یکی از موضوعات شعری در ادب فارسی، ساقی نامه سرایی است. این موضوع ادبی که با نظامی گنجوی و چه بسا با الهام گرفتن وی از اشعار موسوم به خمریّات ـ که البتّه پیش تر سابقه ای هم داشته است ـ پدید آمد، پس از نظامی مورد توجّه گویندگان مختلف در اعصار گوناگون قرار گرفت و در عین حال دچار تغییرات و تحوّلاتی شد. بررسی و مطالعه دربارۀ این تحوّلات که آن را می توان به سه بخش تحوّل در قالب (استفاده از بعضی قالب های دی...

یکی از ابعاد گسترده امامت، نشر اخلاق و بیان اندرزهایی است که روح انسان را به اوج معنویت می رساند تا در پرتو آن مسیر درست حرکت به سوی خداوند و رفتار صحیح فردی و اجتماعی را دریابد. در این میان نهج البلاغه به عنوان بخش مهمی از آموزه های علوی راه گشای انسان در همۀ ابعاد زندگی و به ویژه اخلاق و معنویت است. این کتاب در مورد احسان و انفاق، به عنوان یکی از مهم ترین مسائل حوزه اخلاق، بسیار سخن گفته و بر...

این مقاله‌ نشان می‌دهد که اسطورة‌ مهر به عنوان یکی از عناصر مهم خیال شاعرانه می‌تواند زمینه‌های ساخت تصاویر بلاغی، استعاری و تشبیهی را برای شاعر فراهم نماید. نویسنده کوشیده است روایت‌های اساطیری مهر را با مصادیق هنری آن در شاهنامه تطبیق دهد. مهر در شاهنامه صورت خیال شاعرانه و رنگ ادبی و اعتلای هنری و زیباشناختی یافته است. سایه‌روشن‌های سنّت پرستش و ستایش مهر و آیین میتراییسم و آراسته‌شدن مهر به ...

     هنجارگریزی یکی از شگردهای مطرح در نظریه‌های نقد فرمالیستهای روس است که در تعریفی ساده می‌توان آن را خروج از زبان معمول و معیار دانست. بهره‌گیری از این ترفند بیانی به آفرینش زیبایی و پویایی سخن می‌انجامد و در نهایت سبب توجه دوچندان مخاطب به متن می‌گردد. شاعرانی که چیره دست‌ترند افزون بر اینکه می‌کوشند به مفاهیم و معانی تازه روی آورند، توجهی ویژه نیز به ساختار و زبان شعری خود دارند تا بتوانن...

بحثِ هنر در فلسفهی شوپنهاور جزئی ساختاری است. شوپنهاور پس از بیانِ اصولِ اندیشهاش به دو نوع شناخت میپردازد؛ اولین شناخت شناختِ عادیِ گرفتارِ رنج است، که تنها مربوط به پدیدار است و شناختِ دوم، رها شدن از شیوهی شناختِ عادی و شناختی معطوف به رهایی از رنجِ زندگی است. این شناخت هم شرطِ تجربهی زیباییشناسانه و هم شرطِ رستگاری در اخلاق است. هنر خود فعالیتی رهایی بخش است و رو به سوی رستگاری دارد، اما صرفا به صورتِ ...