طبیعت در فرهنگ و هنر و به‌ویژه نگارگری ایرانی نقش و جایگاه مهمّی دارد. به همین دلیل، این پژوهش با مطالعه منابع مکتوب و تاریخی، به تحلیل و بررسی جایگاه و چگونگی تغییر سیر زیبایی‌شناختی طبیعت، به‌منزله یکی از ارکان نگاره‌های ایرانی در مکتب اصفهان می‌پردازد. پیش‌فرض این پژوهش نیز این بوده است که طبیعت در تک‌نگاره‌های مکتب اصفهان، تا حدّ زیادی کارکرد سابق خود را ازدست می‌دهد و در بسیاری از نگاره‌ها ا...

طبیعت نشانه¬ای الهی است و در موازین اسلامی به حضور، تفکر و عبادت در طبیعت بسیار سفارش شده-است. در بسیاری از آیات قرآن کریم به عناصر طبیعی اشاره شده و بهشت به باغی باشکوه و مصفا تشبیه شده است. اما با وجود جایگاه رفیع و دارای احترام طبیعت در اسلام، در مساجد که اصلی¬ترین بنای عبادی مسلمانان بوده و روزگاری باشکوه¬ترین عمارت شهر اسلامی به شمار می¬آمده¬اند، جای درختان و گیاهان خالی است. در این پژوه...

طبیعت از ابتدا تا امروز همواره یکی از خاستگاه‌ها و سرچشمه‌های هنر بوده است. از همه بارزتر در هنر شعر، که نمونه‌ها و نشانه‌های آن را از قدیم‌ترین ایّام تاکنون، در آثار منظوم و شاعرانة همۀ کشورهای جهان می‌توان دید. برای مثال، از ترانه‌ها و شعرهای «سافو» در سرزمین سرسبز و سواحل جادویی یونان گرفته تا اشعار شاعران عرب از جمله «امرءالقیس» در بیابان‌های پر از «ربع و اطلال و دمن» یا تغزّلات آغاز قصاید قص...

برشماری روابط مادی و معنوی متقابل انسان و طبیعت از نگاه قرآن مورد بررسی قرار گرفته است. انسان از یک نظر جزئی از طبیعت است و با آن رابطه های چند جانبه، بیولوژیک، معرفتی و حقوقی دارد.  انسان در طبیعت زاده می شود، می بالد و می میرد و این بخشی از رابطه دوسویه انسان و طبیعت است. انتساب آفرینش انسان و طبیعت به پروردگار یگانه هستی، خود پیامدار نتایج و نکته های چندی از رابطه متقابل وهماهنگی آن دو می با...

معنویت اکولوژیک به مفهوم باز‌شناختن حقیقت الهی در نظام طبیعت است. شاعر سبز، پس از دریافت ادراکات حسی از طبیعت، به وصف تقدس پدیده‌های آن با در‌نظر داشتن رویکرد قدسی و عرفانی در اشعار خود می‌پردازد. در میان عناصر و پدیده‌های طبیعت، "آب" یکی از پرکاربرد‌ترین عناصر در میان سروده‌های ادبی محسوب‌می‌شود. جایگاه محوری این عنصر ارزشمند، کاربرد خداباورانه اکولوژیک در اشعار طبیعت‌گرا/بوم‌گرا را به‌ خود اخ...

نتایج حاصل از بررسی‌های فلوریستیکی و اکولوژیکی 48 گونه از تیره‌هایی چون خشخاش (Papaveraceae)، شاه‌تره (Fumariaceae)، سیب‌زمینی (Solanaceae)، تاج‌خروس (Amaranthaceae)، پیاز (Alliaceae)، گاوزبان (Boraginaceae)، شمعدانی (Geraniaceae) و پنیرک (Malvaceae) در محدوده درون شهر همدان که طی چند سال گذشته صورت گرفتند، نشان می‌دهند که بسیاری از گونه‌های مشاهده شده این تیره‌ها تنها شامل عناصر همروکر رودرال ...

کاربرد گستردۀ تشبیه و استعاره از ویژگی‌های ممتاز شعر مهاجرت افغانستان است. در این بررسی استعاره در شکل اصلی آن، یعنی تشبیه، در‌‌آمده است. بدین‌ترتیب دو بخش بزرگ مشبه و مشبه‌‌به موضوع‌بندی شده و بر اساس فراوانی در اولویت قرار گرفته است. مشبه‌‌ها به چهار دستۀ بزرگ وصف یار و دل‌سپردگی، طبیعت، وصف شعر، و سایر مفاهیم تقسیم می‌شود. بر اساس مشبه‌‌ها دیدگاه شاعران مهاجر افغانستان انفسی و درون‌گراست؛ جه...