بحران انسان مدرن و چگونگی ظهور آن در هنر مدرن، یکی از موضوعاتی است که فیلسوفِ اسپانیایی، خوزه اُرتگا ای گاست بدان پرداخته است. به باور او بحران مختصِ انسان است و آدمی در جنبه های مختلفِ زندگی اش آن را تجلی می دهد، یکی از این جنبه های مهمِ بر آمده در زندگیِ آدمی، هنر است. انسان زدایی هنر مدرن، فاصله گرفتن از جنبه های زیبایی شناختی سنتی، رهایی از واقعیتِ عینی و روی آوردن به انتزاع و امر جدید، اموری هستن...

- دهه 60 میلادی دهه‌ای مشحون از انقلاب‌ها، جنبش‌های سیاسی و مدنی، بیتلیسم، هیپی‌گری، ترورهای تاریخی و البته جنبش‌های هنری است که با موارد ذکرشده تعاملی اجتناب‌ناپذیر داشته‌اند. هنر زمینی (Land Art) که بسیاری آن را در معنای هنر محیطی و به جای آن نیز به کار می‌برند، محصول بلاواسطة دهة بارآور 60 است و هنر محیطی (Environmental Art) با اندکی تغییر در دیدگاه و مصالح مورد استفاده، در دهة 70 به بار می...

زیر عنوان آثار هنری، آثاری آفریده شده و می‎شوند که نه شمارش‎پذیرند و نه عمر کسی کفاف می‎دهد تا همه را بخواند و ببیند و بشنود. فلسفۀ هنر و حسانیّات، هنر و امر زیبا را به‎لحاظ ماهیت،‎ خاستگاه، تأثیر،‎ شرایط ذاتی و التزام به حقیقت موضوع بررسی قرار داده‎اند. در این مقاله، عمده‎ترین نظریه‎های فلسفی در باب هنر به‎اجمال بررسی شده‎اند. تولستوی، کانت، هگل، هایدگر و آدرنو هر یک به هنر و امر زیبا نگرشی دا...

رویکرد فلسفی دانتو روش مطالعه و نظریه پردازی در فلسفۀ هنر و زیبایی شناسی او را تعیین می کند. برای آشنایی با نظریه ها و تأملات فلسفی دانتو، به شکل کلی، می توان از این مطلب آغاز کرد که اساساً تلقی دانتو از فلسفه چیست و سپس بپرسیم او چه شیوه ای برای تحقیق فلسفی ارائه می کند؟ با توجه به این امر که خود دانتو در این زمینه آثار مستقلی نیز عرضه کرده است، ضروری به نظر می رسد که برای پرداختن به مسائل مورد...

سنّت‌گرایان هنر اسلامی را دارای وحدت و یکپارچگی می‌دانند که عناصر متفاوت و گاه متعارضی از دیگر تمدّن‌ها در آن اقتباس شده، اما از هویت یکسان و متمایزی برخوردار است. هنر اسلامی، علاوه بر این‏که از نبوغ، قابلیت‌های شخصی و مهارت فنّی هنرمند نشأت گرفته است که این امور در میان اقوام متفاوت، ظهورات متفاوتی دارد، همچنین از شناخت عرفانی، متافیزیکی و روح هنرمند سرچشمه گرفته و خلق اثر هنری توسّط هنرمند سنّتی، ...

مغفول ماندن مفهوم سنت در دنیای جدید امری حادث است. سیطره روحیه ضد سنت در جوامع غربی و اخیرا در جوانع شرقی موجب عدم فهم صحیح مفهوم سنت و تعبیرهای نادرست از آن شده است. به کار بردن مفهوم نابجای سنت در هنر و معماری باعث شده است که مقولاتی از این دست را به اموری صرفا بشری نسبت دهند و امور فوق بشری محاق قرار گیرند. حال آنکه سنت به عنوان امری فوق بشری و نسبت آن با امر قدسی دین و هنر در خور بررسی است....

روان‌شناسی هنر مقوله‌ای میان رشته‌ای است که روان‌شناسی را به هنر ربط و ارتباط این دو را نسبت به تخیل هنرمند مورد بحث قرار می‌دهد و هنر را به‌طورکلی از دیدگاه روان‌شناسی تحلیل می‌نماید. فقدان منابع فارسی معتبر از دلایل و مشکلات پژوهش در این حوزه است. نقد هنر از منظر روان‌شناسی رویکردی برای کشف مجهولات رفتاری هنرمند در خلق اثر هنری است و این نوع تحقیق باعث افزایش سطح فرهنگ هنری و پژوهش در جامعه ه...

هنر هخامنشی، هنر درباری و متأثر از هنر ملل تابعه امپراتوری مانند بین‌النهرین، مصر، آسیای صغیر و به ویژه هنر اورارتو بوده است؛ نقوش برجسته دیواره‌ها و دروازه کاخ‌ها به ویژه در تخت جمشید، بیانگر نفوذ و تأثیر عناصر هنر مادی، ایلامی و بین‌النهرین (آشور و بابل) بر هنر هخامنشی است. همچنین پس از فتوحات کوروش در آسیای صغیر، هنر متعالی و ظریف یونانیان در بناهای هخامنشی به چشم می‌خورد. معماری به عنوان م...

در مقالۀ حاضر نشان داده­ شده که اگر احکام «شیء الف اثر هنری است.» و «صاحب اثر/ زید هنرمند است.» احکامی اعتباری و مفاهیم «هنر» و «هنرمند» نیز مفاهیم و معانی اعتباری دانسته شوند، به چه نتایجی می­توان رسید. تبیین مبانی معرفت‌ شناسانۀ هنر، رابطۀ هنر با حقیقت، هنر به­مثابۀ وسیلۀ رساندن آدمی به کمال حقیقی، ارتباط هنر با زندگی فردی و اجتماعی، هنر به­عنوان اعتباری قراردادی و این‌که نمی‌توان از مفهوم هن...

هنر جدید رسانه‌ای یکی از تحولات هنری است که از دل هنرهای معاصر برآمده است. پیدایی هنرهای معاصر با جدایی از مؤلفه‌ها و مقاصد هنر مدرن ممکن شد و از میان آن‌ها تأکید بر سوژة هنرمند مهم‌ترین مؤلفة هنر مدرن بود که هنرهای معاصر به‌دنبال جرح و تعدیل آن بودند. سوژۀ محوری هنر مدرن، در ‌نهایت به انتزاع و خود‌آئینی هنر انجامید، اما جریان هنرهای معاصر، که واکنشی نقادانه به هنر مدرنیستی بود، مجال دگر‌آئین‌ش...