به حافظ، خواجه گفته اند ازآن رو که گاه از شغل دیوانی و وظیفه سلطانی بی نصیب نبوده و ازسوی دیگر، بخشی از اشعار او بازتاب اوضاع روزگار خویش است. پس نباید حافظ را از اندیشه، اندرز یا فلسفه سیاسی بی بهره دانست هرچند از او چیزی در باب سیاست به میان نیامده است! بنابراین، جست وجوی محورهای اصلی فلسفه سیاسی حافظ، مسئله اساسی پژوهش است (سؤال). به نظر می رسد حافظ به سبب قریحه شاعرانه، ترس زمانه و اندیشه م...

تشخیص نوع ادبی هر اثر، گامی اساسی در نقد آن به شمار می رود، زیرا در برخورد با آثار ادبی به شیوه ای نقادانه نیازمندیم که آن ها را، به شیوه ای علمی، در گروه هایی محدودتردسته بندی کنیم. بنابراین، نظریاتی که نورتروپ فرای درکتاب "تحلیل نقد" در چهار مقاله با عنوان های "نقد تاریخی"،"نقد اخلاقی"،"نقد آرکی تایپی" و "نقد بلاغی"، دراین زمینه ارائه می دهد، می تواند در نقد متون ادبی گوناگون موثر واقع شود.ای...

مقاله حاضر مى‏کوشد ضمن بررسى سبک نویسندگى جاحظ به عنوان اصول و مبانى نقد ادبى وى، دیدگاه‏هاى او را در نقد درونى و بیرونى متن و بدون در نظر گرفتن انتساب شاعر به دوره تاریخى خاصى تحلیل نموده و موضع‏گیرى وى را در قبال مسأله قدیم و جدید در ادب عربى بیان کند؛ و در نهایت به این نتیجه مى‏رسد که جاحظ در آثار خویش بر اساس همین دیدگاه در نقد و بررسى ادبیات و شعر، دست به گزینش و روایت شعر و نثر زده و بیش‏...

دکتر ابراهیم ناجی از بزرگترین شاعران رمانتیک معاصر ادبیات عرب است . او به شاعر عاطفه و احساس مشهور است. ما در این پژوهش ، بر اساس معیارهای نقد عاطفه و احساس به نقد عاطفه در شعر او پرداختیم و با تفصیل هر کدام از معیارهای نقد عاطفه را به صورت مستقل و مجزا بیان کردیم و برای هر کدام نمونه های زیادی از شعر او ذکر کردیم . سپس در باره انواع عاطفه و احساس در شعر او ، خصوصاً عاطفه میهن پرستی که بسیاری ا...

نظراً للشهرة الواسعة للمعلقات بوصفها قصائد انتهت إلیها تجارب العرب الجاهلیین وهی بلغت الذروة فی الجمال الشعری، والتصویر، والخیال فضلاً عن أنها تضم مجموعة کبیرة من الألفاظ الغریبة وأن کثیراً من أبیاتها شواهد فی علوم البلاغة والصرف والنحو والتفسیر و... ولذلک اهتم بها العلماء فی مختلف العصور وأخذوا فی شرحها، من هذه الشروح کتاب الزوزنی شرح المعلقات السبع. هذا من جهة ومن جهة أخری لأهمیة دراسة منهج الت...

این مقاله، نخست، اصل «بیشینه‌سازی خیر» را تبیین و تحلیل می‌کند و سپس نقدهای گوناگون رالز را بر آن مطرح می‌کند. رالز نخستین‌ فیلسوفی است که، علاوه بر طرح انتقادهای منسجم و نظام‌مند از این اصل، نظام جامع جایگزینی را نیز ارایه می‌کند. باوجوداین، آثاری که در این حوزه نوشته شده‌اند ـ به‌ویژه آثار فارسی ـ غالباً از یک جهتِ بسیار مهم رنجورند و آن عدم‌تفکیک جبهه‌های مختلف و گاه موازیِ رالز برای حمله به گو...

چکیدهمطالعه در حوزه عناصر اقلیمی و محیطی در ادبیات به شاخه ی جدیدی در تحقیقات ادبی مربوط می شود که از آن به عنوان نقد زیست محیطی (ecocritism) یاد می‌کنند . تفاوت در خاستگاه های اقلیمی ، تمایزات سبکی و فکری و ادبی در آثار نویسندگان را در پی دارد . هرچند دغدغه‌ی نقد زیست محیطی بیشتر ارتباط، تاثیر و تاثر ادبیات و محیط زیست است، بنا بر گستره دامنه‌ی این نوع نگاه و تعریف گلوتفتلی(Gloteftly ) از نقد ...

کانت در کتاب نقد قوه‌ی حکم به نحوه‌ی صدور حکم ذوقی می‌پردازد، در کنار این‌ها جایگاه هنرها را نیز با مثال‌هایی که می‌آورد بر مبنای زیبایی مطبوعیت و والایی مشخص می‌کند در این جاست که او نمی‌تواند به غیر از هنرشعر که برایش همواره جایگاه ویژه‌ای دارد، جایگاه سایر هنرها را به وضوح مشخص کند. در میان هنرها، موسیقی بیشترین تعلیق جایگاه را در نظریات او به خود اختصاص می‌دهد. برای او موسیقی گاهی ...

حکیم ترمذی (ف. ٢٨٥ق)، به مثابۀ یک عالم و اندیشمند آگاه به زمان ، در فرهنگ حاکم و علوم زمانۀ خود آسیب هایی را تشخیص داد و درصدد بود با نظریۀ خاص خود در معرفت ، راهی برای رهایی ارائه کند . ترمذی این مسیر را، هم در جهت سلبی و نقد عالمان و علوم زمانه و هم در جهت ایجابی و مطرح کردن الگوی مطلوب و تمام عیار از معرفت، به جد پی گرفت و پنج اثر را در موضوع علم و معرفت تألیف کرد . ترمذی در مقام نقد دعاوی م...