طرح و نقش گلفرنگ، یکی از نقوش پر کاربرد در حوزه هنر­های سنتی، و طراحی قالی است. نقوش موسوم به گل رز یا گل و مرغ، از هنر غرب نشأت گرفته است و اکثر پژوهشگران، این نقش را از نقوش فرنگی می­دانند. نقش گلفرنگ از دوره صفویه با رواج فرنگی­سازی وارد هنر ایران شده و عصر قاجار، دوره اوج آن بوده است. این نقش از همان ابتدا، در تمام زمینه­های هنری مثل نقاشی و کتاب‌آرایی، کاشی‌کاری و گچ‌بری ورود پیدا می­کند؛ ...

هدف از این مطالعه بررسی وضعیت خانوادگی ، اجتماعی و سیاسی زنان در دوره صفویه به منظور شناخت کلیشه های جنسیتی در ابعاد و مقاطع مختلف زمانی است. وضعیت زنان در این دوره با نگاهی تاریخی / جامعه شناختی و با روش مطالعه توصیفی/ تاریخی بررسی می شود تا شاید خاستگاه بسیاری از عقاید و باورهای کلیشه ای جنسیتی در عهد صفویه و حتی امروز که مانع تأثیر روند توسعه در بهبود وضعیت زندگی زنان شده است روشن شود. ناتیج...

قالی، به عنوان اثر هنری ارزشمند و فاخر ایرانی با قدمتی دیرین، در دوران صفویه و قاجار، نقش مهمی در شناساندن فرهنگ و هنر ایران به دنیا داشته و حتی از دوره قاجاریه به بعد، سهم بزرگی در بهبود اقتصاد کشور ایفا نموده است. اما علی رغم چنین دستاوردهایی که هر کدام به تنهایی برای ارزش نهادن و توجه به یک محصول فرهنگی و هنری، کافی به نظر می رسد؛ متأسفانه تا کنون، آنگونه که باید به این مهم پرداخته نشده و اگ...

دیوارنگاره ها و یا به عبارت بهتر، نقاشی های دیواری، از جمله مهم ترین آثاری هستند که می توانند در باستان شناسی دوره اسلامی ایران، مورد توجه و مطالعه قرار بگیرند. دیوارنگاری، هنری است که در ایران قدمتی دیرینه دارد و ما از زمان صفویه شاهد توسعه و تحول آن در ایران هستیم. به دلیل کمی دیوارنگاره های باقی مانده معمولاً تصور می شود، هنر تصویری و نقاشی در ایران محدود به نقاشی ها و تصاویر موجود در کتب خطی...

چکیده فلزکاری دوره ی صفویه دارای ارزش های فرهنگی (هنری و مذهبی) بسیار در ابعاد مادی و معنوی است. هنرمندان مسلمان ایرانی در این دوره علاوه بر نیازهای مادی، سعی در برطرف کردن نیازهای معنوی خود داشته و توسط ماده و ابزار به نوآوری پرداخته اند. این موضوع سبب شد، تا ارتباط میان هنر و مذهب بیش از هر زمان دیگری شکوفا شود. این هنرمندان صفوی از مضامین شیعی و مفاهیم عمیق عرفانی در تزئین آثار خود بهره گر...

یکی از ویژگی های مهم نظام اداری در ایران و خاصه در دوران معاصر ، چالش عناصر دیوان و دربار و تاثیرات آن بر ساختار و عملکرد حکومت های ایران است . نفوذ روسای ترک تبار عشایر یعنی سران قزلباش و ورود عناصر اداری شهری یا مستوفیان و منشیان تاجیک به دستگاه دیوانی دولت نوپای شیعی صفویه در سده دهم هجری قمری ، یکی از دلائل اصلی و مهمی است که به چنین چالشی در داخل ساختار حکومت کمک نمود. از آن جا که مناصب نظ...

پیش از این، تحول‌های دینی عصر صفویه و اهمیت مهاجرت فقیهان عاملی از جنبه‌هایی بررسی شده است، هرچند اختلاف نظرهای جدی دربارۀ اهمیت و تأثیر مهاجرت فقیهان عاملی به ایران در عصر صفویه وجود دارد. در این نوشتار اهمیت و تأثیر مهاجرت فقیهان عاملی از زاویۀ نقش آنها در تحول در گفتمان‌های دینی عصر صفویه، با تکیه بر آرای محقق کرکی و شهید ثانی بار دیگر ارزیابی شده است. همچنین ادعا شده که عالمان عاملی نقش مهم...

با برپایی سلسلهُ صفویه، شیعیان فرصتی پیدا کردند تا عقاید دینی خود را آشکارا ابراز کنند و آثار فرهنگی، هنری جدیدی در این جهت شکل پیدا کرد. سنگاب یکی از این آثار است که اولین بار دوران صفویه در مساجد و معابر قرار گرفت و به نمادی از عقاید شیعه و یادآوری واقعه کربلا بدل شد. سنگاب قدح بزرگ و سنگی است که از آن آب می نوشیدند.این مقاله به بررسی تزیینات سنگاب های اصفهان ـ مرکز حکومت صفویه می پردازد. در ا...

با تشکیل دولت صفویه به سال 907 هجری قمری، ایران وارد مرحله تازه‏ای از سیاست جهانی شد. وجود دشمن مشترک ایران و دولتهای مسیحی، اروپا را وارد سیاست خاصّی کرد. پیشروی عثمانیها در اروپا، آنان را وادار ساخت تا با صفویان که دنبال متحدانی علیه عثمانی می‏گشتند در یک جبهه واحد قرار دهد. حضور ارامنه در این میان، کفه ترازو را به نفع سیاست ایران تغییر می‏داد. در واقع می‏توان گفت وجود دولتهای مسیحی از یک طرف ...

بی شک ظهور سلسله صفویه در آغاز قرن دهم ﮪ / شانزدهم م، از حوادث مهم و تأثیر گذار در تاریخ ایران است. هر کدام از تحولات و دگرگونی های دوران صفویه در نوع خود بی نظیر و بی بدیل می باشد و تمام حوزه های مذهبی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را در بر می گیرد. نحوه تشکیل حکومت صفویه، بحث های فراوانی را بین مورخان برانگیخته، تا جایی که برخی از مورخان، تشکیل دولت ملی در ایران را، مدیون خاندان صفویه می دانند که ...