نقش شیعیان چه در کشورهایی که اکثریت جمعیت را تشکیل می دهند و چه در کشورهایی که اقلیت قابل ملاحظه ای را به وجود می آورند‘ در رویدادهای قرن بیستم‘ نقشی تعیین کننده بوده است. ایران تنها کشوری است که ا زقرن 16 میلادی مذهب شیعه مذهب رسمی کشور بوده است اما در عراق این اکثریت به اندازه یک اقلیت غیر مسلمان هم به حساب نیامده است. تلاش برای حفظ یک حکومت سنی در عراق باعث تعارض بی وقفه بین رژیمهای سیاسی و ...

حکومت آل‌خلیفه و تاثیر آنها بر وضع اقتصادی شیعیان بحرین[1] داریوش نظری* چکیده شاخه‌هایی از قبیله «عُتوب» که ساکن نجد عربستان بودند، به عللی مانند خشک‌سالی‌های مکرّر و طبیعت بَدوی‌شان، در قرن هفدهم میلادی به مناطق گوناگونی مانند عراق، شام و خلیج‌فارس کوچ کردند. گروهی از آنان به خلیج فارس رفتند و در کویت جای گرفتند. مانند «آل‌خَلیفه»، «آل‌صَباح» و «آل‌جَلاهمه». آل‌خلیفه پس از زمانی به سوی قطر رفتند و د...

با توجه به گسترش چشم گیر بنیادگرایی اسلامی در پاکستان در دو دهه ی اخیر، هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل فکری ضدیت و دشمنی طالبان نسبت به شیعیان است. به همین منظور پژوهش حاضر این فرضیه را مورد ارزیابی قرار داده است که محیط اجتماعی پاکستان، استفاده ی ابزاری دولت­های پاکستان از گروه­های بنیادگرا و رهبران آن، همچنین مداخله ی دولت­های خارجی ،به ویژه عربستان، در ترویج وهابیت و ترکیب آن با «دیوبندیسم»، عام...

کرخ پایگاه مهم تشیع در سراسر قلمرو خلافت عباسی بود. در ابتدای قرن چهارم، آل‏بویه‏ی شیعی مذهب، از ضعف قدرت عباسیان استفاده کرده و بر بغداد مسلط شدند. ورود آنها به بغداد موجب شعف و امیدواری شیعیان کرخ شد مخصوصاً این که آل‏بویه برای اولین بار مراسم عاشورا و غدیر خم را برگزار کردند. ولی این روند دوامی نداشت و آل بویه نتوانستند از شیعیان حمایت کنند. اهل سنت که از برگزاری این مراسم ناراضی بودند بارها ...

شیعیان امامی مذهب که در دوره‏ی سیطره خاندان بویه از آسایش نسبی و اقتدار حکومتی برخوردار بودند در پی یورش سلجوقیان سنی به بغداد و بر افتادن حاکمیت بوئیان، دوران سختی را تجربه کردند. سلجوقیان، آنان را از مناصب اداری راندند، پیشوای دینی آنان - شیخ طوسی - مجبور به ترک بغداد شد و در پی سرکوب شورش بساسیری شیعیان ساکن شهر کرخ، مورد حمله سنیان قرار گرفتند. اما این وضع پایدار نماند و در طی سلطنت سلجوقیا...

انقلاب اسلامی ایران یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در پیشبرد روند بیداری و آگاهی مسلمانان و نیز افزایش فعالیت های اسلامی در جوامع مسلمانان بوده است. درواقع به دنبال انقلاب اسلامی روح درهم شکسته و خسته شیعیان در دیگر نقاط جهان اسلام خصوصاً در کشورهای عربستان، لبنان، یمن و نیز عراق زنده گردید. پس از انقلاب ایران، شیعیان جرأت و شجاعت خود را بازیافتند تا به طور علنی و بی پرده شکایات و مطالبات خود را م...

منطقه خاورمیانه، در طول تاریخ مدرن خود، همواره شاهد تحولات و دگرگونی هایی بوده که امنیت و سیاست در سطح بین المللی را به شدت متأثر کرده است. در این میان، اشغال عراق از سوی آمریکا در سال 2003، سرنگونی صدام حسین و تغییر رژیم در این کشور را می توان مهم ترین رویدادی تلقی کرد که به شکل گیری دوره جدیدی از تعاملات میان بازیگران منطقه ای،توازن قدرت در خاورمیانه و در مجموع تصویر نوینی از منطقه شده است. ...

پیشرفت روزافزون بشر در به کارگیری فناوری سازه ای باعث شد تا در طول زمان بنای معماری به شفافیت بیشتر دست یابد. این امر با وجود اینکه که قابلیت های بیشتری برای خلق فضا به دست می داد؛ باعث شد تا ساختارهای فرهنگی، اعتقادی و اجتماعی جامعه مورد غفلت واقع شود. شفافیت بی حصر فضا در قرون اخیر در معماری غرب به از بین رفتن حریم های فضایی انجامید و به تبع در ایران به خاطر عدم وجود نظام فکری منسجم در ورود ف...

از جمله مباحثی که سال¬های متمادی فکر علمای شیعی را به خود مشغول کرده، پرسش از رهبری جامعه در دوران غیبت معصومین است. به دیگر سخن، در دوران غیبت دوازدهمین امام معصوم، علمای شیعی با این مشکل مواجه شدند که چه کسی باید در زمان غیبت، زعامت حکومت را در دست بگیرد؟ در این نوشتار با تجزیۀ این مشکل به مسأله¬های متعدد، نشان دادیم که اگر مسأله را به صورت «بدون توجه به این¬که خداوند برای زمان غیبت دستوری دا...

آل­بویه که از شمال ایران برخاسته بودند، توانستند اولین حکومت مستقل شیعی را در بخش­های وسیعی از ایران و عراق تأسیس نموده و بر دستگاه خلافت عباسی مسلط شوند. یکی از مهمترین پیامدهای تشکیل حکومت آل بویه، ترویج و تعمیق فرهنگ تشیع بر بخشهای وسیعی از سرزمین­های مرکزی و غربی حوزه خلافت عباسی شد. هدف این مقاله بررسی شناسایی این پیامدها و ارزیابی نقش امرای آل­بویه در این موضوع است. نتایج بررسی نشان می­د...