کلام اشعری که در انطباق با بنیادهای شهودی تصوف، مذهب کلامی مسلط بر این نظام معرفتی است به سبب داشتن برخی از مؤلفّه ها، بستر مناسبی برای شکل گیری تساهل و تسامح فراهم آورده است. تساهل و تسامحی که آفریننده زیباترین جلوه های نوع دوستی و فراتر از آن هستی دوستیِ صوفیانه گشته و عالم را به سبب آن که همه از جانب اوست در جایگاه معشوقی نشانده است. رابطه تساهل و کلام اشعری در نظام تصوف گاه مستقیماً و بر اساس ...

چکیده یکی از پرمخاطره ترین مسائل در تاریخ اندیشه های کلامی، مسئله کلام خداوند است. متکلّمان مسلمان، نخست تحت تأثیر آیات قرآن و احادیث پیامبر(ص) و آنگاه در مواجهه با اندیشه های مسیحی دربارة تثلیث و فلسفة یونان، مسئلة صفات را ارائه داده اند. پس از آن بر مبنای تلقی های متفاوت از صفات الهی، اختلاف ها و مشاجره هایی دربارة متکلّم بودن خدا به وجود آمد. با توجّه به دیدگاه های متکلّمان مسلمان دربارة کلام خ...

چکیده: در پایان نامه حاضر، با تأکید بر آراء فخررازی و ملاصدرا به بررسی ماهیت کلام الهی و مسائل مربوط به آن پرداخته ایم. فخررازی، کلام الهی را از مقوله ی کلام نفسانی می داند و قائل است که این کلام ذاتی خداوند و وصفی قدیم است و همانطور که خدا عالم و مرید است، متکلم نیز هست. از نظر فخر، بحث نزول کلام الهی از چند جهت ضرورت دارد: 1) به دلیل نیاز انسان به قوانین و مقررات برای حفظ خود و اجتماع 2) ضعف...

سید محمد بن فلاح بن هبه الله ( د 870 ق) از شاگردان شیخ احمد بن فهد حلی (د 841 ق) بود که نهضتی را در مناطق جنوب شرقی عراق و خوزستان رهبری کرد، و حکومت مستقل شیعه مذهب مشعشعیان را تشکیل داد. در حوزة مطالعاتی که درباره مشعشعیان صورت گرفته، دیدگاهها و اندیشه های سید محمد بن فلاح از اهمیت بسیاری برخوردار است. هدف این نوشتار بررسی آموزة مهدویت در اندیشه های رهبر مشعشعیان است، موردی که چون و چراهای بس...

کان رسول الله (ص) رأس الفصاحة، و مجمع البلاغة، و ذروة البیان وکان یـخاطب  العرب بلهجاتهم علی اختلاف قبائلهم. فقد قام الکاتبان لأداء حق الکلام فی هذا الـمقال بدراسة الاستعارة فی کلام النبی الـمرسل(ص) لتبیین نبذة من بلاغته و فصاحته. هذا الـمقال یلقی الضوء علی فن الاستعارة و مظاهرها فی الکلام النبوی. والطریق فی هذا العمل هو الإفصاح عن البیان النبوی عبر تقدیم الأمثلة الـمتعددة فی الاستعارة، والعرض ...

مقوله جنس زبانی در زبا نشناسی از مقوله جنس زیست شناختی بازشناخته می شود. بررسی های زبان شناختی نشان داده اند که اگرچه میان این دو نوع جنس در زبان هایی که از جنس زبانی بهره می برند رابطه برقرار است، لیکن این رابطه متناظر نمی باشد. زبان عربی و عربی قرآنی (یا کلاسیک) از زبان هایی قلمداد می شود که جنس زبانی در آن از گستره و تنوع زیادی برخوردار است. این پژوهش با بررسی جنس زبانی در آیات قرآن کریم، با...