پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که آزادی عقیده در منظومه فکری آیت­الله جوادی آملی از چه منطق ساختاری برخوردار است. فرضیه این است که ایشان از یک سو سعی می­نماید از منظر اصالت وجود و نیز تشکیک وجود، حقیقت آزادی را تبیین کند؛ از دیگر سو روشمندانه می­کوشد ضمن پرداختن به مقوله آزادی عقیده در فضایی متفاوت از گفتمان رقیب، به یک مفهوم اسلامی از آن دست پیدا کند. نگارندگان با روش تحلیلی - تفسیری ضمن پرداختن...

روش شناسی تفاسیر، از جمله مباحث فلسفه تفسیر بوده و از حوزه های نوپایی است که امروزه مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. شناخت روش مفسّر راه را برای آشنایی با تفاسیر و دیدگاه مفسّران آنها هموار می سازد. این مقاله روش تفسیری آیت الله معرفت در «التفسیر الاثری الجامع» را بیان و بررسی می کند. در آن شناخت نامه ای از مفسر ارائه شده تا خواننده با زندگی نامه مفسر و آثار او آشنا گردد. توصیفی از التفسیر ال...

جریان انقلاب اسلامی و رویدادهای پس از آن، به شکل گیری نوعی رفتار، فرهنگ و سبک مدیریت سازمانی منجر شد که بعدها به عنوان کار و مدیریت جهادی تعبیر گردید. بدیهی است که بی توجهی به جوهره اصلی و عامل حیاتی اندیشه جهادی، باعث انحراف یا سوء برداشت از آن گردد. هدف این پژوهش، فهم جوهره این پدیده نوظهور و شناخت تفاوت های مبنایی آن با سایر پدیده های مشابه است. از این رو، پژوهش حاضر با استفاده از روش پدیدار...

چکیده جهان در دو قرن اخیر شاهد توسعه و پیشرفت‌های شگرف و چشم گیری در حوزه‌های مختلف علمی، اقتصادی، سیاسی ، فرهنگی و اجتماعی بوده است. سرعت این پیشرفت‌ها از نیمه دوم قرن بیستم تا امروز بطور روزافزونی تشدید گردیده است. حاصل این پیشرفت و تکامل اگر چه به نوآوری‌ها و تسهیلات و امکانات شگرفی منجر شده است و تحولات بنیادی در ابعاد مختلف زیست ا...

موضوع اذن شوهر همواره یکی از موضوعات بحث برانگیز میان فقها بوده است. اصل لزوم استیذان زوجه برای خروج از منزل، با استناد به روایاتی که بیان خواهیم کرد از سوی فقها پذیرفته شده است. سؤال اساسی در این زمینه دربارۀ محدودۀ استیذان است که آیا زوجه در هر خروجی به‌طور مطلق نیازمند اذن زوج است یا اینکه استیذان در موارد خاصی (مانند موردی که باحقوق زوج منافات داشته باشد) لازم است؟ سخنان بسیاری از فقهای مت...

بازتاب انقلاب اسلامی ایران در عراق، یکی از مهم ترین تأثیرات جهانی و منطقه ای انقلاب ایران است. محمل تأثیر انقلاب اسلامی در عراق به طور طبیعی شیعیان این کشور می باشند تا جاییکه بسیاری از تحلیلگران و پژوهشگران سیاسی بر این باور هستند که حرکت انقلابی و شیعی مردم عراق(جنبش شیعیان عراق) از پیروزی انقلاب اسلامی ایران نشأت گرفته است. بنابراین تحولات عراق به این علت که در دوره ای بخشی از خاک ایران بوده...

این پژوهش به بررسی آراء دو اندیشمند مسلمان، آیت الله جوادی آملی و علامه مجلسی در خصوص «بهشت حضرت آدم×» پرداخته است. پژوهش از نوع استنادی و روش آن تحلیل و تبیین محتوا از نوع مقایسه‏ای است. طی بررسی‏های به عمل آمده از آثار علامه مجلسی، دو گونه اظهار نظر در این خصوص نمایان است. ابتدا با استناد به ظاهر ادله نقلی، بهشت حضرت آدم×<str...

شورا بعنوان یکی از اساسی ترین اصول نظام سیاسی اسلام، در آیات قرآن، احادیث معصومین و روایات مختلف اسلامی مورد تأکید قرار گرفته و بسیاری از اندیشمندان اسلامیاز جمله آیت الله طالقانی و آیت الله بهشتی نیز بر آن سفارش نموده و دیدگاه هایی در این خصوص ابرازکرده اند.آیت الله طالقانی، شورا را مهمترین راه حل مشکلات و بحرانهای جامعه اسلامی دانسته که بر مبنای آن باید همه آحاد ملت را بصورت واقعی و حقیقی مور...

نزول دفعی قرآن جزء مباحثی است که قرآن پژوهان از دیرباز به آن توجه کرده اند و در هر دوره ای، موافقان و مخالفانی داشته و دارد. علامه طباطبایی، یکی از طرفداران نزول دفعی قرآن، تلاش کرده است با تفسیر قرآن به قرآن این نظریه را تبیین کند؛ اما آیت الله معرفت این دیدگاه را نقد کرده است؛ ازاین رو، تلاش کرده ایم با تبیین آیت الله جوادی آملی از دیدگاه علامه، این نقدها را واکاوی کنیم. این نوشتار کوشیده است...

به فضل و عنایت پرورگار متعال و همکاری و همیاری فرهیختگان و اندیشمندان اهل قلم، شماره دوم فصـلنامه علمی تخصصی عقل و دین به زیور طبع آراسته می‌گردد. در این شماره، علاوه بر درج و نشر مقالات تخصصی در حـوزه عقـل و دیـن، مصـاحبـه‌ای نیـز با یـکـی از فرزانگان و اندیشه‌وران علوم عقلی و نقلی معاصر، حضرت آیت الله سید رضی شیرازی از سوی این جانب به عمل آمده است. نگارنده با هدایت و راهنمایی حضرت آیت الله وا...