در چند دهة اخیر در ایران رشد جمعیت شهری با توسعة ناموزون­افقی­شهر و ازبین‌بردن منابع کشاورزی و طبیعی اطراف شهرها همراه بوده است. در این بین، بسیاری از شهرها منابع فضایی ارزشمند اما فرسوده‌ای دارند که در حال حاضر راهگشای بسیاری از مشکلات شهرهاست. به همین منظور مسئلة بهسازی و نوسازی این فضاهای با ارزش مدنظر قرار گرفته است. در این بین، رویکرد رشد هوشمند که در ایالات‌متحدة آمریکا مدل مدیریت رشد است...

پایداری محله‌های مسکونی به پایداری اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی و مدیریتی بستگی دارد. فرایند توسعة پایدار دربرگیرندة کیفیت اقتصادی، اجتماعی و سرمایة محیطی است که اعضای اجتماع‌های محلی را به تولید و بازساخت زندگی هدفمند برای تحقق ابعاد پایداری هدایت می‌کند. مؤلفه‌هایی همچون اعتماد، صداقت، روحیة همکاری، تمایل حضور در عرصه‌های مدنی، وجدان کاری، انضباط و تلاش برای توسعه از منظر پایداری شهری می‌توان...

با توجه به تمایل به افزایش جمعیت در کشور و به فرض نایل شدن به آن و براساس جمعیت 100 میلیون نفر در ده سال آینده، می توان تحلیل کرد برای توسعة همه جانبه- براساس اطلاعات و داده های در دسترس- سالیانه به سرانة آب حدود 2000 متر مکعب نیاز است که برای جمعیت مورد اشاره حدود 200 میلیارد متر مکعب در سال خواهد بود. اما درحال حاضر میزان آب تجدیدپذیر در کشور حدود 120 میلیارد متر مکعب است که نشانگر کمبود آبی ...

شتاب شهرنشینی و روند رو به گسترش گرمایش جهانی اهمیت پرداختن به مسئلة سیلاب های شهری را بیش از پیش نمایان می کند. تهران به تازگی تحت تأثیر سیلاب و خسارت های ناشی از آن قرار گرفته است. بارندگی با شدت بالا و رشد و توسعة بی رویة شهر و شبکة ناکارآمد زهکشی از دلایل اصلی این امر به شمار می روند. این تحقیق رویکرد کارآمدی را در ارزیابی خطر سیل تهران به کار می گیرد. هدف این مطالعه توسعة پهنه بندی خطر سیل...

رشد پراکنده رویی شهری به ویژه در نواحی پیرامونی کلان شهرها یکی از مسائل بغرنج در سیاستگذاری توسعة فضایی مناطق کلان شهری است. هدف مقالة حاضر بررسی و تحلیل عوامل اقتصادی- اجتماعی و سیاسی مؤثر بر رشد این پدیده در قالب نظریه های مختلف رقیب است. به نظر می رسد تنها با آگاهی و درک از عوامل مولد این پدیده و شناخت اثرات زیست محیطی آن است که می توان ابزارهای کارآمد و مناسبی را برای سیاستگذاری توسعة فضایی...

در دوران معاصر گسترش شهرهای جدید بسیاری از کشورها در پیرامون شهرهای تاریخی، یکی از معضلات ساکنین و مدیران شهری به‌شمار می‌رود. در اغلب موارد این رشد و توسعة شهرسازی نوین در صورت عدم کنترل صحیح و مدیریت مطلوب از سوی مسئولین به‌عنوان عاملی که ارزش‌های میراثی شهرهای تاریخی را تهدید می‌کند، چالش برانگیز خواهد بود. بیست و هفتمین نشست کمیتة میراث جهانی در شهر وین، بر موضوع گسترش شهرها در دوران معاصرت...

طرح مسئله: مسکن، بخش بسیار بزرگی از کاربری‌های شهری را به خود اختصاص داده و از جنبه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، روانی، کالبدی و زیست‌محیطی مهم است و نقش مهمی را در محیط شهری ایفا می‌کند؛ بنابراین با توجه به آثار گستردة مسکن بر محیط‌های شهری، بخش مسکن نقش بسیار مهمی درزمینة تحقق اهداف توسعة پایدار و عدالت فضایی شهری دارد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی شاخص‌های پایداری مسکن با تأکید بر رو...

بررسی وضعیت کلی اجتماعات روستایی در ایران نشان می دهد که برنامه های رفاه اجتماعی و توسعة روستایی انطباقی با الگوی توسعه پایدار ندارد. از آنجا که برنامه های توسعه از دستیابی به اهداف در همة زمینه ها دور مانده اند، بیشترین آثار منفی خود را بر اجتماعات روستایی گذاشته اند. در این پژوهش اطلاعات به صورت مطالعه اسنادی و کتابخانه ای گرد آوری شده و سپس داده های ثانویه مورد تحلیل قرار گرفت و یافته ها و ن...

عدم تعادل و توازن در نظام سکونتگاه ها از مهمترین چالش های توسعة شهرنشینی و نظام شهری در ایران است. با توجه به اینکه عدم تعادل در توزیع جمعیت زمینه ساز نابرابری در سایر بخش ها نظیر فعالیت های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی می گردد، لذا تلاش در جهت ساماندهی این وضعیت مستلزم مطالعۀ وضع موجود و بررسی روند طی شده در این رابطه می باشد. هدف این مقاله، بررسی و تحلیل نحوه توزیع فضایی جمعیت در نظام شهری کلان م...

به منـظور مدل سـازی توسعة شهری برای شـهر گـرگان طی دورة زمـانی1987- 2001 از روش مدل سازی رگرسیون لجستیک که از روش های برآورد تجربی است استفاده شد. برای انجام این عمل از سه گروه متغیر مستقل شامل متغیرهای اجتماعی- اقتصادی، بیوفیزیکی و کاربری زمین استفاده شد. برای حذف متغیرهای همبسته، کوواریانس بین متغیرها مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به نتایج تحلیل، متغیرهای فاصله از مناطق اداری، رفاهی و مناطق ...