بحث از نسبت علم و دین و مناقشات برخاسته از آن در غرب مسیحی و مادی، تاریخی پرماجرا دارد. پس از تفوق علم و به حاشیه رفتن دین در عصر جدید، تفکر مادی بر ابعاد مختلف حیات بشری از جمله بر جهان‌بینی علمی غلبه یافت. غلبه نگرش مادی به هستی و حیات منتهی به ظهور بحران‌های گوناگونی شد که بشر کنونی از آن رنج می‌برد. به گمان برخی، علم جدید در بستر تفکر و نظام ارزشی مادی روییده و تناسبی با تفکر و نظام ارزشی ا...

پی بردن به اخلاق و شخصیت آدمی از طریق مشاهدة ظواهر جسمانی او، موضوع علم فراست یا دانش قیافه شناسی است که گروهی از متقدّمان و متأخّران دربارة آن سخن گفته اند، از جمله بقراط سده ها قبل از میلاد به این موضوع توجه کرده است؛ امّا تا پیش از ارسطو فراست علمی مستقل و شناخته شده نبود. در منابع اسلامی از افلیمون یونانی به عنوان صاحب نظر در «علم فراست» نام برده اند. علم فراست از طریق ترجمة منابع یونانی، به و...

مسئله علم دینی در دهه‌های اخیر در میان محققان و پژوهشگران داخلی موافقان و مخالفانی داشته است. در میان موافقان نیز نظر یکسانی وجود ندارد. در این بین می‌توان به دو رهیافت علم دینی در متن فرهنگ، سنت و تمدن اسلامی و علم دینی شمول‌گرای عقل و نقل‌محور اشاره کرد. اگرچه بین این دو دیدگاه اشتراکاتی وجود دارد؛ اما مبانی و مؤلفه‌ها و نتایج هریک متفاوت از دیگری است. دیدگاه اول علم دینی را بازگشت به سنت و ت...

چکیده: با پیدایش حوزه های جدید فناوری، اقتصاد موسوم به اقتصاد دانشی و تحولات ناشی از جهانی شدن، سیاستگذاری علم و فناوری دیگر فرایند ساده ای چون اولویت گذاری چند فناوری و سپس تاکید روی آنها نیست، بلکه سیستمی پیچیده است که تمام ابعاد جامعه را دربرمی گیرد.   این مقاله با هدف تحلیل چالشهای پیش روی سیاست گذاری علم و فناوری در جمهوری اسلامی ایران، و سناریوهای پیش روی ایران، نخست مطالعات مربوط به تغیی...

روش شناسی بنیادین، مسیری است که نظریه در آن تولید می شود. بر این مبنا، معرفت اجتماعی سید قطب، ملهم از دو جریان ظاهرگرایی و کلام اشعری است. ضرورت بازگشت به عقاید نسل اول مسلمانان به شیوه ای جهادی، اندیشه وی را به جریان سلفی نیز پیوند داده است. در پژوهش حاضر، با استفاده از فنون روش اسنادی و با رویکردی انتقادی در سطح توصیف و تفسیر، روش شناسی بنیادین معرفت اجتماعی سید قطب در چهار حوزه بررسی شده است...

مسئله اقتصاد مقاومتی تدبیری هوشمندانه است که از سوی مقام معظم رهبری مطرح گردید و مفهومی است که برای مقاوم­سازی، بحران­زدایی و ترمیم ساختارها و نهادهای فرسوده و ناکارآمد موجود در اقتصاد مطرح شد. اقتصاد مقاومتی به دنبال آن است که با کاهش وابستگی‌ها و تأکید برمزیت‌های تولید داخلی و تلاش برای خودکفایی زمینه توسعه و پیشرفت را مهیا سازد. در پژوهش حاضر مروری بر تعاریف و مفاهیم  اقتصاد مقاومتی خواهیم ...

چکیده: عنوان پایان نامه: نقد و بررسی نظریه علم دینی در فرهنگستان علوم اسلامی کلمات کلیدی: فرهنگستان علوم اسلامی، علم دینی، اصالت فاعلیت، حرکت، دین، علم، ملاک حجیتِ علم، جهت داری علم، اختیار، علیت بحث علم دینی از مباحث مهم عصر ماست. از عمر این بحث چند دهه بیشتر نمی گذرد، اما در کشورهای اسلامی به بحث روز تبدیل شده است. بزرگانی همچون شهید صدر و شهید مطهری مباحثی در این باره مطرح کرده بودند، ولی ...

سرمایة اجتماعی منبعی است که ممکن است افراد، گروه ها و جوامع برای نیل به نتایج مطلوب آن را به کار گیرند، و مفهومی است که در بسیاری موارد توسط تحلیلگران اجتماعی برای توصیف طیف وسیعی از فرایندهای اجتماعی به کار گرفته می شود و به درک اینکه چرا برخی افراد، گروه ها و طبقات اجتماعی به نتایج سیاسی، اقتصادی، یا اجتماعی مثبت تری نسبت به دیگران نایل می شوند، کمک می کند. در زمینة شکل گیری و تکوین سرمایة اج...

علم اخلاق به مجموعه اصولی معیاری (سنجشی) می‌پردازد که شایسته است رفتار بشری به مقتضای آن صورت بگیرد و علم عرفانِ عملی مجموعه اصول و دستورالعمل‌هایی سلوکی است که در نهایت سالک را به شهود وحدت و فنا می‌کشاند. این پژوهش به دنبال بررسی نسبت بین علم اخلاق و عرفان عملی است؛ از این رو ابتدا به ماهیت‌شناسی علم اخلاق و عرفان اسلامی می‌پردازد و با بررسی برخی از آرا در زمینه تفاوت و تشابه این دو شاخه از عل...