در جهان امروز، که اقتصاد دانش بنیان در رفاه و رونق ملل و دستیابی به توسعۀ اقتصادی پایدار سهمی اساسی دارد، تقاضا برای ارزیابی وضعیت علم، فناوری و نوآوری در کشورها رو به افزایش است. پایش و ارزیابی علم و فناوری در سطح ملی با مبحث شاخص‏ های علم و فناوری و نوآوری و مدل مفهومی، که شاخص ها بر روی آن سوار می شوند، درهم آمیخته است. این پژوهشِ در پی کمک به سیاست گذار در طراحی مدل های ملی از طریق مقایسه، د...

نماگرهای علم، فناوری و نوآوری مهم ترین منابع اطلاعاتی برای تصمیمگیریهای کاربران مختلف از جمله سیاستگذاران هستند. طراحی مسیر حرکت به سمت هدف مطلوب بدون شناخت کافی از وضعیت موجود و ارزیابی اقدام های قبلی امکان پذیر نیست و نماگرها علائم راهنما و ابزار ارزیابی هستند. این مقاله با هدف بررسی تناسب نماگر های مورد استفاده توسط سیاستگذاران علم، فناوری و نوآوری در ایران، ابتدا به بررسی مسیر ایجاد و تکامل...

سیاست گذاری در عرصه علم و فناوری به ضرورتی راهبردی در همه کشورها به خصوص در کشورهایی در حال توسعه مانند ایران تبدیل شده و نخستین مرحله در روند سازندگی اجتماعی است که برنامه گذاران و سیاست گذاران می توانند از آن برای توسعه پایدار یاری بگیرند. در کشور ما سند بالادستی چشم انداز بیست ساله بر دستیابی به جایگاه نخست علمی و فناوری در منطقه در افق 1404 تاکید می کند. این امر مستلزم این است که اولویت های...

بر پایه دو انقلاب بزرگ علمی، نظام دانشگاهی علاوه بر مأموریت آموزشی دارای مأموریتهای پژوهشی، فناوری و کارآفرینی علمی شده است. همچنین، بر پایه الگوی پیچش سه جانبه دولت ـ دانشگاه ـ صنعت، کارکردهای دولت، دانشگاه و صنعت متحول و انتظار از نظام دانشگاهی برای فناوری، کارآفرینی علمی و جریان سازی و تغذیه نظام ملی نوآوری مضاعف شده است. در این مقاله وضعیت گروه فنی ـ مهندسی کشور بر اساس مدل سایبرنتیک نظام ع...

از منظر آینده پژوهی  آموزش عالی به عنوان یک پیشران  مهم و تعیین کننده در شکل دهی به آیندة علم و فناوری مورد توجه آینده اندیشان و سیاست پژوهان علم و فناوری بوده است. از مهم ترین دلایل این اهمیت، نقش کانونی آموزش عالی در تولید، آموزش، ترویج و توسعة قلمروهای متفاوت دانش و معرفت بشری است . علاوه بر این جهانی شدن آموزش عالی، تحرک گستردة دانشجویان و پژوهشگران برای کسب مهار ت های آموزشی و پژوهشی به کش...

از منظر اسلامی، علم و پیشرفت های علمی یک موهبت الهی و ارزشمند است، چرا که انسان را قادر می سازد از گنجینه‏هایی که خداوند برای انسان در طبیعت قرار داده است، بیشتر و بهتر استفاده کند. بنابراین، مهیا کردن بسترها و لوازم استفاده بیشتر و بهتر از منابع فی نفسه مطلوب است. یکی از بسترها، ایجاد نهادهای حقوقی تشویقی مانند نظام حق اختراع است که منجر به ترغیب سرمایه گذاری فکری و مالی به ویژه در کشورهای در ...

سهم ایران در پیشبرد مررزهای دانش و استفاده از علوم و فنون تولید شده در جهان در مقایسه با کشورهای صنعتی بسیار ناچیز است. برای یافتن علل عقب ماندگی علمی و در نتیجه، کندی توسعه اقتصادی ـ اجتماعی کشور یک طرح پژوهشی در فرهنگستان علوم تعریف و از آبان ماه 1378 تحقیقات لازم آغاز شد. نتیجه این مطالعات ارائه 21 مقاله تحقیقاتی بود که در چند جلسه و میزگرد اعضای فرهنگستان و سایر علاقمه مندان مورد بحث قرار گ...

پیشرفت های علمی و نوآوری های فناوری در اقتصاد دانش محور امروز ، به پیشران های توسعه ی اقتصادی تبدیل شده اند. امروزه ، رشد ، سودآوری و رقابت ، وابسته به توسعه ی فناوری ها ، تولید محصولات جدید ، بکارگیری فرآیندهای به روز و ارائه ی خدمات سفارشی می باشد. هرچه قدر اهمیت علم و فناوری در اقتصاد دانش محور پررنگ تر می شود ، پایش تحولات حوزه های مختلف علم و فناوری به منظور اتخاذ تصمیمات بهینه و بکارگیری ...