اکتناه المعانی الرفیعة للقرآن الکریم وإدراک ما یحتوی علیه هذا الکتاب العظیم، یحتاج إلی دراسة متعدّدة الجوانب،لأنّ الأسرار والرموز القرآنیة قد تختفی علی المخاطب العام وتحتاج إلی علوم خاصة لإنتشالها من بین المعانی الراقیة والألفاظ الرائعة. ومن هذه الأسرار، سرّ الوحدة الموضوعیة فی السور القرآنیة، خاصة السور الطوال. فإذا نظرنا إلی ظاهر السور الطوال واجهنا موضوعات وقصصاً لاتوجد علاقة وثیقة بین مضامینها ...

این نوشتار در پی واکاوی روش تفسیری علامه فضل الله در تفسیر «من وحی القرآن» است. نویسنده بر این باور است که مهم‌ترین ویژگی «من وحی القرآن» از نظر روش بلاغت‌محوری است. مفسر می‌کوشد قواعد بلاغت و لوازم و پیامدهای سخن بلاغی را مبنای فهم آیات قرار بدهد. در این نوشتار نخست به پیشینه روش بلاغی در تفسیر پرداخته شده است، سپس معیارهای شناخت ابعاد بلاغی از دیدگاه علامه فضل الله مورد بحث قرار گرفته است، آن...

لا شک ان الانسان یمیل ذاتیاً للسرور، والتلذذ بالحیاه. ومع هذا فان الاضطراب الفکر والتوتر النفسی وهی من سمات العصر الحدیث یمنعان ذلک، مما یؤدی الی تدنی الاحساس بالسرور. یهدف هذا البحث لمقارنه مفهوم السرور فی المدرسه الاسلامیه ومدارس علی النفس الحدیثه. البحث الحالی، بحث مکتبی، حیث تم فی البدایه دراسه ماهیه السرور من مصادر علی النفس، ومن ثم تم تحلیل آیات القرآن الکریم، والمأثور من الاحادیث والتعلیم...

این نوشتار در پی واکاوی روش تفسیری علامه فضل الله در تفسیر «من وحی القرآن» است. نویسنده بر این باور است که مهم ترین ویژگی «من وحی القرآن» از نظر روش بلاغت محوری است. مفسر می کوشد قواعد بلاغت و لوازم و پیامدهای سخن بلاغی را مبنای فهم آیات قرار بدهد. در این نوشتار نخست به پیشینه روش بلاغی در تفسیر پرداخته شده است، سپس معیارهای شناخت ابعاد بلاغی از دیدگاه علامه فضل الله مورد بحث قرار گرفته است، آن...

یتناول هذا البحث ، مفهوم الحوار فی اللغة و فی الإصطلاح و کلمة الحوار و طبیعته فیالقرآن(الحوار القرآنی )کما یتناول مفهومه عند المسلمین و تاریخ نشأته فی الأدب العربی و قوته وأثره و أهمیته و غایته و ضرورته فی عصرنا الراهن کما تبرز الدراس ة قواعد و آداب الحوار ومنهجه و أسالیبه و... فی القرآن و تبرز أنواعه عل ى شکل عام کالحوار الذا ّ تی(الداخلی) و الحوارالخارجی و على شکل خاص کالحوار المتعالی ، و العل...

برخی از تفاسیر عرفانی از قوائد و اصول تفسیری و استظهار از نصوص پیروی نکرده و دچار افراط گردیده و در ورطه تفسیر به رای گرفتار شده اند. اینان از آیات و روایات به عنوان ابزاری در جهت تایید اصطلاحات و اصول تصوف و مکتب عرفانی خویش بهره برده اند. برخی دیگر با نگرش عرفانی مبتنی برقرآن و سنت، به تفسیر، سعی نموده اند که با بیان رموز و اشارات، لطایف باطنی قرآن را با ادبیات ویژه عارفانه ترسیم کنند و در عی...

این مقاله به بررسی متنی و منبع شناختی یک روایت تفسیری می پردازد که نخستین بار در دو تفسیرالتبیان و مجمع البیان به نقل از امام باقر علیه السلام آمده است. مؤلف نشان می دهد که مأخذ شیخ طوسی در نقل این روایت، المصابیح فی تفسیر القرآن تألیف ابوالقاسم حسین بن علی معروف به وزیر مغربی (370ـ418 ق) بوده است. وزیر مغربی این سخن را به نحوی مبهم به «ابوجعفر» نسبت می دهد؛ اما این روایت نه در هیچ یک از منابع ...

نوشتار حاضر متن مصاحبه‌ای با علامه فضل الله است در مورد تفسیر «من‌ وحی القرآن». در این مصاحبه علامه فضل الله به پرسش‌های متعددی پیرامون روش تفسیر خود و ویژگی‌های آن پاسخ می‌دهد. برخی از محورهای مورد پرسش عبارت‌اند از: فلسفه نامگذاری تفسیر به «من وحی القرآن»، پیامدها و آثار روش من وحی القرآن، چگونگی بهره‌گیری از عقل در تفسیر، جایگاه روایت در روش «من وحی القرآن»، رابطه قرآن و اهل بیت:، فلسفه اجتن...

نزاهت یا عفت بیان در ادای الفاظ و تعبیرات قرآن، در بین مباحث ادبی_بلاغی قرآن، کمتر مورد بررسی و کنکاش قرار گرفته است. گفتار حاضر می کوشد به تبیین این مهم بپردازد که عفّت بیان سراسر قرآن را فراگرفته و این اعجاز بزرگ فراتر از سایر آثار ادبی در این زمینه است، و نیز خداوند متعال، که در جای جای کتاب خویش بر ادب و عفت کلام تأکید دارد، در مصحف مجید این امور را عملاً به کار بسته و ضمن رعایت حرمت افراد،...