایران و دنیای عرب وجود دارد ، همین تشابهات و گاهی اختلافات در بین این دو زبان ، پژوهش های بسیاری در بیان ادبیات تطبیقی صورت گرفته است ، که به بررسی اشتراکات دو زبان از نظر فرهنگی و اجتماعی می پردازد . در این پژوهش تطبیقی که به بررسی تأثیر گذاری اشعار احمد مطر ، برشاعران انقلاب اسلامی می پردازیم . همانطور که می دانیم زبان ، همان عنصری است که متن را ، ا...

شعر معاصر عربی با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی مختلف در کشورهای عربی بخوبی انعکاس دهنده نگاه متفاوت آنها به امام حسین و عاشوراست. به ویژه زمانی که عصر جدید، انسان معاصر را در فضایی نزدیک به قرن اول قرارمی­دهد، تجلّی عاشورا با نمودهای متفاوت آن تمایزاتی را درادبیات هر کشورایجاد می­کند. از این رو مقاله حاضر تلاش می­کند با روش توصیفی – تحلیلی و با بررسی شعر حسینی در قالب موقعیت­های جغرافیایی، نگاه...

این پژوهش به بررسی سبک زندگی اسلامی در اشعار سپیده کاشانی اختصاص دارد و به روشن کتابخانه ای- اسنادی فراهم آمده است. هر جامعه مطابق آموزه¬ها، باورها و اعتقادات افراد آن، نوعی شیوه¬ی زیست را در پیش می¬گیرد، در جامعه¬ی اسلامی نیز مطابق آموزه¬های دین اسلام، یک نوع شیوه¬ی زندگی، عمومیت دارد که سبک زندگی اسلامی نام می¬گیرد. پس از انقلاب اسلامی ایران، با توجّه به ماهیّت مذهبی انقلاب، شیوه¬ی زیست اسلامی ...

شاعران و نویسندگان ایرانی در همة اعصار به بیان واقعیت‏ها و انتقاد از حاکمان وقت و اوضاع اجتماعی و سیاسی دوران خود پرداخته‌اند. این نوع از اشعار به "شعر اعتراض" موسوم هستند. این مقاله اشعار اعتراض را در دورة بعد از انقلاب اسلامی از جنبة واژگان‌شناسی مورد بررسی قرار می‌دهد و واژگانی که باعث تشخص زبان این نوع شعر گشته، نشان می‌دهد. هنجارگریزی‏‏‏های واژگانی در شعر اعتراض به گونه‏‏‏های مختلفی به وجو...

در مقالة حاضر، با کی نگرش تطبیقی، زمینه های تاریخی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی در روند شک لگیری شعر حماسی  آ یینی عاشورایی با زبان ادبی ویژه و مستقل آن، تبیین می شود و انعکاس ارزشهای آیینی )دینی( عاشورا همچون استمرار غدیر و ولایت، تولی و تبرّی، ظل مستیزی، عدالت محوری، جهاد و شهادت و تبلیغ و ترویج آرما نهای انسانی و اسلامی و اندیشه های انقلابی تشیع در گسترة ادب عربی و فارسی با ارائة نمونه های ...

دفاع از تفسیر اخلاقی کاتارسیس ارسطوئی، یکی از ژانرهای مهم هنر نمایش و محور مباحث ارسطو در کتاب بوطیقا، تراژدی است. نزد ارسطو اقسام شعر، اموری مصنوع که حاصل میمسیس کارکرد آدمی است، به شمار می‌روند که از میان آنها شعر تراژیک نه فقط به لحاظ فرم و صورت بلکه به لحاظ محتوا، از جایگاهی ممتاز برخوردار است؛ زیرا قادر است با انگیزش شفقت و ترس در مخاطب، موجب کاتارسیس (پالایش) این عواطف شود. تفاسیر مختلفی ...

ادبیات و به تبع آن شعر همواره دوشادوش ملّت حرکت کرده و همچون آیینه ای بازتاب دهنده و منعکس کننده اوضاع جامعه بوده است. با شکل گیری انقلاب اسلامی ایران و به دنبال آن بروز جنگ تحمیلی، شاهد حضور شاعرانی متعهد و دلسوز در جامعه هستیم. پدیده جنگ، سبب تحوّل فضای ایرانِ پس از انقلاب اسلامی شده و نیز تغییر جوّ مبارزاتی و تظاهراتی و اشعار شعارگونه و تهییجی بر ضد ستمشاهی، به سمت و سوی دفاع مقدس و شاعران ذهن خ...