خواب از جمله احوال اسرارآمیزی است که بیان کیفیّت و اسرار نهان آن، دیریاب، بل دست نایافتنی است. تعبیر و تحلیل رؤیاها از جمله پیچیده ترین و رازآلود ترین مسائل و موضوعات بشری است. گزارش رؤیاها در حکایت های شاهنامه، در ایجاد شوق و امید برای نیل به آرزوها و تهدید و ترس از انجام عملی، در شکل گیری قصّه ها، نقش مهم و بسزایی دارد. پهلوانان و شاهان در موقعیّت های مختلف، برخی از وقایعی را که در آینده به وقوع...

چکیده شمار تشبیهات به کاررفته در شاهنامه ی فردوسی بسیار زیاد است و در هر برگی از شاهنامه به چند نمونه از تشبیه برخورد می کنیم. این تشبیهات ساختارهای متفاوتی دارند و اجزای آن ها، متناسب با مورد، تغییر می کند. در بسیاری از تشبیه ها تنها دو طرفِ اول تشبیه وجود دارد و اداتِ تشبیه و وجهِ شبه غایب هستند. در برخی موارد مشبّه محذوف است و بر اساس بیت های قبل باید آن را یافت یا حدس زد. فردوسی به پیروی از سا...

بحث بازتاب شاهنامه در متون نظم و نثر ایران کاری بس پردامنه است. شاهنامه حکیم فردوسی، کتاب هویت فرهنگی ما ایرانیان با زبان استوار و سخن دلپذیر آنچنان در ادب فارسی ریشه دوانده که گویی رکن اساسی در تجدید حیات آثار می باشد. شاهنامه اثر چه داعیه عرفانی بودن ندارد اما در متون مهم عرفانی ما حضوری زنده و پویا دارد. نگاه عرفا همچون شعرا به شاهکار ادبی فردوسی به گونه ای ست که تصور یک لحظه جدایی فرهنگ و ...

در هیچ یک از منظومه های داستانی و حماسی فارسی نقش و تعداد نامه ها قابل مقایسه با شاهنامه ی فردوسی نیست و تنها تعداد نامه ها که شمارشان به بیش از 250 می رسد گواه این ادّعاست. اما کاربرد این نامه ها که در دو بخش پهلوانی و تاریخی یافت می شوند فقط انتقال اندیشه و خواست فرستنده ی آن ها نیست؛ بلکه هر یک فرصتی هستند برای فردوسی تا نوآوری و تنوّع به کار آورد؛ گاه بخش هایی از داستان را از زبان نویسنده ی ن...

فردوسی به عنوان بزرگ ترین حماسه سرای ادب فارسی از سوی شاعران پس از خود مورد تقلید قرار گرفته است. امّا نکته مهم آن است که هیچ یک از این مقلّدان نتوانسته اند اثری همسنگ شاهنامه در ارزش و اقبال عمومی بیافرینند. محققان دلایل گوناگونی چون برتری جنبه های ادبی(دوری از تزاحم تصاویر، هماهنگی تصاویر با موضوع و ...) و مسائل تاریخی را در این خصوص برشمرده اند. اما جدای از موارد یادشده، می توان ضعف ساختاری ای...

شاهنامه فردوسی که به عنوان یکی از بزرگ ترین حماسه های جهان در عرصه ی ادبیات مطرح است ،به درستی بیانگر تعریف حماسه است . داستانی-روایی بودن که از عناصر مهم تعریف حماسه است به درستی زمینه ارائه ی مفاهیم و اهداف فردوسی است. جایگاه تأثیرگذارعناصرداستان در داستان های شاهنامه بیانگر آگاهی فردوسی از چگونگی ارائه ی داستان های شاهنامه است . پیوند استوار و مؤثر عناصر داستان از ویژگی های برجسته ی داستانی ...