زمین لرزة 1/8/90 وان ترکیه با بزرگای گشتاوری mw 2/7 در ساعت 13:41 به وقت محلی به کشته شدن 644 نفر انجامید (براساس گزارش رسمی منابع بیمارستانی) که از این تعداد، 477 نفر مربوط به تلفات در شهر ارجیش بود. ناحیة زلزله زدة وان با تلاقی گسل های ناحیة شرق ترکیه با شمال غربی ایران و جنوب غربی قفقاز در محدوده ای با لرزه خیزی زیاد قرار گرفته است. گسیختگی گسل زمین لرزه ای در این زلزله با سازوکار فشاری در ر...

دورپیوندهای جهانی با تغییر آرایش گردش جو، با اقلیم مناطق دورتر مرتبط هستند. مهم‌ترین این پدیده‌ها برای اقلیم ایران کدامند؟ رابطه دورپیوندهای منطقه‌ای و جهانی، با استفاده از سری زمانی ماهانه 61 سال (1950 تا 2010) در دوره سرد سال و روش همبستگی پیرسون تعیین شد. نتایج حاکی از آن است که مهم‌ترین پدیده‌های جهانی در سطوح میانی جو، دورپیوند دریای شمال- خزر (NCP) و نوسان اطلس شمالی (NAO) است. در فاز مثب...

آلودگی زنبور عسل به بندپایان انگل خارجی می تواند با تاثیر بر این حشره مفید موجب کاهش جمعیت آن در زنبورستان های ایران گردد. این مطالعه برای تعیین فراوانی، تنوع گونه ای، توزیع فصلی و جغرافیایی بندپایان انگل زنبور عسل در زنبورستان های استان آذربایجان شرقی در طی یک سال (1393-1392) انجام گردید. از 960 کندو ثابت در 146 زنبورستان در شمال، مرکز و جنوب آذربایجان شرقی به روش تصادفی خوشه ای نمونه برداری گ...

منطقه امن مونجوقلو به مساحت 5270 هکتار، یکی از سه منطقه امن موجود در منطقه حفاظت شده مراکان،در استان آذربایجان شرقی قرار دارد. از این منطقه طی سالهای 88-1387، 236 آرایه، شامل 23 زیرگونه و 22 واریته و یک فرم متعلق به 166 جنس و 38 تیره، جمع آوری و شناسایی گردید. در این مطالعه، بیشترین تعداد گونه مربوط به دو لپه ای ها با 208 گونه و پس از آن تک لپه ای ها با 28 گونه است. کاسنیان (46 گونه)، کلمیان (2...

Stenotaeni. nudicaulis Boiss.گیاهی است علفی و پایا، متعلق به تیره چتریان که در شمال و شمال غربی ایران رشد می کند. بخش‏های هوایی گیاه مورد نظر، از جاده بین تبریز و اهر واقع در استان آذربایجان شرقی جمع‏آوری گردید و پس از خشک شدن در سایه، جهت اسانس‏گیری با آب (Hydrodistillation) مورد استفاده قرار گرفت. بازده اسانس 3/0 درصد (w/w) بود. اسانس به دست آمده از این گیاه به وسیله دستگاه‏های GC و GC-MS آنا...

آجیلوپس سیلیندریکا (Aegilops cylindrica Host.) با فرمول ژنومی CCDD (2n=4x=28) یکی از خویشاوندان وحشی گندم نان می‌‌باشد که پراکنش وسیعی در خاورمیانه و غرب آسیا دارد و ایران بخش وسیعی از این منطقه را در بر می‌‌گیرد. مطالعه پراکنش جغرافیایی 359 نمونه از این گونه که در بانک ژن گیاهی ملی ایران نگهداری می‌‌شوند، نشان داد که بیشترین پراکنش این گونه، در شمال، شمال غرب و غرب ایران و کمترین پراکنش آن در ...

هدف این پژوهش شناسایی ارتباط بین دو الگوی دریای شمال-خزر و شرق اروپا- شمال­شرق ایران با بسامد رخداد سرماهای فرین ایران زمین طی دورة سرد سال است. برای اجرای آن از داده­های میانگین دمای روزانه­ی 663 ایستگاه همدید و اقلیمی روی پهنة ایران طی بازة زمانی 1/1/1962 تا 31/12/2004 به مدت 15706 روز استفاده شد. داده­های دمای روزانه به کمک روش درون­یابی فضایی کریگینگ در یاخته­هایی با ابعاد 15 × 15 کیلومتر د...

موقعیت ایران که بر روی کمربند آلپ-هیمالیا قرار گرفته، به عنوان یکی از مناطق زلزله خیز جهان بشمار می­رود. جزیره خارک بخشی از کمربند چین خورده-رانده زاگرس واقع در حاشیه شمال شرقی پلیت عربی است. در این مقاله منطقه مورد مطالعه براساس ویژگی­های زمین شناسی به 11 ایالت لرزه زا تقسیم­بندی گردیده است. همچنین براساس ویژگی لرزه شناسی، پارامترهای لرزه­خیزی آنها محاسبه شدند. بعلاوه دوره بازگشت ایالت­ها نیز ...

در این مقاله به منظور شناسایی منابع رطوبتی، بارشهای مناطق غربی ایران و چگونگی انتقال بخارآب از نواحی اطراف به این منطقه، سامانه¬ بارانزای زمستانی، از نوع تلفیقی سودانی – مدیترانه¬ای، انتخاب شده است. مطالعه توزیع نم ویژه و آب قابل بارش در منطقه نشان می¬دهد که رطوبت دو روز قبل از شروع بارش روی ایران در ترازهای پایینی وردسپهر از نواحی جنوبی دریای سرخ و خلیج عدن به سمت شمال خاورمیانه و سپس از روز ش...

زمینه‌های نخستین موج مهاجرت اعراب به ایران را باید در ارتباط با دو مقطع متقدم تاریخ اسلام، یعنی عصر خلفای راشدین و دوره اموی، بررسی کرد. با ظهور اسلام و آغاز فتوحات، مهاجرت اعراب مسلمان به ایران شکل منسجم و منظمی یافت و پس از پایان‌ جنگ‌ها، کشمکش‌ها و فتوحات آغازین، اعراب با هدف حفظ مناطق نوگشوده و پشتیبانی از ادامه فتوحات، اقدام به تأسیس پایگاه‌های نظامی در این مناطق کردند. به نظر می رسد این پ...