این مقاله، پژوهشی بینارشته ای در قلمرو هنر نگارگری و  ادبیات تطبیقی است. نقد کهن­الگویی (archetype)،  رویکردی تلفیقی و میان­رشته ای است که بر پایة مطالعات علومی چون روان­شناسی، انسان شناسی، تاریخ ادیان و تاریخ تمدن، به تحلیل متون می­پردازد. در این جستار با این دیدگاه، به تطابق نبرد خیر و شر و نمودهای آن درکهن الگوها، با تمرکز بر "شاهنامة فردوسی" و "خاوران­نامه­ی ابن حسام خوسفی" پرداخته شده­است....

  اهداف: ساختار سازمانی، نقشی کلیدی در تحقق اهداف و استراتژی سازمان‌ها دارد. این مطالعه با هدف ارایه الگوی ساختار سازمان‌های بهداشتی و درمانی نظامی، براساس ویژگی‌های نبرد ناهمطراز برای دستیابی به ساختار سازمانی مناسب انجام شد.   روش‌ها: این مطالعه ترکیبی در سال 1388 انجام شد. مرحله کیفی به‌کمک مصاحبه نیمه‌ساختار­یافته و عمیق با 18 نفر از مدیران عالی سازمان­های بهداشت و درمان نظامی با نمونه‌گیری...

     ساختارگرایی رویکردی است که قواعد ساختاری حاکم بر متون را با توجه به روابطشان در کل متن مورد بررسی قرار می­دهد. پس از پراپ پژوهشگران همواره تلاش نموده­اند تا متون مختلف را مورد بررسی قرار داده با کشف الگوی ساختاری آنها، دستوری واحد برای تحلیل ساختار آنها ارائه نمایند. در پژوهش حاضر سعی شده است ساختار داستان­های پهلوانی ایرانی با تکیه بر داستان­های پهلوانی شاهنامه، بانوگشسب نامه، "کک کوهزاد"...

کاربرد سخنان شطح­آمیز در شعر دفاع مقدس تداعی‌کننده فضای عرفانی حاکم بر جبهه‌ها و نشان‌دهنده معرفت و بصیرت رزمندگان است. شاعران برای ملموس نشان دادن حضور خدا در جبهه‌ها برای او قائل به رنگ، بو و نور شده‌اند و با هدف بیان نزدیک بودن خداوند به دلیرمردان عرصه‌های نبرد، برای حق­تعالی مکان متصور شده‌اند. همچنین به منظور بیان محسوس در محضر خدا بودن رزمندگان از تعابیری که یادآور تجسیم خداوندست، بهره بر...

این مقال در مجالی مغتنم می کوشد با روش دین پژوهی و به شیوه ی توصیف و تحلیل، هسته ی حماسه ی بهارات را به بازگفت آورد. بی گمان طرح چنین مسئله ای نیاز به بررسی تحلیلی حماسه و نیز معرفی جایگاه متن مهابارات این بزرگترین حماسه ی هندوستان دارد. بررسی این متن بیانگر آن است که همچون حماسه های باستانی دیگر این خدایان و آدمیان هستند که در رزمی آشکار به نبرد برمی خیزند تا در یک جنگ تمام عیار که به گونه ی ...

درگیری ها در افغانستان، عراق و لبنان نشان دهنده نوع جدیدی از جنگ می‌باشد که توسط گروه یا کشوری که  از نظر فناوری و امکانات نظامی در سطح پایین‌تری نسبت به دشمن قرار دارد به کار می‌رود. در یک نبرد با دشمنی همچون امریکا، اگر عناصر پدافند هوایی شامل هواپیماهای شکاری/ رهگیر، سامانه‌های موشکی و جنگ افزارهای توپخانه پدافند هوایی به روش‌های متداول و شناخته شده برای مقابله با حملات هوایی...

میرسیدعلی همدانی در سال 773ق/1372م، یعنی دو سال بعد از به تخت نشستن امیرتیمور در فرارود، به ختلان آمده و ساکن شده بود. گذشت زمان و محبوبیت بیش از حد سیدعلی‌ بخل و حسد شیوخ محلی را برانگیخت و موجبات خروج سیدعلی همدانی از ختلان و سفر او به کشمیر را فراهم کرد. بعد از وفات سیدعلی همدانی در سال 786ق/1384م خرقۀ ولایت و جانشینی وی به دامادش، خواجه‌اسحاق، رسید. در بین مریدان خواجه دو نفر، یعنی شیخ‌محمد...

یکی از داستان‌های مشهور شاهنامه رفتن رستم به مازندران برای رهایی کاووس و سپاهیانش است که با کشته‌شدن دیو سپید، رهایی کاووس از بند او و واگذاری مازندران به اولاد پایان می‌یابد. این داستان، که به «هفت‌خان رستم» نیز اشتهار دارد، نفوذ بسیاری در شماری از منظومه‌های پهلوانی، طومارهای نقالی و روایت‌های شفاهی/مردمی شاهنامه داشته است. اثرپذیری این دسته آثار از روایت نبرد رستم با دیوان مازندران به دوگونه...

هدف از نوشتن این مقاله، معرفی روایتی نویافته از نبرد رستم با کک کوه­زاد و مقایسۀ محتوای آن با روایات دیگر، خصوصاً دو روایت مصحّح غفوری و ماکان است. سرایندۀ روایت نویافتۀ 350 بیتی دقیقاً معلوم نیست، ولی آن را باید حدّ وسط دو روایت 710 بیتی ماکان و 266 بیتی غفوری دانست که هم در جزئیات رخدادها با دو روایت مذکور تفاوت دارد و هم بخش­ هایی از داستان به آن افزوده و یا از آن کاسته شده­ است. روایت نویافته ا...

        نبرد تاریخی چالدران، بارها در قالب متون مکتوب و تصویری بازنمایی شده­است. یکی از شناخته شده­ترین این بازنمایی­ها دیوارنگاره­ایست که در تاریخ 1210 ه.ق –سال تاجگذاری آقا محمدخان قاجار- بر دیوارکاخ چهلستون اصفهان نقش شد. قاجاریه از بازتولید این روایت در جهت مشروعیت بخشی به حکومت خود و تثبیت قدرت نوپای قاجاری بهره برد. اما پیش­تر در عصر صفوی این نبرد که شکستی سنگین را برای ایران در پی داشت، ...