در غزلی از دیوان حافظ به مطلعِ دلم جز مهر مهرویان طریقی برنمی گیرد   ز هر در می دهم پندش ولیکن درنمی گیرد   بیتی در همه نسخه ها به جز نسخه ایاصوفیه به صورت زیر آمده است: من آن آیینه را روزی به دست آرم سکندروار   اگر می گیرد این آتش زمانی ور نمی گیرد   اما در نسخه ایاصوفیه، مصراع دوم این بیت به شکل زیر آمده است: من آن آیینه را روزی به دست آرم سکندروار   اگر می گیرد این آتش زبانی ور نمی گیرد   بات...

منطقه مراد بیگ به مختصات جغرافیایی 48 درجه و 27 دقیقه و 45 ثانیه طول شرقی و 34 درجه و 40 دقیقه و 11 ثانیه تا 34 درجه و 42 دقیقه و 17 ثانیه عرض شمالی در جنوب شهرستان همدان و حاشیه شمالی رشته کوه الوند واقع شده است که بخشی از زون سنندج - سیرجان می باشد. در منطقه مورد مطالعه رخنمونهایی از سنگهای آذرین(گرانیت - مونزوگرانیت ) و دگرگون(شیست و هورنفلس ) وجود دارد . شیستهای منطقه در اثر حرارت توده نفوذ...

در بیان استخراج جیب یک درجه رساله ای است به زبان فارسی از مصنفی ناشناس که ظاهراً به منظور تقریر و توضیح روش محاسبه جیب (سینوس) یک درجه بر اساس شرح قوشچی (د. 879 ق) بر زیج الغ بیگ (فارسی) و رسالة فی استخراج جیب درجة واحدة (عربی) اثر قاضی زاده (د. حدود 840 ق) تألیف شده است. اثری که مبدع اصلی این روش، غیاث الدین جمشید کاشانی (د. 832 ق)، در این باره نوشته، تاکنون به دست نیامده، اما اثر قاضی زاده که ...

تذکره ادبی مجمع الخواص را صادقی بیگ افشار، نگارگر برجسته عهد صفوی، در سال 1016 ق به زبان ترکی نگاشت و در سال 1327 دکتر عبدالرسول خیام پور، استاد دانشگاه تبریز، آن را تصحیح و به فارسی ترجمه و منتشر کرد. این تذکره اطلاعات گران سنگی درباب وضعیت ادبی حاکم بر گروه های اجتماعی ترک و تاجیک ایران آن روزگار ارائه می دهد. هم چنین رونق ادبیات و هنر در نزد شاهان، شاهزادگان، و ارکان حکومت صفوی و برخی از سلا...

چکیده یکی از سنتهای تاریخ نگاری ایران ، نگارش کتابهائی درباره زندگانی پادشاهانی است که دوران زمامداری ایشان با تحولات بسیار اثرگذاری همراه بوده است. نمونه ای از این دست کتابها « عالم آرای شاه تهماسب» است ،که به صورت نسخه خطی می باشد و توسط « اسماعیل حسینی مرعشی تبریزی» معروف به میرملایم بیک از نویسندگان دوران شاه صفی و شاه عباس دوم صفوی نگاشته شده است. نویسنده در این کتاب با هدف شرح وقایع دوره...

به منظور مطالعه میکروبیواستراتیگرافی، میکروفاسیس و بررسی سنگ شناختی سازندجمال در بخش شمالی ایران مرکزی و ناحیه بردسکن، برش علی بیگ انتخاب گشته و 100 نمونه برداشت گردید. ضخامت سازند جمال در این برش 590 مترمی باشد. مرز زیرین سازند جمال با سازند سردر به صورت ناپیوستگی فرسایشی موازی و مرز بالایی آن به توسط رسوبات آبرفتی پوشیده شده است . در ناحیه بردسکن شروع رسوبگذاری پرمین با واحدهای دولومیتی و آ...

مفهوم آرمانشهر تفکری است فرا واقعیت و برگزیده و نخبه، که انسان ها برای رسیدن به آمال و آرزوهای خویش طراحی می کنند. این پژوهش به بررسی آرمانشهر در کتب سیاحتنام? ابراهیم بیگ، مسالک المحسنین و کتاب احمد به روش توصیفی – تحلیلی و با ابزار گردآوری کتابخانه ای انجام گرفت و با مطالع? منابع و مآخذ به استخراج جامع? آرمانی و مهمترین ویژگی آرمانشهری آنها در شش فصل پرداخته شد. پس از بیان کلیات، در فصل دوم ب...

شاه اسماعیل که شاعر، هنردوست، بانی و حامی هنر بود هم آوا با دیگر شاعران، در اشعار خویش به صراحت خود را به نام شاهان فرهمند ایرانی همچون کیکاووس، جمشید، فریدون و حتی شاهان غیر ایرانی (اسکندر) می خواند و خود را اسکندر زمانه می نامد و این مضامین را در نگاره های مکتب تبریز صفوی نیز اجرایی می کند. این حرکت او نیز توسط شاه طهماسب ادامه پیدا می کند. به طوری که ما شاهد تکرار تمثال شاه طهماسب در هیئت هو...

اسکندر شخصیتی تاریخی است که زندگی و کشور‌گشایی‌های او، در شاهنامة فردوسی و منظومه‌های شرفنامه و اقبالنامة نظامی دستاویزی شده است برای نقل روایت. روایت‌های جهان بی‌شمارند اما علی رغم گوناگونی شکل‌های روایت، هر متن روایی نیاز به واسطه‌ای دارد که آن را روایت کند. این واسطه راوی است و دیدگاه و شیوه‌های روایتگری او یکی از مهم‌ترین عواملی است که باعث تمایز شکل‌های گوناگون روایت می‌شود. در این نوشته...