در کتاب شریف نهج البلاغه، از شخصیت های تاریخی بسیاری، سخن به میان آمده است-که از این شخصیت ها، حضرت علی(ع) هم در خطبه ها و هم در نامه ها و همچنین در جملات قصارش و با توجه به موقعیت آن ها مورد خطاب قرار داده است. در این پژوهش با عنوان «بررسی جایگاه شخصیت های تاریخی در نهج البلاغه» سعی برآن است تابه روش توصیفی-تحلیلی مبنی بر خطبه ها، نامه ها و حکمت ها ی نهج البلاغه و نیز استفاده از برخی منابع ت...

التکرار فی الشعر العربی ظاهره تفید الجانبین؛ الجانب اللفظی والجانب المعنوی. أمّا التکرار فی الجانب اللفظی فیودّی إلی الإثراء من الإیقاع والموسیقی، کما ویودّی فی الجانب المعنوی إلی التوکید فی المعنی. یتناول هذا المقال التکرار فی قصیده مشهوره لسمیح القاسم مسمّاه بـ (خطاب مِن سوق البطاله) وهی قصیده فی مجال أدب المقاومه، یصوّر لنا الشاعر الفلسطینی فیها المصائب والشدائد الّتی تحدث للفلسطینیّین لکنهم لا یغیر...

نظر به این که، در غالب متون جامعه شناسی در حوزة فرهنگ، بر اهمیت زبان به عنوان کلیدی ترین عنصر نمادین غیر مادی فرهنگ تأکید شده است، بررسی ساختار کلامی مستتر در گزیده ای از مثل ها و تعبیر های کنایی فارسی به مثابة مطالعه ای در حوزة فرهنگ شفاهی توجیه می گردد. در مقالة حاضر، بررسی صورت بلاغی، نحوة خطاب، و شیوة بیان مثل ها و تعبیر های کنایی فارسی محور های اساسی مورد توجه درخصوص شناسایی ساختار زبانی د...

مقامات حمیدی، اثر حمیدالدین ابوبکر عمربن محمودی بلخی (فو.559)، نخستین مقامه ای است که در زبان فارسی به رشته تحریر درآمده و ـ هر چند به شیوه مقامات بدیع الزمان همدانی و مقامات حریری، ره سپرده است ـ از این منظر که نخستین مقامه به زبان فارسی می باشد، حائز اهمیت است. از ویژگی های مهم مقامه، آهنگینی سخن و عبارت های موزون است. از آنجا که جناس از صنایع محوری در ایجاد موسیقی کلام در این نوع نوشتار ـ و ...

ادبیات فارسی گنجین? ارزشمندی از ساقینامهها و مغنّینامههای شاعران ایران زمین است. ساقینامه، گونهای منظوم? ادبی است که در آن شاعر خطاب به ساقی، از بیثباتی دهر شکایت میکند و با طلب شراب از او میخواهد بر زخمهای روزگار دون، مرهم فراموشی قراردهد. مغنّینامه گون? ادبی دیگری است که در آن شاعر، به مغنّی خطاب میکند و برای بهجت خاطر، از او طلب آهنگ و سرودی میکند.ساقینامه یا مغنّینامه حاوی نکات حکیمانه و رو...

یکی از عناصری که در بحث تعارض، فتاوای فقهای متأخر از آن متأثر بوده، حمل روایات بر تقیه است. این شیوه را به کرّات می‌توان در آثار شیخ طوسی مشاهده کرد. به‌کارگیری این طریق، هنگام علاج اخبار متعارض، از خصوصیات بارز وی محسوب شده که در دوران ماقبل ایشان، بی‌سابقه بوده است و دو کتاب «تهذیب الأحکام» و «الإستبصار فیما اختلف من الأخبار» نمونه‌های معینی بر این ادعا هستند. پژوهش پیش‌رو با واکاوی عملکرد شیخ...

مقامات حمیدی، اثر حمیدالدین ابوبکر عمربن محمودی بلخی (فو.559)، نخستین مقامه‌ای است که در زبان فارسی به رشته تحریر درآمده و ـ هر چند به شیوه مقامات بدیع‌الزمان همدانی و مقامات حریری، ره سپرده است ـ از این منظر که نخستین مقامه به زبان فارسی می‌باشد، حائز اهمیت است. از ویژگی‌های مهم مقامه، آهنگینی سخن و عبارت‌های موزون است. از آنجا که جناس از صنایع محوری در ایجاد موسیقی کلام در این نوع نوشتار ـ و ...