نهج البلاغه به عنوان یک میراث حدیثی مکتوب اهمیت فراوانی در فرهنگ اسلامی دارد. یکی از مهم ترین ابزارها برای فهم یک حدیث، دانستن سبب صدور آن است به طوری که در برخی مواقع عدم اطلاع از سبب صدور، موجب فهم ناقص و حتی اشتباه از متن می شود و با توجه به صبغه غالب تاریخی نهج البلاغه، بررسی سبب صدور خطبه های این کتاب از اهمیت فراوانی پیدا می کند. به همین دلیل است که برخی از شارحان نهج البلاغه بدون توجه به...

چکیده:دیوان حافظ، جزو متونی است که چند معنایی و تفسیر پذیری، از خصوصیات بارز آن است و به نسبت مخاطبان می تواند معنی داشته باشد؛ به همین دلیل شارحان این دیوان، شرح های متفاوتی از آن نوشته اند و چهره های متفاوتی از حافظ ارائه داده اند. از این رو دیوان حافظ، بستر مناسبی است تا از دیدگاه نظریه های نقدادبی جدید مورد بررسی قرار گیرد. در این پژوهش، براساس نظریه ی ادبی هرمنوتیک که دارای دو دیدگاه مولف ...

علامه شیخ تقی الدین ابراهیم کفعمی(ره) یکی از علمای شیعی قرن 9-10 هجری است که در زمینه های مختلفی مثل تفسیر، قرائت، دعا و زیارات، شعر و ادبیات، حدیث، عقاید، فقه، سیر و سلوک و ... صاحب تألیفات، تحقیقات، حواشی، شروح و اختصاراتی است. در این تحقیق سعی شده است تا دیدگاه این عالم برجسته درباره صفات خبریه تبیین گردد. صفات خبریه صفاتی است که در آیات و روایات از آن ها سخن به میان آمده است. علامه کفعمی در...

چکیده جام عروس خاوری تألیف معصومه معدن کن بعد از نگاهی به دنیای خاقانی (۱۳۷5 - ۱۳۷8)، بزم دیرینه عروس (1372)، و بساط قلندر (1384) چهارمین اثری است که در زمینۀ خاقانی شناسی منتشر می شود. این اثر در میان شروح و گزیده های درسی خاقانی از مزایا و برتری هایی بهره مند است؛ ازجملة مهم ترین آن ها می توان به دقت نظر و تسلط مثال زدنی مؤلف بر موضوع اشاره کرد. در این جا ضمن بررسی این اثر، به طرح نکات و مباح...

برای شرح‌نویسی می‌توان بر اساس متغیّرهای 1. شارح و متن ادبی و 2. مخاطب انواعی را نام برد. یکی از این شروح را، شرح تطبیقی می­نامیم. هدف اساسی شرح تطبیقی، شرح ادبیات ملّتی بر اساس ادبیات ملتی دیگر است. روش عملیاتی شرح تطبیقی  سه مرحله دارد: 1. مقدمات: بررسی تأثیر و تأثّر تاریخی و تفاوت زبانی میان دو اثر ادبی، 2. شرح تطبیقی: تحلیل بر پایه‌ی شاخصه‌ی  زبانی ـ بلاغی و معنایی، 3. نتیجه‌گیری: دریافت و تبی...

شرح‏نویسی بر متون ادب فارسی در دهه‏های گذشته از رونق فراوانی برخوردار بوده است و شارحان زیادی با اهداف مختلف دست به انتشار آثاری زده‏اند، که در آنها متن کامل یا گزیده‏ای از آثار ادبی پیشینیان، همراه توضیحات و تعلیقات، آورده شده است. اما در میان شارحان از ادب‏دوستان کم‏مایه تا پژوهشگران برجسته‏ای چون فروزانفر، مینوی، یوسفی و دیگران، وجود دارند. هرچند شرح‏نویسی سابقه طولانی دارد، اما به‏واقع، ا...

بی تردید یکی از برجسته ترین نابغه های شعر وپر آوازه ترین نخبگان ادبیات عرب در قرن چهارم هجری، ابو الطیب احمد بن الحسین، ملقب به متنبی است. متنبی از شاعران ومدیحه سرایان نامدار عصر دوم عباسی است و مدحیات، بیشتر اشعار وی را در بر می گیرند. تقریبا همه ادیبان وصاحب نظران قدیم ومعاصر، از عرب وعجم، به توان ادبی متنبی اذعان داشته، تألیف شروح متعدد ونقدهای گوناگونی که تا کنون نیز بحث محافل ادبی است، ...