جدایی قفقاز از ایران در سال های اول قرن نوزده میلادی و همچنین فروپاشی شوروی و استقلال سه جمهوری آذربایجان، گرجستان و ارمنستان تحولات عمده ای در تاریخ ایران و منطقه و جهان در دو قرن اخیر بوده است. با توجه به موقعیت ژئوپولتیک قفقاز در منطقه و جهان و معضلات داخلی منطقه قفقاز، ما با حضور نیروها و منافع مختلف و بعضاً متعارضی در این منطقه روبه رو هستیم و سیر تحولات سیاسی، اقتصادی، امنیتی، فرهنگی و ......

از اواخر سال 2010 مجموعه‌ای از شورش‌ها و اعتراضات خیابانی تقریباً هم زمان منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا را فراگرفت. این شورش‌ها در برخی از کشورها مانند تونس، مصر و لیبی فرآیند تغییر رژیم را کلید زد. در برخی دیگر مانند یمن و بحرین زدوخوردهای خونین با نتایج دهشت‌بار را سبب شد و بالاخره کشورهایی مانند مراکش، الجزایر، اردن، عمان و عربستان را آبستن حوادث نامعلوم نمود. علت این شورش‌ها نرخ بالای بیکاری...

ورود اسلام به ایران و به دنبال آن مهاجرت قبایل عرب به این سرزمین، تأثیرات عمیق و بنیادینی برساختارهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ایران نهاد. هرچند تعداد این مهاجران به نسبتساکنان بومی این سرزمین ناچیز بود، اما به دلیل سلطه آنان به لحاظ سیاسی و مذهبی در جهان اسلام،تأثیرشان بر جامعه ایرانی دیرپا و عمیق بود، اینان در عین حال با سازمان و ساختار قبیله ای، معیشتی وفرهنگی خاصی که داشتند خود دستخ...

ایران و ترکیه دو بازیگر قدرتمند در منطقه پیرامونی خود محسوب می شوند که هر کدام اهداف مشخصی را دنبال می کنند. ترکیه در تلاش است تا جایگاه بهتری نسبت به گذشته در تحولات خاورمیانه به دست آورد و نقش مؤثرتری در بحران های آن ایفا کند. ایران نیز اهداف مشخصی را در منطقه دنبال می کند که بسیاری از آنها با اهداف ترکیه هماهنگ و هم جهت هستند که این موضوع بر گسترش روابط دوجانبه تأثیر زیادی داشته اند. همچنین ...

ورود اسلام به ایران و به دنبال آن مهاجرت قبایل عرب به این سرزمین، تأثیرات عمیق و بنیادینی برساختارهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ایران نهاد. هرچند تعداد این مهاجران به نسبتساکنان بومی این سرزمین ناچیز بود، اما به دلیل سلطه آنان به لحاظ سیاسی و مذهبی در جهان اسلام،تأثیرشان بر جامعه ایرانی دیرپا و عمیق بود، اینان در عین حال با سازمان و ساختار قبیله ای، معیشتی وفرهنگی خاصی که داشتند خود دستخ...

چکیده:مصر مهد اندیشه در جهان عرب و از کشورهای پیشتاز جهان اسلام محسوب میشود و همواره تحولات سیاسی فکری این کشور تاثیر سرایتی عمیقی بر سایر کشورهای منطقه داشته است. در این کشور در طی سده اخیر، مجموعه متنوعی از احزاب و فرهنگهای سیاسی از سکیولاریسم تا اسلام گرایی حضور داشته اند. متعاقب سقوط مبارک و در پرتوی گسترش آزادی سیاسی در این کشور، تاثیرگزاری جریانات مختلف سیاسی و مذهبی گسترش یافته و هم اکنو...

بنیادگرایی را می‌توان دفاع از سنت به روش سنتی تعبیر کرد. در این راستا جریانات بنیادگرا به شدت به صحت تفاسیر خود از آموزه‌های دینی باور دارند. در رابطه با چرایی شکل گیری جریانات بنیادگرا دو دسته عوامل قابل ذکر هستند؛ به لحاظ داخلی می‌توان تحولات درونی جهان عرب مانند دموکراسی های ناقص و اندیشه پردازی‌های رادیکال و سطحی اندیشمندانی چون سید قطب را اشاره کرد، اندیشمندانی چون سید قطب ضمن رد هرگونه اج...

هدف این مقاله بررسی تحول در راهبرد نظامی عربستان است. عربستان از زمان تاسیس بیشتر به عنوان یک کشو ر نفتی شناخته می‌شد. این کشور اگر چه خود را به عنوان رهبر جهان عرب و حافظ کشورهای شبه جزیره عربستان تلقی می‌کرد اما نیروی نظامی آن علیرغم هزینه‌های زیاد فاقد توانمندی لازم برای نقش‌آفرینی در تحولات منطقه خلیج فارس بودند.اما از سال 2003 خصوصا بعد از بهار عربی عربستان توانمندی نظامی خود را افزایش داد...

امروزه مصر با احیای نقش کانونی خود در جهان عرب و اتخاذ سیاست منطقه ای که مبتنی بر همزیستی و همکاری با اسراییل می باشد، جهت حرکت آینده دنیای عرب را تنظیم و ترسیم نموده است . البته به نظر برخی از صاحبنظران سیاسی، استراتژی متخذه از سوی مصر به ویژه در رابطه با اسراییل نهایتا به نفع جهان عرب می باشد. ولی برخی دیگر، سیاست رهبری مصر را به شکل کنونی در خدمت منافع آمریکا و موازات آن منافع اسراییل و صهیو...