علی بن ابی طالب و زبیر بن عوام که از پیشگامان و سابقون در اسلام و از خواص و نخبگان تأثیر گذار عصر خود به شمار می­آمدند، بخش عمده‌ای از حیات ایمانی و سیاسی خویش را از دوران مکی تا روزگار خلیفه سوم در مدینه با تفاهم، همدلی و همگرایی گذراندند اما در روزهای آغازین حکومت امام علی، روابط آنها به سردی گرایید و سر انجام در حوالی بصره به رویارویی نظامی منجر شد. پرسشی که این مقاله می­کوشد تا به روش توصی...

چکیده پایان نامه : پیامبر اکرم (ص) اولین مفسر قرآن بودند بعد از ایشان صحابه ی آن حضرت به تفسیر قرآن پرداختندکه با محوریت هریک از صحابه برجسته حضرت در شهرهای مختلف جلسات تفسیر برگزار شد و منجر به شکل گیری مدارس یا مکاتب تفسیری شد. از جمله این مدارس، مدرسه ی ابن عباس در مکه، ابی بن کعب در مدینه و ابوموسی اشعری در بصره است. ابن مسعود، به عنوان معلم قرآن در زمان عمر به کوفه فرستاده شد؛ وی جلساتی...

تحولات سیاسی و اجتماعی خوزستان در دوره صفاریان تا آمدن آل بویه موضوع این رساله است. خوزستان در سال نوزدهم هجری قمری توسط سپاهیان مسلمان فتح گردید و با سقوط ساسانیان این ایالت به مانند تمام ایران تحت تسلط مسلمانان قرار گرفت. در زمان امویان، خوزستان از سوی والی عراق اداره می شد.دولت عباسی نیز در چگونگی اداره خوزستان تغییری نداد و همچنان والیانی از سوی عراق به این دیار فرستاده می-شد و تا نیمه قرن ...

چکیده قوای نظامی ایران با پشتوانه ی نیروهای مردمی و با به دست گرفتن ابتکار عمل در میدان های نبرد در سال های 1360 و 1361 و آزاد کردن بیش تر مناطق اشغالی، اعتماد به نفس لازم را کسب کردند و با نشان دادن توان و قدرت خود در دفع متجاوز و رفع فتنه ی دشمنان انقلاب اسلامی، آرامش خاطر را به عموم مردم باز گرداندند.سیل خروشان نیروهای داوطلب مردمی عازم جبهه ها شدند و مسئولان کشور برای به زانو در آوردن صدام...

مدارک باستان شناختی در دوره اسلامی نشان از ارتباطات تجاری و رونق بازرگانی در خلیج فارس دارد. این ارتباطات بدون شک بر پایه ساختارهایی است که از دوره ساسانیان در منطقه وجود داشته است. یکی از مهم ترین بنادر خلیج فارس که دارای ارتباطات بازرگانی گسترده ای با بنادر هم جوار از قبیل بصره، سی نیز و گناوه از یک سو و شهرهای  پس­کرانه­ای خلیج فارس در مرز ایران از قبیل ارجان در منطقه بهبهان از دیگر سو بوده،...

این مقاله نقدی است بر دیدگاه یکی از نویسندگان درباره این که علم صرف فی الجمله در دستیابی به قرائت صحیح نقش می آفریند. وی مدعی است، این علم در تعیین، ترجیح و تساوی قرائت ها نقش­آفرین است. به دلایلی که بیان می کنیم وی در اثبات نقش تعیینی و ترجیحی موفق نبوده است: 1. در اثبات نقش تعیینی موفق نبوده است، زیرا اولاً قاعده صرفی به­کار رفته در کلمه معایش در آیه «وَ جَعَلْنا لَکُمْ فیها مَعایِشَ» (اعراف:10؛ حجر:20)...

کهن ترین منابع کلامی، حدیثیو تفسیری عالمان مسلمان طی قرون نخست به ندرت نظریه ای روشن درباب وجه اعجاز قرآنبیان می کنند. این در حالی است که در آغاز قرن پنجم، این بحث در آثار محققانی چون باقلانی،قاضی عبدالجبار و شریف مرتضی به نحوی بالغ و کامل مطرح می شود. غیبت این امر از یکسو و حضور انبوهی از مباحث قرآنی دیگر در آثار اسلامی قرون نخست اسلامی از سوی دیگر،این پرسش را در میان می آورد که عالمان اسلامی ...

دین زرتشتی، آیین زروانی و آیین مهر چنان با باورهای نجومی عجین شده اند که تقریباً بدون درک صحیح این باورها، شناخت درست این ادیان و مکاتب امکان پذیر نخواهد بود. اخوان الصفا نیز که انجمنی سری و عرفانی در قرن سوم و چهارم ه ..ق در بصره و بغداد بودند، رسائلی را تدوین نمودند که مملو از باورها و آرای دینی–نجومی است. مشاهده ی برخی قرابت ها در آرای این دو، پژوهشگر را بر این داشت تا پس از بررسی دقیق جایگاه...

موقعیت استراتژیک منطقه جنوبی ایران و شرایط سیاسی واقتصادی آن در سده های اخیر به شدت مورد توجه کشورهای قدرتمند اروپایی وعرصه تاخت وتاز آنها قرارگرفته است. دراین میان، حوزه شمالی خلیج فارس بسیارحائز اهمّیّت بوده واز گذشته دور مورد توجه قدرت های استعماری دول اروپایی به ویژه بریتانیا قرار داشته است. دردوره قاجار به ویژه دردوره زمامداری ناصرالدین شاه وضعیت سیاسی و اقتصادی این منطقه دچار تحولاتی گردید...