در تاریخ اندیشۀ مدرن، دو نقطۀ عطف وجود دارد. اولی، انقلاب فلسفی- معرفتی دکارت است. ظهور و بسط فلسفۀ دکارت، به معنای زوال جهان بینی قرون وسطی، تولد سوژۀ انسانی و تغییرات اساسی در مباحث و موضوعات شاخه های گوناگون علمی بود. فلسفۀ او بر اندیشه های عصر جدید، مانند لیبرالیسم، دموکراسی، حقوق بشر، عقلانیت علمی و قانون گرایی روابط و نهادهای اجتماعی جدید مبتنی بود. برهمین اساس، هنجارها و داوری های اخلاقی...

 مطالعه و رابطه اخلاق و سیاست و ایجاد تعامل میان امر سیاسی و مبانی اخلاقی یکی از مسائل مهم و علمی حوزه فلسفه سیاسی و اندیشه سیاسی است. رضا داوری اردکانی و السدیرمک­اینتایر از فیلسوفان سیاسی و اخلاقی دوره معاصر هستند؛ که در دو سنت فکری متفاوت (اسلام و غرب) در مطالعات فلسفی و سیاسی خود به رابطه اخلاق و سیاست پرداخته‌اند. این پژوهش صرف‌نظر از تفاوت‌های دو سنت فکری، با توجه به اشتراکات عمومی و دیدگ...

در قرون وسطا، با قوّت گرفتن رویکردهای فلسفی در میان ربی­های یهودی، اخلاق یهودی نیز رنگ و بوی فلسفی به خود گرفت. دل مشغولی فیلسوفان یهودی در آن زمان، نسبت میان ایمان و عقل و پرسش از ماهیت خدا بود که سبب پیدایش رویکردهای اخلاقی متفاوتی می­شد. پاسخ به این دو پرسش، به ترتیب، میزان وابستگی اخلاق به تورات، و جایگاه اخلاق را مشخص می­کرد. در این میان، موسی بن میمون، مهم ترین فیلسوف یهودی است که در آثارش...

در این نوشتار به دنبال آن هستیم تا موضع صدرالمتألهین را در حل بعضی مسائل بنیادی اخلاق، از قبیل عینیت­گرایی یا ذهنیت­گرایی، نتیجه­گرایی یا تکلیف­گرایی، وظیفه­گرایی یا فضیلت­گرایی، که ذهن فیلسوفان دین و اخلاق معاصر را به خود مشغول ساخته است، درک و دریافت نماییم. از این رو با کنکاش در منظومه فلسفی ملاصدرا نخست مبانی و پیشفرض­های وی، متناسب با مسائل مذکور، استخراج گردید، و آن گاه از دریچه مبانی یاد...

مقدمه: امروزه به دلیل استفاده از تکنولوژی های پیشرفته در درمان های پزشکی و تحولات پیچیده اجتماعی، مساله اخلاق جایگاه ویژه ای در علوم پزشکی دارد در نتیجه آموزش آن الزامی است. اخیرا در ایران، آموزش اخلاق پزشکی بر اساس آموزش های دینی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. از این جهت، اخلاق پزشکی به عنوان نظام کاربردی همواره به دنبال راه کارهای جدید برای رفع مشکلات اخلاقی بوده است. روش کار: روش تحقیق در ا...

چکیده نظریه: فطرت مبتنی بر آفرینش ویژه انسان است که براساس آن نوع انسان از سه قسمت مشترکی برخوردارند که این سرشت ویژگی های خاصی را در جنبه های وجودی انسان از جمله در حوزه معرفت و ادراک و نیز در حوزه گرایش ها در بر می گیرد. لذا امور فطری به دو دسته ادراکات فطری و گرایش های فطری تقسیم می شوند. در زمینه اخلاق که از مهم ترین مسائل انسانی و دارای مباحث متعددی است این مسأله مطرح می شود که آیا فطرت و...

شهید دستغیب همچون یک روحانی و معلم اخلاق بر کرسی وعظ می نشست و در خلال بحثهای گستردۀ تفسیر و وعظ خویش، از اخلاق می گفت. از یک سو، دستغیب را می توان نمونۀ شاخص جریان تفسیر واعظانه در دوران معاصر تلقی کرد. وی هرگز تفسیری کامل بر قرآن کریم ننوشت؛ اما در جلسات وعظ خویش، به تفسیر سوره های متعددی پرداخت. حتی در آن دسته از آثارش که مستقیم به تفسیر قرآن مربوط نمی شود، کمتر بحثی را می توان یافت که بازتا...

مهم ترین بحران زندگی اجتماعی انسان در دوران مختلف تاریخ بشر، مسأله ی اخلاق و نحوه ی سلوک انسان در جامعه با هم نوعان خود بوده است. هرچه زندگی انسان پیچیده تر می شود، مسأله ی اخلاق هم شکل پیچیده تری به خود گرفته و تعریف اخلاقی روابط انسان ها در جامعه مشکل تر و تشخیص مصادیق اخلاقی از غیراخلاقی دشوارتر می گردد. در جامعه ی پزشکی بحث اخلاق به دلیل اهمیت این حرفه از جایگاه ویژه ای برخوردار است و حتی م...

در حیطه ی ادبیات فارسی ، نویسندگان و شاعران زیادی ،اندیشه ها و عواطف سازنده و خلاق خود را در اثنای شعر یا نوشته ی خود بیان کرده اند ،زیرا این حیطه ،جایگاه خوبی برای بیان مسائل سیاسی ،اجتماعی ،تاریخی ،اخلاقی ،تعلیمی و ... بوده است . هر یک از قالب های ادبی نقش بسزایی در روند رو به رشد آگاهی فکری و اجتماعی جامعه داشته اند و شعر به عنوان یکی از این قالب ها تا به امروز بخش بزرگی از ادبیات را به خود ...

نظریه‌ی امر الهی از جمله نظریات بحث‌انگیز در فلسفه‌ی اخلاق بوده که در دوران معاصر نیز همواره مورد توجه اندیشمندان بوده است. در دوران معاصر، این نظریه از جهات مختلف معناشناختی، معرفت‌شناختی و وجودشناختی مورد مطالعه قرار گرفته است. ویلیام اُکام که در آراء کلامی خود به اراده‌ی آزاد و قدرت مطلق خداوند توجّه زیادی داشته است، منشأ ارزش‌های اخلاقی را اوامر خداوند دانسته و تقریری وجودشناختی از این نظریه ...