گفتمان تاریخی یکی از جنبه های معنا دهی به هویت های فرهنگی معاصر است و از طریق حافظه، روایت و فانتزی ساخته می شود.یکی از حوزه هایی که به بازاندیشی انتقادی تاریخ پرداخته و آن رادر رابطه با نظام های سلطه و قدرت صورت بندی کرده است، نظریه پسااستعماری می باشد. این پژوهش تلاشی است برای بازخوانی گفتمان تاریخی کردستان و جنبه های روایی و صورت بندی های گفتمانی آن است. در این پژوهش با استفاده از تمهیدات رو...

تصویر ارایه شده از سرزمین های تحت سلطه در نوشتههای نویسندگان غربی، همواره نظر ورزانه و یک جانبه بوده است. در این راستا، ارائ? تصویری صحیح از این سرزمین ها برای باز پس گیری عزت از دست رفت? بومیان، از اهداف ادبیات پسااستعماری است. رمان همه چیز فرو می پاشد اثر چینوآچبه تلاشی در این زمینه است. مقال? حاضر، با معرفی روایت شناسی پسااستعماری که به پیوند عناصر روایت و مفاهیم پسا استعماری توجه دارد، به ب...

ادبیّات تطبیقی برخلاف تصوّر برخی از مخاطبان عام - و حتّی برخی از پژوهشگران این حوزه - فقط به بیان جنبه­های تأثیر و تأثّر و مقایسه­های نقدی محتوایی و ساختاری و... نمی­پردازد، بلکه ماهیّت و ذات این دانشِ پویا «بینافرهنگی» است؛ در حقیقت، رابطۀ ادبیّات تطبیقی و فرهنگ، رابطه­ای «دیالکتیک» و دوسویه است که این رابطه، بیشتر در چارچوب «پژوهش­های میان‌رشته‌ای» و «مطالعات فرهنگی» تجلّی می­یابد. افزون بر این، ادبیّ...

به نظر می­ رسد در دهۀ دوم سدۀ بیست، یک گفتمان پسااستعماری به دو شاخۀ مجزا امّا مرتبط تقسیم شده باشد؛ بخش اوّل آن واکنش مردم تحت سلطۀ استعمار به فرهنگ و ادبیات و نوع نگاه آن­ ها است و چند سده پیشینه‌ دارد؛ هر چند از دهۀ 1970 و با کتاب شرق­ شناسی ادوارد سعید شتاب گرفت و رنگ و بوی دیگری یافت. بخش دوم آن شامل واکنش هنرمندان و نویسندگان کشورهای سلطه­ گر، مثل کاریل چرچیل و هاوارد برنتن در انگلیس است که...

ما اینک در جهانی توامان انباشته از رسانه‌ها، نظام نشانه‌ها و بحران‌های کلان زندگی می کنیم. بسیاری از عرصه‌های زیست جهان ما مخلوق نظام نشانه‌ها بوده و به این اعتبار می‌تواند زمینه ساز بحران و تداوم بحران‌ها شود. به نظر می رسد اگر در رابطه میان جهان اسلام به ویژه منطقه پرآشوب خاورمیانه و غرب پس از یازده سپتامبر، این نسبت را برقرار کنیم اهمیت این موضوع دو چندان می شود. در سال‌های اخیر مطالعات مابع...

در این نوشتار، براساس تفسیری نظرورزانه از بحران علوم اجتماعی در ایران به پرسش از این مسئله می پردازیم که آیا رویکرد نظری پسااستعماری می تواند، اگرنه در رفع، لااقل در طرح پروبلماتیک این بحران یاری رسان باشد؟ بحران علوم اجتماعی از جنس شناخت شناسانه است و در غلبه بی چون وچرای پارادایم مدرنیزاسیون تجلی می یابد. تداوم و غلبه این پارادایم بر علوم اجتماعی، در شرایط تکوین و تطور آن به مثابه زائده ای از...

ایران و هند، جدای از اشتراکات مهم در ساختارهای تاریخی و فرهنگی، از حیث حضور استعمار، چه مستقیم و چه غیر مستقیم دارای نقاط مشترک هستند. حضور بریتانیا در هند و ورود متفقین در ایران نمونه ایی از حضور استعمار است. در این مقاله با روش تحلیلی و توصیفی ، ابتدا گفتمان پسااستعماری از منظرِ نظریه پردازان این حوزه تبیین شده و سپس داستان های مترجم دردها از جومپا لاهیری، رمان شوهر دلخواه از ویکرام سِت از ادبی...

مقالۀ حاضر به معرفی و تشریح اندیشه‌‌‌‌‌‌های هُمی کِی. بابا (1949- )، یکی از نظریه‌‌‌پردازان پرآوازۀ معاصر در حوزۀ مطالعات پسااستعماری، می‌‌‌پردازد. این مقاله در دو بخش تنظیم شده است: در بخش نخست به واکاوی مفاهیم پیوند‌خوردگی هویّت و فرهنگ و نیز فضای سوّم می‌‌پردازیم، و در بخش دوّم نیز مفاهیم ملّت به‌‌مثابه روایت و نیز تِرومای مهاجرت را بررسی می‌‌‌کنیم. در نظریۀ پسااستعماری و، به‌‌طور گسترده‌‌‌‌تر، در ...

تحلیل گفتمان از طریق تکنیک‌های متفاوت گفتمانی به واکاوی مفاهیم قدرت و ایدئولوژی نهفته در متون مختلف می‌پردازد. از جمله مهم‌ترین رویکردهای گفتمانی رویکرد لاکلاو و موفه است که با به‌کارگیری مفاهیمی نظیر تفکیک دال‌های ثابت و شناور، مفصل‌بندی، وقته‌ها و عناصر، ضدیت و غیریت به واکاوی اهداف پنهان در متون می‌پردازد. در این پژوهش نیز با استفاده از رویکرد لاکلاو و موفه سعی بر تحلیل گفتمان رمان ریشه‌ها ب...