قرآنیان نام جریانی فکری است که با تکیه بر وحدت امت اسلامی و شعار بازگشت به قرآن، در نیمه دوم قرن سیزدهم هجری، تحت تأثیر اندیشه های اصلاحی سید جمال الدین اسدآبادی و شیخ هادی نجم آبادی، توسط یکی از شاگردان ایشان به نام سید اسدالله خرقانی شکل گرفت و به وسیله دیگرانی همچون شریعت سنگلجی، یوسف شعار، برقعی، قلمداران و حسینی طباطبایی ادامه یافت. این گروه که قرآن را در بخش اعتقادات، کافی و بی نیاز از سن...

در قسمت ورودی شرقی مسجد جامع کبیر یزد دهلیزی با پلان مربع به مساحت تقریبی 50 متر مربع وجود دارد که در حاشیه مستطیل شکل دور زیر سقف آن کتیبه‌ی شعری عربی به رنگ آبی و خط ثلث بر روی گچ در یازده بیت، مورخ به سال 777 هجری نقاشی شده است. این کتیبه به علت گذشت زمان ساییده شده و قسمت هایی از متن آن از بین رفته است. ایرج افشار، با استناد به کتاب‌های تاریخ جدید یزد و جامع مفیدی، از کتب تاریخی قرن نهم هجر...

حضرت رقیه3 یکی از جلوه‌های احساسی و عاطفی قیام امام حسین(ع) است. از سده‌های اولیه تا پایان قرن هفتم علما و بزرگان در آثار خود از حضرت رقیه(س) و سرگذشت او یاد کرده‌اند. هدف این تحقیق، بازخوانی آثار دانشمندان تا پایان قرن هفتم برای یافتن مؤیدها و مستندات تاریخی برای تقویت فرضیه وجود حضرت رقیه در روز عاشورا و شهادت او در شهر شام است. این نوشتار با روش توصیفی و شیوه کتابخانه‌ای برای رسیدن به هدف فو...

خوابنامه­ها، یکی از انواع متون ادبی هستند که گاه در قالب تعبیر خواب و زمانی به صورت شرح یک خواب نگاشته شده­اند. یکی از دوره­های تاریخی در­خورتوجه از بعد خوابنامه­نویسی، عصر قاجاریه است. خوابنامه­های عصر قاجار، مضامین انتقادی، سیاسی و اجتماعی را در خود جای داده­اند. در میان این خوابنامه­ها می­توان به آثاری چون خلسه اعتماد السطنه، رؤیای صادقه­ سید جمال الدین واعظ اصفهانی، رؤیای صادقه محمد حسن تاج...

یکی از مسائل مهم در پیشرفت یا عقب ماندگی یک کشور طرز تفکر و بینش دولتمردان آن کشور است. مقاله حاضر تلاشی دارد تا تاریخ تفکر اقتصادی را در بین دولتمردان ایران در اواخر حکومت قاجاریه و اوایل حکومت پهلوی بررسی کند. طبیعی است که بدون در نظر گرفتن مبدأ سیر تکاملی تفکر اقتصادی در یک کشور، فهم تاریخ اقتصادی یک کشور دشوار است. نکته جالب این است که برخی مسائل مهم بین متفکرین ایرانی در طی دوره مورد بحث ه...

     سید عبدالرحیم مولوی (1221-1300ه.ق) با تخلص شعری (مه­عدوومی) شاعر برجسته و نامی کُرد زبان در سدۀ نوزدهم میلادی است. وی در میان متفکران کُرد دارای جایگاهی خاص بوده و به­ویژه در علم کلام ید طولایی داشته­است. مولوی، مرید طریقت نقشبندی بوده. او قصاید بسیاری را در مدح شیخ سراج الدین و شیخ بهاءالدین سروده است. بیشتر اشعار مولوی مملو از ارادت نسبت به پیر و مرشد و اخلاص در طریقت است. مولوی به زبان­ها...

فریضه حج به عنوان عبادتی جامع، کامل، تأثیرگذار و حیات بخش جایگاه ویژه ای در دین اسلام دارد و یکی از راه های تعالی روحی مسلمانان است. به همین جهت حکمت ها و اسرار فراوان و درخور توجهی دارد. این موضوع مورد توجه جدی تفاسیر عرفانی نیز قرار گرفته و نگاه معرفت گرایانه و باطن شناسانه آن ها را جلب کرده است که می توان از تاثیر گذارترین و مهمترین آن ها کشف الاسرار، عرایس البیان وتفسیر محیط الاعظم را نام ب...

کتابت درباره ی دعا بخش بسیار مهمی از میراث مکتوب تمدن اسلامی بویژه شیعه را تشکیل می دهد. در این میان رضی الدین أبوالقاسم سید علی بن موسی شهره به سید بن طاووس با نگاشتن کتاب های بسیاری درباره ی دعا و گزارش نیایش های معصومان?، جایگاهی بلند دارد؛ و در میان آثار وی إقبال الأعمال از مکانتی رفیع برخوردار است. ابن طاووس این کتاب را رقم زده است تا دعاها و اعمالی را که مومنان باید در گذرگاه زمان به آن ه...

قرن پانزدهم میلادی، قرن آغاز تفکر نوین در عرصه های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، علمی و حتی در باره خود انسان بود. این سرنوشت غریب از اروپا آغاز شد و رفته رفته به دیگر مرزهای جغرافیایی شرق و غرب رسید. آغازگر این تفکرات نوین که می توان آن را تجدد و یا مدرنیته نامید از دانشمندانی همچون کپرنیک، کپلر،گالیله بود که در ادامه با تجربه محوری و علم باوری بیکن، دکارت و نیوتن هموار شد و با جان لاک و در ن...