"اسلام انقلابی" مقولهای است که در قرن معاصر مورد توجه تمامی دین داران عالم قرار گرفته است. گفتمان انقلاب اسلامی که برای اولین بار حاکمیت و تأثیر دین بر ساحت های زندگی بشر را به نمایش گذاشته است، دارای شاخصهها و مبانی و ارزش هایی است که هویت دینی انسان ها را با مفهومی به نام انقلابی گری گره زده است. انقلابی گری از مفاهیمی است که کارایی و جامعیت دین و وظیفهی دینی را در گفتمان انقلاب اسلامی حدوثا ...

شعور شهروندی (1)   حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه     چکیده   تقلید از مجتهدان، یکی از مسائل دینی است که پایه و اساس عقلی دارد. از نظر خردمندان، در مسایلی که شهروندان، اطلاع و آگاهی کامل ندارند، باید به افراد عالم و خبره مراجعه کرده و بر اساس آن عمل کنند، اما آیا تقلید بدان معنی است که حتی اگر یقین به اشتباه خبره و متخصص حاصل شود،...

شهروندِ با شعور یا شهروندِ سرسپرده ؟!     حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیا ٔ ت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه     چکیده   در دانش و اصول فقه، گرایشی وجود دارد که مقلّدان را از بحث کردن با مجتهدان منع می‌کند و آنان را ملزم به تبعیت چشم بسته می‌داند. ولی اگر تقلید مبنای «عقلایی» داشته باشد و خردمندان به حکم عقل خویش به آن تن ‌دهند، قهراً باید «چیستی و چگونگی» آن را از عق...

اشکهای امام صادق (ع)     حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه     خلاصه   طبق روایت معتبری در کافی، امام صادق (ع) ناراحتی و اندوه خود را با یکی از یاران نزدیک خویش مطرح می نماید. اندوه ایشان در مورد عدم اجرای حق در حکومت است، چرا که حرمتهای الهی همه شکسته اند و این قلب امام را به درد آورده است. ایشان با نقل نامه ای از امام علی (ع) که در...

اصل بر اختیار است یا اجبار؟ حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1 1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه بیان مسئله مسئله دنیای مدرن، دنیای صنعت و فناوری است و به تبع این ویژگی، «ابزارهای فراوانی» در دسترس بشر قرار گرفته و از این رهگذر تواناییهای فوق العاده ای پیدا کرده است. البته این ابزارها، کاربردهای یکسانی ندارند و قابلیت بهره گیری دوگانه در جهت اهداف خیر و شرّ، را دارا هس...

بروندادهای علمی هر کشور از دو منظر کمیت و کیفیت قابل بررسی است که هر یک در جای خود با اهمیت است. یکی از مهمترین بروندادهای هر کشور مقاله های منتشر شده در موضوعهای مختلف علمی است که در مجله های علمی معتبر بین المللی منتشر میشود و از منظر کمی، نشاندهنده میزان فعالیتهای علمی هر کشور و از نظر کیفی بیانگر قوت علمی و پیشرو بودن است. برای سهولت دسته بندی رشته های علمی که به بیش از 3هزار بالغ میشود، ای...

تقابل افراط گرایی و عدالت خواهی (تأملی در سیره علوی) حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1 1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه خلاصه برای داشتن درکی درست از افراط گرائی می‌توان سیره امیرالمؤمنین (ع) را به عنوان شاخص عدالت محوری مورد بررسی قرار داد. در پایان د...

دولت تجزیه طلب !     حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه   خلاصه   یکی از سؤالاتی که در ارتباط با الزامات دولت نسبت به شریعت وجود دارد، چگونگی ارتباط احکام مختلف شریعت با هم است. در دیدگاه متفکران اسلامی، این احکام کاملاً با هم مرتبط می‌باشد و نگاه صحیح نگاهی است که همه آنها را با هم ببیند. در منابع دینی نیز شواهد فراوانی بر این ارتباط ...

قبض فقه و بسط علم     حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه     خلاصه   انسان مسلمان که براساس آیین اسلام به زندگی خود سامان می دهد، نمی تواند نسبت به دست ‌آوردهای دانش بشری بی تفاوت بوده و یا آنها را نادیده انگارد. از این رو برای او اهمیت دارد که بداند چه پرسشهایی را باید به کمک علم پاسخ دهد. برای این مرزبندی به عوامل متعددی را باید در ...

شهرمشهد به دلیل وجود بارگاه رضوی همواره موردتوجه جریانات سیاسی و مذهبی بوده است. انجمن های روشنفکری دینی ونحله های فعال فرهنگی وسیا سی آن بعد از دوره رضاشاه بیش از پیش فعال شدند.ریشه جریانات دهه های 40 و50 که منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی شد را باید در همین دوره جستجوکرد.حضور متفکرانی مثل محمدتقی شریعتی و طاهراحمدزاده ونواب صفوی، محمود ذاکرزاده و آیت الله میلانی وقمی و.... در کانون های فکری حوز...