مقاصد شریعت عبارت از اهدافی است که در شریعت به‌منظور جلب مصالح و دفع مفاسد بندگان، از ناحیۀ شارع دنبال می‌شود. مقاصد شریعت به اعتبار اهمیت، به ضروریات، حاجیات و تحسینات تقسیم شده‌اند که حفظ دین، جان، عقل، نسل و مال بندگان از مصالح ضروریه تلقی شده است. فقیه به استناد آیات، احادیث معتبر، عقل و بنای عقلا، مشروعیت و موارد مقاصد شریعت را به‌دست می‌دهد. مقاصدی که در منابع شناسایی شده‌اند، در فهم و ت...

یکی از مهم ترین و بارزترین ویژگی های آثار روایی کهن ادبیات فارسی (نظم و نثر) تصویرکردن و نشان دادن مفاهیم اخلاقی، سیاسی به صورت روایت در شکل های گوناگون: حکایت، تمثیل و لطیفه است. از جمله ی این آثار دو کتاب کلیله و دمنه و مرزبان نامه است. به دلیل استفاده ی نویسندگان این دو اثر از سبک فنی و مصنوع، درک و مفاهیم این دو اثر برای مخاطب در عصر حاضر دشوار شده است. حفظ و احیای محتوا و درون مایه ی این آ...

کتاب جامع التمثیل نوشته محمّد علی حبله ­ رودی (زنده 1054) از جمله قدیم­ترین کتاب­های امثال و حاوی ناب­ترین تمثیل­های ایرانی است که طی چهار قرن از پرخواننده ­ ترین کتاب­های اخلاقی و داستانی بوده؛ چنان­که بیش از پنجاه بار چاپ شده است. این کتاب ارزشمند و پرفایده، با آمیختن مثل و تمثیل با آیه و حدیث و شعر داروی پند و موعظه را برخواننده شیرین و گوارا می­سازد. نویسنده با شاخ و برگ دادن داستان­ها و گاه...

چکیده: رساله دلگشا، یکی از آثار ارزشمند عبید زاکانی در زمینه طنز است، که از دو بخش حکایات عربی و فارسی تشکیل شده است. بسیاری از افراد و صاحب­نظران عبید را مبتکر حکایات طنزآمیز می­دانند؛ در حالی­که با مطالعه و بررسی حکایات عربی این اثر، تأثیرپذیری او از منابع عربی به خوبی نمایان می­شود. با بررسی­های انجام شده در این پژوهش، نشان داده­ایم که عبید نه تنها این حکایت­ها را ابداع نکرده، بلکه به شدّت از...

بردگان، از نژادهای گوناگون، زن و مرد و سیاه و سفید، در جوامع و در میان طبقات اجتماعی مختلف حضوری انکارناپذیر داشته‎اند. دراین میان، نقش چشمگیر بردگان زنگی شایان توجه است. زنگیان که در آغاز نوبردگانی بیش نبودند و زندگی معیشتی ـ اجتماعی بسیار سختی داشتند، اندک اندک همراه با تحولات جامعه و حضور در جوامع دیگر صاحب اندیشه و منزلت اجتماعی- سیاسی شدند و به عرصه های مختلف، ازجمله حوزه ادبیات، راه یافتن...

سعدی در آثارش برای پرورش معانی تربیتی و اخلاقی خود، از آموزه های علوم دیگر، از جمله دانش طب و علم تشریح که مقدّمه طب است، بهره برده است. در حوزه علم تشریح سخنان سعدی، غالباً، با مطالب بخش تشریح کتب طبی قدما مطابقت دارد، مثلاً وی اصل و مایه منی و شیر را خون می داند که در کتب تشریحی نیز عیناً همین معنی آمده است. در آثار سعدی نام بیماری های متعددی آمده است که مهم ترین آنها بیماری رشته، تب، مالیخولیا و...

روایت شناسی از مباحث مورد توجه در سبک شناسی است که با رویکرد افرادی مثل؛ تزوتان تودوروف[1]، ولادیمیر پراپ[2]، شلومیت ریمون-کنان[3]، رولان بارت[4]و مایکل جی تولان[5]که در این حوزه صاحب نظر هستند، گسترش پیدا کرده است. بررسی ساختار روایی در حکایات تمثیلی که به نثر فنی و مصنوع نوشته شده اند، موضوعی است که در این مقاله بدان پرداخته شده است. سبک حکایت های تمثیلی قرن ششم که  با صنایع بدیعی و توصیفات م...

در این پایان نامه ابتدا با ارائه ی تعریفی نسبتاً کامل از مسأله مقاصد شریعت به بیان دیدگاه فقها و علمای مذاهب اسلامی، پرداختیم. سپس مواضع علمای امامیه را در اصول فقه و قواعد فقه بیان کردیم و در آخر با بیان مثال هایی از فقه امامیه، توجه فقهای شیعه را به بحث مقاصد شریعت نشان دادیم. و درآخر، اهمیت بحث مقاصد در مسائل مستحدثه و نوآوری های آن آشکار گردید. در واقع منظور از این تحقیق، نمایش بخشی از اهمیت...

مادر کانون پیوند در خانواده است. جایگاه او در طبیعت، جایگاهی ریشه ای است که خلقت و فطرت عالم با آن عجین شده است و این قانون هستی، قابلیت تغییر ندارد و بر اساس این جایگاه ریشه ای کرامتی خاص برای او مقرر کرده، که در وجوه عام خود از وی نفی ضرر و حرج و اکراه کرده است. اسلام در رأس همۀ ادیان، توجه خاصی به نقش محوری این وجود مبذول داشته است. اگرچه متون و نصوص مبنی بر رویکردها و اصول کلی دربارۀ مادر ا...