میرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانی (۱۱۹۳ - ۱۲۵۱ هـ . ق ) ادیبی توانا، منشی و دبیری با تدبیر و سیاستمداری با فراست در دوره اول عصر قاجار است. او اصلاحات زیادی در تشکیلات دیوانی انجام داد. او نثر فارسی را از پیچ و خم عبارت پردازی های متداول روزگار خویش رهایی بخشید. از آنجا که مقام والایی در محافل سیاسی و ادبی داشت، سبک او به زودی سرمشق بعضی نویسندگان معاصرش و پس از او شد. او با اینکه نثر فارسی را ...

اثری که در پیش رو است، تلاشی است در جهت پرداختن به مکتب ها و رهیافت های تاریخ نگاران معاصر عرب که در حوزه معرفی و نقد منبع و روش شناسی قرار می گیرد. سه نویسنده معاصر عرب یعنی عباس محمود العقاد از مصر، و یوسف العش از سوریه، و جواد علی از عراق، مورخانی هستند که در این رساله سعی شده است تا بعضی از آثار ایشان که مربوط به تاریخ اسلام هستند، مورد نقد و بررسی قرار گیرند. هدف از این رساله ارایه شمایی ا...

0

چکیده تأسیس مجلس شورای ملی ایران از مهم‌ترین ثمرات انقلاب مشروطه بوده است. بی‌تردید شناخت سمت‌گیری‌ها و رویکرد اساسی این مجلس بدون توجه به نحوه مناسبات آن با حکام و نیروهای بانفوذ محلی، ناقص خواهد بود. اساساً درتاریخ ایران حکومت ایالات از مهم‌ترین مناصب دولتی بودهاست. همچنین در این دوره خاص غالب حکام که به شیوه دوره دیرین استبداد خو گرفته بودند، نسبت به مجلس نظر مساعدی نداشتند و به عنوان بخش مهم...

اگر چه ایده سکولاریسم، پدیده ای غربی و خاستگاه معرفت شناختی آن مغرب زمین است، اما پس از پیدایی و نضج گرفتن در سایر ممالک نیز سر بر آورد. بدیهی است که این تفکر برای ورود به جوامع اسلامی به ویژه ایران که از مکتب غنی تشیّع بهره مند است و جدایی دنیا و آخرت در آن مطرود بوده و در بر دارنده آموزه هایی چون «من لامعاش له لامعاد له» است، نیاز به حاملانی داشته و دارد تا بار این کالای وارداتی را بر دوش گرف...

در فرآیند شکل گیری و تداوم حرکت های سیاسی و اجتماعی، انگیزه ها و اهداف رهبران و میزان استحکام مبانی فکری و اجرایی این حرکت ها، اصلی ترین بخش آن محسوب می شود. در نهضت های جنگل و خیابانی نیز دستیابی به عوامل و عناصر اصلی شکل دهنده افکار و اندیشه های رهبران و اهداف و آرمان هایی که در پی دستیابی به آن بودند، از اهمیت اساسی برخوردار بود. در عین حال سازمان بندی سیاسی آن ها برای پیشبرد و وصول به اهداف...

در اواخر دوره ی صفویّه و آغاز افشاریّه در میان شاعران و نویسندگان ایران اندیشه هایی مبنی بر روی گردانی از سبک هندی پدید آمد و این اندیشه ها در دوره ی کریم خان زند به نهضتی ادبی تبدیل شد که به سبک «بازگشت ادبی» موسوم است. در این دوره شاعرانی که از نازک خیالی ها و باریک اندیشی های سبک هندی به ستوه آمده بودند، بر آن شدند که قصیده را به سبک پیشینیان خود در سبک خراسانی و غزل را به شیوه ی شاعران سبک عر...

با حمله چنگیزخان به ایران و با بسط امپراطوری خود از همان ابتدا به دنبال افراد باهوش از ملل مختلف جهت رایزنی و مشاوره و جهت اداره امپراطوری خود بود. عامل مهمی که چنگیزخان را در این راه موفق می کرد تسامح و تساهل مذهبی او بود به طوری که همین امر باعث شد تا صاحب منصبان دربار او بیشتر به تعامل جهت پیشرفت اداره مملکت تحت سلطه او بپردازند، تا تقابل. اما بعد از مرگ چنگیزخان با استقرار حکومت فرزندان او ...

کیکاوس میرزا نویسندة این سفرنامه، فرزند فتحعلی شاه است و چنانکه در تذکرة خاوری از وی به عنوان سی و دومین فرزند ذکور فتحعلی شاه یاد شده (متولد ۱۲۲۲ق.) و نوشته است: برادر صُلبی و بطنی نواب کیقباد میرزاست... مدتی مدید در عهد صاحبقران رشید به نیابت آن مستورة معظمه [صبیة محترمة ابراهیم خلیل خان جوانشیر، حاکم قراباغ که وی را تربیت کرده بود] به حکومت دارالایمان قم رسید و بی‌شائبة اغراق، از حُسن تد...

«درۀ نادره» از مهم­ترین آثار میرزا مهدی خان منشی به شمار می­آید که دربارۀ رخدادهای زمان نادرشاه به نثر مصنوع نوشته شده است. میرزا مهدی در نگارش این کتاب بیش از آن که به فکر روایت تاریخ و بازگویی کشاکش­های سیاسی و نظامی نادرشاه باشد، همّ خود را متوجه فضیلت­مآبی و خودنمایی­های ادبی کرده است. وی در پرداخت کتاب از واژه­ها و ترکیبات دشوار تازی و پارسی، آیات، احادیث، امثال و اشعار عرب و صنایع لفظی و م...