تطبیق بحث های ازدواج- طلاق- مهریه - تمکین - نشوز- حضانت و نگهداری فرزند در ادیان اسلام و زرتشت

تحقیق پیرامون چگونگی و چرایی گسترش نسبتا سریع دیانت اسلام در ایران در قرون اولیه هجری از جمله مباحثی است که هنوز مورد توجه و عنایت پژوهشگران عرصه تاریخ است. آگاهی از چند و چون اوضاع سیاسی, مذهبی ایران در آستانه ورود اعراب مسلمان ما را در فهم علل و عوامل ترک آئین قدیم و گروش به سوی اسلام از سوی ایرانیان رهنمون می سازد. مدعای مقاله حاضر این است که حاکمیت ساسانی در آخرین ایام خود گرفتار بحران در س...

این پژوهش در صدد یافتن ریشه های فکری و تاریخی فرقه ی اهل حق و ارتباط آن با دیگر فرق غالی و نیز تأثیر پذیری اهل حق از تصوف می باشد. اهل حق که خاستگاه اولیه ی آن هورامان کردستان می باشد، در برخی عناصر با شاخه های مختلف منشعب از تشیع مشترکند و از دیگر سوی به نظر نمی آید که بسیاری از عقاید و ساختارهای ایشان برآمده از اسلام باشد. با توجه به التقاطی بودن آراء و عقاید این فرقه، به نظر می رسد می توان ر...

دوگانه‌باوری در یزدان‌شناسی مَزِدِیَسْنا مفهومی بنیادین است که از لحاظ فلسفی حائز اهمیت می‌باشد. دوگانه‌باوری در گات‌های زرتشت با پیکار میان سپندمینو و انگره‌مینو آغاز می‌شود و سپس در خلال اوستای پَسین، به‌صورت تقابل میان اهورامزدا و اهریمن سازمان می‌یابد. در متون پهلوی، دوگانه‌باوری با هستی‌شناسی پیوند می‌خورد و جهان‌بینی دو بُن‌گرای زرتشت در قالب آفرینش و تکوین جهان هستی بر اساس پیکار میان اورمزد و ...

آریاییان از دیرباز به دو مبدأ خیر و شر قائل بودند. در یک سو اهورا مزدا و در سوی دیگر اهریمن قرار داشت. امور نیک و خیر مانند روشنایی و باران و همه نیکی ها را به اهورامزدا نسبت می‌دادند و امور بد و شر همچون تاریکی و خشک‌سالی را به اهریمن، بطور کلی اهورامزدا بانی و حامی روشنی، گرما و زندگانی است و اهریمن سبب مرگ و نیستی، تاریکی یا خشکی و نیروهای این دو همواره در مبارزه هستند. تفکر دوالیسم در بین ...

شناخت شرق و دنیای ادب و هنر شرقیان بیش از هر چیز مرهون شرق شناسان و نویسندگانی است که در شناساندن فرهنگ های شرقی پیشتاز بودند و این امر مهم از سده های هفده و هجده میلادی شروع شده و در قرن نوزدهم و بیستم رنگ و بوی علمی، تطبیقی و آکادمیک به خود گرفت. از میان این ادیبان شرق نگار، ویکتور هوگو، پیشوای مکتب رُمانتیسم، شاعر و نویسنده قرن نوزده فرانسه، از ورای نوشته ها و ترجمه های شرق شناسان، به ویژه با...

این نوشتار، به بررسی و تطبیق مفهوم عرفانی «عالم صغیر» یعنی پنداشتن انسان به منزله جهانی کوچک که در بردارنده تمام عناصر «عالم کبیر» یعنی جهان هستی است در عرفان ایرانیان باستان و مشترکات آن با عرفان اسلامی (= مولوی) می پردازد. با نگرشی اجمالی و کوتاه درباره تاریخچه اندیشه عالم صغیر و کبیر در فرهنگ یونان، هند قدیم، ایران باستان، به تبیین کلّی دیدگاه اسلام بخصوص مولوی در این زمینه می پردازیم. انسانی...

میان ادیان الهی مشابهت‎های بسیاری در عقاید مربوط به مبدأ روح، سرنوشت روح پس از مرگ، رستاخیز، داوری و بهشت و جهنم وجود دارد که این امر حاکی از ارتباط ادیان با یکدیگر است. هر چند این ارتباط؛ بویژه در ادیان توحیدی همچون یهود و اسلام بیشتر به چشم می‏خورد؛ اما بررسی مشابهات دو دین زرتشتی و یهودی نیز به دلیل ارتباط فرهنگی و سیاسی میان زرتشتیان و یهودیان پس از سقوط اورشلیم و اسارت یهودیان به دست بخت ا...

معاد از اساسی ترین باورهای دو دین اسلام و زرتشت به شمار می رود. ساختار باورهای اسلامی در زمینه ی معاد با ساختار باورهای زرتشتی، اشتراکات و تفاوت هایی دارد. اشتراکاتِ این دو ساختار، سبب شده برخی از پژوهشگران غربی و ایرانی ادعا نمایند که معاد اسلامی از معاد زرتشتی وام گرفته است. یکی از راه های سنجش این ادعا، «بررسی تطبیقی معادشناسی در دین اسلام و زرتشت» است که در اینجا با رویکرد تفکیک بین قرآن و ر...

مولود زرتشت یا زراتشت نامه یک حماسه دینی به زبان فارسی است که شاعری زرتشتی به نام کیکاوس پورِ خسرو، در قرن هفتم هجری آن را سروده است. این اثر حدوداً 1533 بیت دارد و در بحر متقارب مثمّن محذوف به نظم درآمده است. نخستین رونویسگر آن، «زرتشت بهرام پژدو» بوده است که تا سال 1963م، اشتباهاً به عنوان سراینده منظومه شناخته می شده است. مطالب زراتشت نامه، برگرفته از روایات شفاهی و سنتی بهدینان است و شباهتهای...