یوری لوتمن (1993-1922) که از بنیان گذاران مکتب نشانه شناسی مسکو- تارتو به شمار می رود، جایگاه مهمی در معرفی و بسط مبانی و خرده نظریه های نشانه شناسی فرهنگی، همچون نظریة سپهر نشانه ای دارد. به عقیدة لوتمن، نظریة سپهر نشانه ای هر متن را به عنوان یک کلیت فرهنگی درنظر می گیرد که می توان ازطریق بررسی رمزگان نشانه ای آن، به شیوة تولید زنجیرة معانی خاص در یک فرهنگ معین دست یافت؛ ازاین رو، خوانش مبتنی ...

با پایان یافتن رقابت ژئوراهبردی واشنگتن و مسکو در بسیاری از مناطق جهان بعد از جنگ سرد، چنین به نظر میرسد که در حوزه آسیای مرکزی و قفقاز این رقابت ها تازه آغاز شده است. رقابت میان قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای با هدف کسب برتری های ژئوپلیتیک، توانایی شکل دهی به ساختارهای امنیتی، تسلط بر منابع انرژی و توسعه حوزه نفوذ است. مقاله پیش رو با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی منافع و الگوهای رفتاری قدرت ها...

آژانس ملی اطلاعاتی «خاور» تاجیکستان یکی از مهم ترین و بانفوذ ترین مرکز اطلاعاتی جمهوری تاجیکستان است. در سال 1925م، این مرکز در اوان فعالیت مقدماتی خود به عنوان شعبۀ آژانسی تلگرافی اتحاد شوروی خدمت می کرد. از روز های اول استقلال تاجیکستان، به پیشنهاد اهل علم و ادب و فرهنگ ضرورت تغییر نام آژانسی تلگرافی تاجیکستان به میان آمد و در 10 آوریل سال 1992م آژانسی مرکز اطلاعاتی تاجیکستان «خاور» نامیده شد...

این پژوهش، به تحلیل فرهنگ و آموزش آن در مجموعه کتاب های «زبان فارسی»، تالیف صفّارمقدم، می پردازد. به این منظور، رویکرد «نشانه شناسی فرهنگی مکتب تارتو- مسکو» به عنوان مبنای نظری این پژوهش در نظر گرفته شده و مفاهیم موجود در این رویکرد، نظیر «سپهر نشانه ای»، «مرکز و حاشیه» و «متن» و نیز برخی الگوهای ارائه شده برای این رویکرد در زمینه ی فرهنگ و تعامل فرهنگی مورد توجه قرار می گیرد. در این مقاله، همچن...

هدف از این پایان نامه برقراری ارتباط بین چالش های فضای هنری ذهن هنرمند و الگوهای فیگوراتیو است به گونه ای دیگر؛ تحقق گستردگی و ژرفای عمیق ذهنی هنرمند بین افکار نامنظم بیننده با زبان عینی تصویر. قانونمندی یک تصویر مستقل جهانی از هر گونه وابستگی به شیء خارجی برجسته ترین دستاورد هنر قرن بیستم است. قبل از قرن بیستم هیچ هنرمندی همچون پابلو پیکاسو در پاریس، واسیلی کاندینسکی در مونیخ و کازیمیر مالوی...

یک ربع قرن پس از پایان جنگ سرد و فروپاشی نظام دو قطبی، بحران اوکراین درسال 2014 نشان از بازگشت به گذشته را آشکار کرد.بحران اوکراین والحاق شبه جزیره ی کریمه از مهم ترین تحولات سیاسی،امنیتی است که ریشه در گذشته دارد. روسیه با جداسازی کریمه و الحاق آن به خاک خود نشان داد که موضوع برای مسکو اهمیت راهبردی دارد و حاضر نیست در برابر گسترش حوزه ی نفوذ دولت های غربی سکوت کند. دولت های غربی با اخراج روسی...

در روابط ایران و رژیم نوبنیاد شوروی، در اواخر سال 1919و سال 1920 انگارۀ غالب این بوده است که حمله ی نیروهای بلشویک تنها به خاطر حضور نیروهای دنیکین و نیروهای انگلیسی در دریای خزر و گیلان بوده است. نویسندگان این سطور، در پژوهش حاضر، این فرض را مطرح می کنند که حملۀ بلشویک ها به انزلی، انگیزه های ایدئولوژیک و توسعه طلبانه داشته و حضور نیروهای دنیکین بهانه ای برای پنهان کردن اهداف واقعی آن ها بوده ...

در سال های اخیر تفکر اوراسیاگرایی بیش از هر اندیشه دیگری به سیاست خارجی روسیه به ویژه در مناطق خارج نزدیک جهت می دهد. این اندیشه بر این باور است که باید در برابر جهان تک قطبی ایستاد. به عقیده ولادیمیر پوتین در عصر حاضر، «بهار روسیه» رسیده است و این کشور می بایست با دنبال کردن تفکر اوراسیایی، هویت از دست رفته خود را احیا کند و یک بار دیگر مناطق از دست رفته را به زیر پرچم بزرگ و باشکوه روسیه درآو...

دریای خزر یا مازندران که بنام های هیرکان، گرگان و کاسپین نیز شناخته می شود. این دریا با بیش از 370 هزار کیلومتر مربع وسعت، بزرگترین دریاچه جهان می باشد که پس از فروپاشی شوروی بین 5 کشور ایران، آذربایجان، روسیه، قزاقستان و ترکمنستان واقع شده و از دیر باز به دلیل یک مسیر حمل و نقل و ترانزیت، منبع تامین مواد غذایی و انرژی مورد توجه خاص مردم منطقه بوده است. پس از فروپاشی اتحاد شوروی، کشورهای نوظهور...

روشن رحمانی از فولکلورشناسان برجستۀ تاجیکستان است که بخش زیادی از عمر خود را به آموزش و بررسی ایجادیات شفاهی مردم اختصاص داده است. این مقاله با هدف معرفی این دانشمند تاجیک به نگارش درآمده و در پایان فهرستی از آثار وی ارائه شده است. روشن رحمانی در سال ۱۹۸۰م به همراه گروهی از استادان و کارمندان دانشگاه ملی تاجیکستان در سمت مترجم به دانشگاه کابل رفت و در آنجا به گردآوری، تحقیق و بررسی ایجادیات شفا...