حکومت‌های اقتدارگرا و متکی به قدرت‌های فرامنطقه‌ای در خاورمیانه، با ایجاد محرومیت در زندگی شهروندان خود، زمینه واگرایی‌های ایدئولوژیک و سیاسی را به دلیل مطالبات دموکراتیک میان آنان فراهم کرده‌اند. چالش میان دو گفتمان سیاسی شیعی و تسنن رادیکال، از این زاویه قابل تحلیل است. این واگرایی به‌وسیله سرویس‌های اطلاعاتی برخی کشورها، با هدف تضعیف سیادت سیاسی جهان اسلام، در حال توسعه است. جنبش‌های اسلامی،...

در مقاله حاضر امکان بازنگری روش شناختی در علوم سیاسی با هدف دوری گزینی از کلیشه های رایج در درس «روش تحقیق» و ایجاد پویایی بیشتر در این زمینه بررسی شده است و به این منظور پتانسیل های رویکرد پراگماتسیتی مورد توجه قرار گرفته است. به عقیده نویسنده، پراگماتیسم از قابلیت های فلسفی لازم برای ارائه یک روش شناسی جدید در پژوهش های سیاسی برخوردار می باشد. در این روش شناسی اهمیت تجربه در زندگی سیاسی و ضرو...

اندیشمندان مسلمان در مورد چگونگی برقراری رابطه بین دین و سیاست، خصوصاً در قرن اخیر، نظریه هایی مطرح کرده اند که در بعضی موارد مخالف یکدیگر هستند. در این نوشتار سعی شده است که با مقایسه دو نظریه مشهور در این رابطه، علل اختلاف دیدگاه این اندیشمندان تبیین گردد. برای نیل به این هدف به بررسی موردی دیدگاه دو نظریه پرداز به نام دنیای اسلام یعنی امام خمینی(ره) به عنوان مدافع رابطه همه جانبه دین و سیاست ...

یکی از مداخلات نظامی مهم که دارای بعد سیاسی و حقوقی بوده است و می باشد، مداخله نظامی ناتو در بحران کوزوو (1998) و لیبی (2011) می باشد. باتوجه به متفاوت بودن شورای امنیت و ناتو به عنوان دو نهاد بین المللی از یک سو و نیز مکمل یکدیگر بودن کارویژه های آنها به ویژه بعد از فروپاشی شوروی از سوی دیگر،  سعی شده است در این نوشتار با رویکردی حقوقی-سیاسی، به مطالعه تطبیقی واکنش شورای امنیت و ناتو به دو بحر...

با شکل گیری بحران سیاسی در منطقه خاورمیانه و وقوع انقلابات عربی در تونس و مصر، سایر کشورهای عربی که سیستمی مشابه درآنها حاکم بود نیز درگیر بحران شدند. در این میان کشور سوریه نیز به جرگه کشورهای بحران زده پیوست. وقوع بحران سوریه در سال 2011 تفاوت آشکاری با بحران در سایر کشورها داشته و بر خلاف سایر انقلابات به جنگی داخلی و خانمان سوز مبدل شد که هزاران قربانی برجای گذاشت. در این پژوهش تلاش شده است...

بحران در جهان اسلام عوامل و اشکال زیادی دارد و بسیاری ریشۀ آن را از دریچۀ فرقه‌گرایی مورد تحلیل قرار می‌دهند؛ به‌نحوی‌که فرقه‌گرایی را چه به‌صورت فعال و یا غیرفعال، شاخص‌ترین بحران در دنیای اسلام قلمداد می‌کنند. هدف اصلی این مقاله بررسی منشأ فعال شدن فرقه‌گرایی در دنیای اسلام در سطح کلان است. این پژوهش با طرح این سؤال که چه عواملی باعث فعال شدن فرقه‌گرایی و ظهور و بروز آن در شکل درگیری‌های فرقه...

شروع اعتراضات سوریه از مارس 2011 پس از دومینوی انقلاب­های عربی، اگر چه با خواسته­های مردمی همراه بود، اما با فاصله­ای اندک، صحنه سیاسی سوریه را دچار اغتشاشات و ناآرامی­هایی کرد که متأثر از حمایت­ها و دخالت­های خارجی بود. با شکل­گیری بحران سیاسی در سوریه، بازیگران منطقه­ای و فرامنطقه­ای مطابق مقدورات و محذورات خود، همچنین با تبعیت از آموزه‌های رئالیستی حاکم بر سیاست خارجی خود که مبتنی بر آموزه‌ه...

 این مقاله ریشه‌های شکل گیری دولت پریبندال در ایران در دوره پهلوی دوم را تحلیل می‌کند. دولت پریبندال به مثابه یکی از مصادیق دولت‌های فاسد، گونه ای از دولت است که در آن نخبگان قدرت و کارگزاران حکومت ، حقوقی مازاد بر حقوق خود را در سطح سیستم سیاسی مطالبه می‌کنند. مقاله حاضر بر این پرسش اصلی تمرکز می‌کند که «ریشه‌های شکل گیری دولت پریبندال در زمان پهلوی دوم چیست؟» فرضیه مقاله ریشه‌های شکل گیری چنی...

دوران ما، دوران سیاست‌های معطوف به زندگی روزمره (میکروپلیتیک) از یک سو و سیاست متفاوت و متمایز ‌از سوی دیگر است. دوران ما هم‌چنین دوران تکثیر جهان ـ زیست (life-worlds) یا جهان اجتماعی مردم است. به بیان دیگر، جهان ـ زیست آدمیان عصر ما، به طور فزاینده‌ای در مسیر قطعه‌قطعه شدن یا تکثر قرار گرفته است. این شرایط، بستری برای تولد «خود اکپسرسیونیستی» و «هویت‌های موزاییکی» فراهم آورده است. زیست ـ جهان ...

قطر کشور کوچک و ثروتمند حاشیه جنوبی خلیج‌فارس به یکی از بازیگران قابل اعتنا و تأثیرگذار در منطقه تبدیل شده -است. آنچه که نقش قطر را در دیپلماسی منطقه‌ای طی چند سال گذشته پررنگ ساخته، توانایی‌های سیاسی و تآثیرگذاری رسانه‌ای این شیخ‌نشین کوچک است. طی بحران سوریه، قطر در کنار مخالفان و در رویارویی با دولت بشاراسد قرار گرفت و برای سرنگونی اسد تلاش گسترده‌ای به خرج داد. اما ﺑﺎ ﺍﺭﺯﯾﺎﺑﯽ ﺩﻗﯿﻖﺗﺮ ﺍﺯ ﺷﺮﺍﯾ...