باور غالب درباره محدثان زن چنین است که زنان احادیث زیادی نقل نکرده اند و اگر هم نقلی داشته اند، بیشتر در مسائل احکام فقهی زنان بوده است، در حالی که تحقیق و تفحص دقیق در احادیث نقل شده از پیامبر اکرم (ص) خلاف این مدعا را ثابت می کند و آشکار می نماید که همسران رسول الله (ص) و زنان صحابی آن حضرت در بیان و نقل احکام مربوط به زنان و مسائل تربیتی، اخلاقی، سیاسی، حقوقی، عبادی، دفاعی، نقش بسزایی داشته ...

امنیت ملی و اطاعت از ولایت فقیه دو مقوله ای هستند که شاید در ابتدای امر، فارغ از یکدیگر به نظر رسد در صورتی که ارتباط فقه سیاسی و علوم سیاسی به قدری نزدیک است که می توان در این میان بین اطاعت از ولایت مطلقه فقیه و امنیت ملی، یک ارتباط منطقی ایجاد کرد؛ به طوری که نتیجه منطقی آن، برقراری امنیت در همه سطوح فروملی، فراملی و بین المللی در صورت اطاعت از ولایت فقیه می باشد. این تحقیق از نوع بنیادی است...

در طول تاریخ فقاهت شیعه ولایت به‌معنای مسئولیت و سرپرستی امور مربوطه بوده است که برحسب موارد، تفاوت می‌کند و در شئون عامه و مصالح همگانی امت، تمامی احکام انتظامی اسلام را شامل می‌گردد. شیخ انصاری و امام خمینی(ره) به‌عنوان فقیهانی هستند که نگاهی وحدت‌انگارانه به رابطه ولایت با فقیه دارند. هم‌چنین هردو قائل به ولایت اذنی برای فقیه هستند. در این نوشتار علاوه بر آگاهی از دیدگاه شیخ اعظم، مق...

حاکمیت ولایت فقیه در عصر غیبت این سؤال را به دنبال می‌آورد که آیا محدوده اختیارات ولایت فقیه در حد اختیارات معصومین می‌باشد؟ یا این‌که اختیارات آنان کم‌تر و محدودتر از اختیارات معصومین است؟ به عبارت دیگر اختیارات ولایت فقیه در دایرۀ سیاست و حاکمیت مطلق است یا مقیّد؟ در این رابطه دو دیدگاه مطرح است عده‌ای از دانشمندان اسلامی برآنند که ولی فقیه در حوزه حاکمیت همانند معصومین  بسط الید می‌باشند و...

فارغ از مواضع و جایگاه امام خمینی(ره) در نقش بنیانگذار نظام سیاسی کشور، دیدگاه‌های فقهی نوین و متفاوت ایشان در زمینه‌ی حکومت، ولایت و حیطه‌ی اختیارات حاکم اسلامی، می‌تواند منبع استنباط اصول اقتصاد سیاسی مدنظر ایشان باشد و با توجه به اهمیت محوری‌ترین سند حقوقی کشور (قانون اساسی) میزان انعکاس آن در این قانون، واکاوی شود. ازاین‌رو باید دید، اقتصاد سیاسی مدنظر امام(ره) چه اصول و اهدافی دارد؟ چگونه ...

خانواده درعین حال که کوچکترین واحد اجتماع است ، هسته اصلی جامعه و پایه و اساس آن محسوب می گردد ، نخستین اجتماعی است که فرد درآن پا می نهد و آداب و رسوم زندگی اجتماعی را فرا می گیرد . بطور کلی بخاطر اهمیت فراوان خانواده است که اعلامیه جهانی حقوق بشر و قوانین اساسی کشورها به آن توجه خاص نموده اند . در بند 3 اعلامیه جهانی حقوق بشر چنین آمده :« خانواده رکن طبیعی و اساسی اجتماع است و حق دارد از حما...

منابعی که به مسأله ولایت فقیه پرداخته اند،  نقطه آغازین طرح نظریه ولایت عامه فقیه را قرن دوازدهم و سیزدهم هجری، و ملا احمد نراقی را مؤسس آن می دانند؛ اما در حقیقت این نظریه از آغاز غیبت کبرا در فقه شیعه مطرح بوده است. در زمان شیخ مفید ظهور ابتدایی داشته و در قرن نهم «ابن فهد حلی» استوانه های اساسی این تفکر را پایه ریزی کرد و آن را با صراحت در فقه شیعه مورد بحث قرار داد. پس از اوست که ملا احمد ن...

منابعی که به مسأله ولایت فقیه پرداخته اند،  نقطه آغازین طرح نظریه ولایت عامه فقیه را قرن دوازدهم و سیزدهم هجری، و ملا احمد نراقی را مؤسس آن می دانند؛ اما در حقیقت این نظریه از آغاز غیبت کبرا در فقه شیعه مطرح بوده است. در زمان شیخ مفید ظهور ابتدایی داشته و در قرن نهم «ابن فهد حلی» استوانه های اساسی این تفکر را پایه ریزی کرد و آن را با صراحت در فقه شیعه مورد بحث قرار داد. پس از اوست که ملا احمد ن...

مشارکت سیاسی به لحاظ مفهومی، یک پدیده جدید و مختص به دولت‏های مدرن است؛ هر چند به لحاظ مصداقی، نمودهایی از آن را می‏توان در نظام‏های کهن گذشته نیز شناسایی کرد.(1) تعاریف مختلف مشارکت سیاست بیان گر عدم اجماع نظر در مورد تعریف، شاخص‏ها و مؤلفه‏های این پدیده است. در حالی که برخی از پژوهش گران، این مفهوم را در دایره رقابت و نفوذ، محدود می ‏نمایند، عده‏ای آن را فراتر از نهادهای رسمی دولت بیان می‏کنن...

نظام اجتماعی سیاسی اگر براساس فقه اسلامی استقرار یابد در آن جامعه شاهد احقاق حقوق شهروندان خواهیم بود. نگارنده برای اثبات این ادعا در حوزه حقوق مدنی و حقوق سیاسی شهروندان به استدلال در گستره برخی از قواعد فقهی تمسک جسته است، چون فقه، انسان را یک موجود مکلف (مسئول، موظف) دانسته و تکالیف را نیز راه استیفای خلاصه « ادای تکلیف » حقوق برای شهروندان میداند؛ از این رو رسالت شهروندی را در میکند. برای...