نویسندگان و شاعران بزرگ برای زیبا و جذّاب کردن سخن خود از آرایه های مختلف ادبی استفاده می کنند. تلمیح یکی از مهمترین صناعات ادبی است که در زیبایی و عمق بخشیدن به کلام، نقش بارزی دارد و از دیرباز مورد توجّه شاعران بوده است. در شعر معاصر هم اغلب شاعران بدان توجّه داشته اند. از آنجایی که شناخت اشارات و تلمیحات یک اثر می تواند در درک مفاهیم و زیبایی های آن موثّر باشد، در این تحقیق سعی شده است تا کاربرد...

درگستره ی زبان و ادب فارسی، در زمینه ی بلاغت، آثار فراوانی پدید آمده است . اگر چه آثاری چون ترجمان البلاغه، حدائق السحر، المعجم، کنزالفواید، معیار جمالی ، حقایق الحدایق و... مجموعه ای از رساله هایی را تشکیل می دهند که در این زمینه، برای ما بازمانده است -علی رغم تلاش های مولفان- تحول جدی در این فن روی نداده است در نیم قرن اخیر، در این باب، مطالبی جسته وگریخته نوشته شده، که البتّه تغییری در اصول آ...

فقد اتسمت الحیاه الإنسانیه بکثیر من التناقضات ، فالموت یطارده الحیاه ، والعدل یواجه الظلم و کل هذه المشاعر الإنسانیه عبر عنها الشعر العربی اصدق تعبیر ، فالشعر الإسلامی له اهمیه کبیره ، إذ هو المعین الثر الذی یبین لنا مدی تأثیر التعالیم الإسلامیه فی تلک المجتمعات وایضاً مدی تأثرها بتلک التعالیم الرفیعه . فیعد القرآن الکریم من أهم المصادر التی استفاد منها شعراء العرب فی إغناء تجاربهم الشعریه ، لأ...

چکیده قرآن کریم به عنوان معجز? آخرین پیامبرخدا9، دارای اصول، مبانی و روش هایی منحصر به فرد در تربیت انسان هاست تا غایت آفرینش انسان، یعنی رسیدن به سعادت ابدی، تحقق یابد. در این میان توجه به آیات تربیتی قرآن و رویکرد مفسّران به این دست از آیات، می تواند راهگشای مباحث تربیتی و برآورده کننده نیازهای امروز جامع? جهانی در امر تربیت در گونه های مختلف آن باشد. «تربیت دینی» و «تربیت اجتماعی» دو گونه...

اسلوب شیوه خلق اندیشه و بیان آن در قالب الفاظ مناسب است. در کتاب های علوم بلاغی به موضوع اسلوب اهتمام شایسته نشده است هر چند در آثار گروهی از دانشمندان به بعضی از ویژگی های لفظی اسلوب اشاره شده است؛ اما این اطلاعات در بخش های مختلف آثارشان پراکنده است و بابی به آن اختصاص داده اند اسلوب و بلاغت با هم چه ارتباطی دارند ؟ و فرق بین آن دو چیست؟ شکی نیست که اسلوب و بلاغت هر دو به لفظ و معنی و مطابقت ...

این پژوهش به بررسی ارزش­های بلاغی قصاید سنایی از دیدگاه علم معانی می پردازد تا جنبه­ای مهمّ از ارزش­های ادبی آن را روشن کند. یکی از مباحث مهمّ علم معانی، مبحث قصر یا حصر است که بلاغت کلام را به­ویژه در بحث قصر اضافی و ادّعایی تبیین می­کند. در این جستار بر اساس قواعد مدوّن علم معانی، موضوع قصر و حصر در اشعار سنایی، ازجمله انواع آن، از چند زاویه بررسی و پس از سنجش آنها بر پایۀ قواعد و مباحث مطرح در ع...

عباراتی پیچیده و مشکل در نظم و نثر ادبیات فارسی وجود دارد که به شرح و توضیح محتاج است . اشعار حافظ و خاقانی و مولوی و حتی سعدی و نثر کلیله و دمنه و مرزبان نامه و تاریخ بیهقی این مشکل را در بعضی جایها دارند. شرح دهندگان برداشتهای نادرست عرضه داشته اند و چون این معانی خطا به کتابهای درسی هم راه یافته بر خود لازم دانستم که معنای حقیقی عبارات را آنچنانکه گوینده اراده کرده و گفته است یادآوری کنم و ا...

 در این مقاله نویسنده با استناد به حدیث "إنّ علیّاً مع القرآن و القرآن مع على" به تفسیر معیّت قرآن و على پرداخته و معانى متعدد زیر را براى آن بیان نموده است: 1. اتحاد و یگانگى حقیقت قرآن و امام على(ع)، 2. سببیت و علیّت وجود امام على(ع) براى قرآن، 3. رابطه علمى به معناى احاطه علمى امام على(ع و اهل بیت(ع) به قرآن و 4. رابطه معنوى و طبیعى که خود به دو قسم رابطه تبیینى و رابطه مصاحبت و تلازم تقسیم مى‌شو...