دور هرمنوتیکی همواره به‌عنوان یکی از اصول فهم و تأویل، گرچه نام‌نیافته و خاموش، در مواجهۀ انسان با متون و سنت و تاریخ حضور داشته است. در این دیدگاه پدیدارشناختی، فهم امری ابتدا به ساکن نیست، بلکه به‌گونۀ ارجاعی و ترددی، شبکه‌ای از تناظرات فکری به فهم خاصی از هر پدیده منجر می‌شود. علی صفی کتاب لطایف‌ الطوایف را در موضوع مطایبه انشا کرده است، اما این اثر در عمق معناشناختی خود، سرشار از آ...

با مطالعه‌ی تاریخ گذشتگان و توجه به زندگی امروز جهانیان، به نظر می‌رسد که یکی از نیازهای همیشگی انسان،‌ پای‌بندی به امور اخلاقی‌ست. این پای‌بندی به اخلاق پسندیده، هم می‌تواند در تکوین شخصیت هر فرد و ایجاد تعادل وجودی خودش مؤثر باشد و هم در پیوند میان انسان‌ها و جوامع انسانی نقش مهمی داشته باشد.توجه به اخلاق پسندیده و اصلاح ناهنجاری‌های اخلاقی‌، همیشه مورد توجه دانشمندان و شاعران فارسی زبان بوده...

نگاهی به ابعاد فردی و اجتماعی زندگی بشر نشان می‌دهد که انسان در هیچ دوره‌ای از تاریخ، بی‌نیاز از اخلاق و تربیت اخلاقی نبوده است. یکی از فیلسوفانی که با در نظر گرفتن مقتضیات جهان معاصر، موضوع اخلاق را اندیشمندانه مورد مداقه قرار داده، کارل پوپر است. در این مقاله که با روش تحلیلی به رشته تحریر درآمده، ضمن رجوع به معرفت شناسی پوپر به ویژه نظریه‌ی عقلانیت انتقادی او که رنگ‌وبویی کاملاً اخلاقی دارد، ...

امام محمد غزالی معروف به حجت الاسلام (450-505 ه.ش) و کانت(1804-1734.م) دو چهره فلسفی بسیار مهم در تاریخ بشرهستند که با نوآوری در مهمترین مسائل اخلاقی تاثیرات فراوانی در تفکر جوامع خود پیرامون اخلاق بر جای گذاشته اند. هدف این دو اندیشمند که با فاصله زمانی 3قرن پا به عرصه جهان گذارده اند،حفظ و صیانت از دین بوده است. مقاله حاضر با بیان حسن و قبح شرعی از دیدگاه غزالی متکلم و عالم سنی و اشعری مذهب ا...

ارزیابی سود و زیان در اخلاق و آداب پزشکی اقتضائاتی هم چون برآوردکردن خطر، ریسک معقول، تمیز میان ملاحظات فایده گرایانه ی طبی و غیرطبی، نسبت سود فرد و اجتماع و مسائلی از این دست دارد. این مقاله برآن است تا مبانی فلسفی این مهم را بکاود. سود/زیان در تاریخ فلسفه به لذت/رنج، خوب/بد تحویل شده است. لذت (معنوی و غیرمعنوی) معیاری سوبژکتیو (انفسی) برای سود به حساب می­آید. اما اخلاق کاربردی محتاج معیاری اب...

فتوت به عنوان پدیده ای تاثیرگذار در تاریخ اسلام، بی شک متعلق به تاریخ است و بررسی کارکرد آن در میان مسلمانان به عنوان یک خطمشی و مسلک برگزیده، بخشی از تاریخ زندگی اجتماعی جوامع مسلمانان را شامل می شود. این پدیده که تجلی اخلاق پسندیده فردی و رهیافت آن به دخالت در تغییر یا حداقل تاثیرگذاری بر احوال جوامع مسلمان است ، بر اثر همسویی و همنوایی اصحاب آن در تلاش برای گسترش آن در اجتماع از حالت فردی جد...

در این جستار با اشاره به برخی قلمروهای تلاقی منطق و اخلاق، به مشکلات و راه‌حل‌ها و عرصه‌های جدید و بدیع پژوهش که ثمرۀ این تلاقی‌ها بوده، پرداخته می‌شود. از میان مباحث و مسائل بسیار، در این مجال، این چند مناقشۀ منطقی فلسفی را گزارش و بررسی می‌کنیم: شکاف «است ـ باید» (مسألۀ هیوم) و طرح برخی راه‌حل‌های طرح‌شده در مقابل آن و پارادکس‌های منطقِ تکلیف، اصل منطقی‌ـ‌اخلاقی «بایستن مستلزم توانستن است» و ت...

نسبت میان دین و اخلاق، به عنوان دو حوزهٴ ارجمند و سترگ زیست انسانی، در طول تاریخ و دست‌کم از زمان افلاطون به این سو مورد اقبال متفکران بوده است، چه این‌که هر دو متکفّل صلاح و فلاح انسان این جهانی بوده، بسته به میزان بی‌نیازی یا نیازمندی به دیگری،نظم و نسق متفاوتی پی می‌افکنند. مطابق یکی از این تقریرات، اخلاق و کنش اخلاقی جز با اتکا به آموزه‌های وحیانی سامان نمی‌یابد به گونه‌‌ای که در این وابستگی...

تحلیل محتوای کتابهای درسی هدیه­‌های آسمان پایه دوم تا ششم دورۀ ابتدایی و میزان انطباق آنها با شایستگیهای پایه سند برنامه درسی ملی  محمدرحیم نوری1  دکتر محمد­علی احمدوند2  دکتر محمد غفاری3 چکیده هدف این پژوهش تحلیل محتوای کتابهای درسی هدیه‌­های آسمان پایه دوم تا ششم دوره ابتدایی(سال تحصیلی 95 -1394) و بررسی میزان همخوانی آنها با شایستگیهای پایه سند برنامه‌­درسی ملی (تعقل، ایمان، علم، عمل و ...

اگرچه جهان با حکومت عدل امام علی‌(ع) چندان نپایید، اما این حکومت به بسیاری از اهداف خود رسید و از جمله آنکه " این حکومت الگو و اسوه حکومت پاک سیرتان در گذر تاریخ شد". گویا این حکومت برپا شد تا دلیل و راهنمای همه کسانی باشد که در طول تاریخ به حکومت عدل و پاکیزه می‌اندیشند؛ حکومتی که در آن حق تفسیر عدل است و عدل تفسیر و معنی حق؛ و این همه مستلزم احیا و توسعه مکارم اخلاقی در میان حکمرانان و ...