دوران چهارده ساله سلطنت شاه صفی (1038-1052 ه ق) جانشین شاه عباس اول که آغاز دوره دوم فرمانروایی صفویان بر ایران تلقی شده است ، منحنی قدرت صفویه باتنزل کارآیی حکومت ، کاهش کارآمدی نیروهای نظامی و ضعف توان اقتصادی همراه بود. سیاست داخلی وی مبتنی بر خشونت ، قتل عام دودمان شاهی و رجال قدرتمند و کارآزموده پیشین (عصر شاه عباس) و سپردن امور به هواخواهان دولت جدید که غالبا از خواجه سراها و امرای نالایق...

با مرگ شاه عباس یکم و روی کار امدن شاه صفی،دولت صفوی از جهت داخلی و خارجی دچار مشکلات به گونه ای موجب از بین رفتن اقتدار عصر شاه عباس یکم گردید.در عرصه روابط خارجی دولت صفوی با دو جنگ ناخواسته از سوی عثمانی مواجه شد.سلطان مراد چهارم،در 1044ه.ق با لشکری بزرگ به مرزهای شمال غربی ایران حمله کرد و با تصرف ایروان بخشی از قفقاز را به خاک عثمانی ضمیمه ساخت.سپس به تبریز تاخت و این شهر را ویران کرد.اگر ...

یکی از خاندان های محلی متنفذ و مشهور ایران، سادات سیفی قزوین است که نسب خود را به امام حسن)ع(می رساندند. سابقة حضور برخی از افراد این خاندان در تشکیلات حکومتی به عهد ایلخانان می رسد ؛ اما درعهد حکومت صفویه بعضی از آنان به مناصب عالی چون وزارت دست یافتند. دورة اول حیات سیاسی اینخاندان در حکومت صفویه، از زمان شاه اسماعیل اول آغازشد و تا سه دهه از دوران شاه طهماسب اول تداومداشت. پس از آنکه به این ...

حضور میسیونرها مذهبی مسیحی در ایران، ازجمله مباحث مهم در مطالعات صفویه است. از عصر شاه عباس اول به بعد، فعالیت کشیشان مسیحی اروپایی در راستای اهداف سیاسی، عثمانی ستیزی و اهداف مذهبی، پیگیری تبلیغ مسیحیت در ایران، روبه افزایش نهاد. موقعیت مساعد داخلی ایران، ازجمله روحیه مهمان نوازی و سعه صدر ایرانیان در برخورد با ادیان دیگر، زمینه هایی بود که موقعیت مناسبی برای حضور کشیشان مسیحی اروپایی در ایران...

شعوری کاشی از شاعران قرن یازدهم هجری است. طبق گفتۀ تذکره ها شعوری، دیوانی مشتمل بر شش هزار بیت داشته، اما بر طبق تنها نسخۀ موجود از اشعارش، آثار وی شامل چند قطعه و تعدادی رباعی و دو مثنوی به نام های مونس اخیارو مهر و وفاست. تذکره ها ابتدای کار وی را زمان شاه اسماعیل صفوی (ظاهراً شاه اسماعیل دوم) دانسته اند، اما وی در اشعارش و به ویژه در دو منظومۀ مهر و وفا و مونس اخیار، شاه عباس صفوی (شاه عب...

ناظر بیوتات، از جملـه مناصب ابداعی صفویان است. این منصب را در تقسیم بندی دیوانسالاری آن دوره می توان جزو مناصب درباری و تشکیلات سلطنتی به شمار آورد، که البته مانند سایر مناصب دوره صفوی دارای کارکردهای دیگری ـ به خصوص اداری و در برخی موارد نظامی ـ هم بوده است. این منصب که از اوایل تأسیس سلسله صفوی پدید آمده بود، پس از اصلاحات اقتصادی شاه عباس اول – که تأثیر خود را در بیوتات سلطنتی هم برجای گذاشت...

شرق شناسی«orientalism» نوعی از مطالعات غربیان (کشورهای واقع در قاره اروپا و آمریکای شمالی) است که بمدت طولانی دنیایی شرق (کشورهای واقع در شرق اروپا) را مورد مطالعه قرار داده است؛ شرق شناسی آنان به حوزه ها و بخش های گوناگون تقسیم بندی می شود؛ محققانی که در مطالعات شرق شناسی مشارکت دارند را مستشرق «orientalist» می نامند. ایران شناسی، از جمله حوزه های مهم مطالعاتی مستشرقان است، که سیر مراحل تحقی...

مقام لَله گی، یکی از مناصب غیر رسمی ولی در عین حال مهم و تاثیرگذار در ساختار دیوانی و سیاسی حکومت صفوی بود. وظیفه ی این منصب همانند مقام اتابکی در دوره ی سلجوقی، سرپرستی و تربیت شاهزادگان حکومت صفوی بود. علی رغم شباهت های بسیاری که میان دو منصب لَله گی و اتابکی در زمینه ی سرپرستی و پرورش شاهزادگان وجود داشت، للگان هیچگاه نتوانستند همانند اتابکان به چنان اقتداری دست یابند که بتوانند زمینه ی تشکیل ...

دربار به معنی بارگاه پادشاهان و امراست کسی که در رأس این جایگاه قرار دارد، شاه بود. از حقوقی کاملاً نامحدود و مستقل برخوردار بود. یک قدرت مقدس آمیخته به احترام هم نزد مردم دارد. مهمترین مقام بعداز شاه، وزیر است که نقش و جایگاه وزیر برای سلاطین ایران حیاتی و گره گشا بود. بعداز وزیر، زنانی بودند که در دربار عنوان و نفوذ داشتند و می توانستند در تصمیم گیری ها تأثیرگذار باشند. زنان درباری که از بستگا...

چکیده: عمادالدوله میرزا محمد طاهر قزوینی متخلص به «وحید» از خاندانی اصالتاً قزوینی است. محمدطاهر، شاعر، تاریخ نگار، وزیر و منشی دربار صفویان، در اواخر قرن یازدهم و اوایل قرن دوازدهم زیسته است. وحید در خدمت چهار شاه صفوی، شاه صفی، شاه عباس دوم، شاه سلیمان و شاه سلطان حسین روزگار گذراند. وی منشی دربار شاه صفی بود. در زمان شاه عباس، وقایع نگاری دربار را بر عهده داشت و کتاب تاریخی «عباس نامه» را ...