اخلاق بندگی از زیربنایی ترین مباحث قرآن است. با یک نظام مند، فهم و تحلیل روابط آموزه‌های اخلاقی قرآن عمیق تر انجام می‌شود. کلیدی ترین ارزش در آموزه‌های اخلاق بندگی، تقوا است.در این نوشتار به منظور کشف وتبیین جایگاه تقوا در نظام اخلاق بندگی قرآن- با روش توصیفی، تحلیلی- ابتدا نظام اخلاق بندگی در قرآن به صورت ساختاری مخروطی شکل شامل مبانی و اصول، اهداف مطرح سپس رابطه تقوا و اجزاء این نظام با...

انسان به عنوان پیچیده ترین موجود هستی همواره مد نظر فیلسوفان و متکلمان بوده است.ملاصدرا و نیچه از فیلسوفان برجسته جهان اسلام و دنیای غرب، از جمله اندیشمندانی هستند که ضمن تأکید بر انسان شناسی، نتایج فلسفی آن را مورد بحث قرار داده اند . انسان در هر دو اندیشه موجودی مرکب از روح و جسم است . در اندیشه صدرایی روح امری الهی و فناناپذیر است و هویت حقیقی انسان را تشکیل می دهد. در اندیشه نیچه روح امری...

قلب همان روح و نفس انسانی است که بر اساس آثار نسبت داده شده در آیات قرآن شامل سه بعد ادراک، عواطف و عمل است. اندیشه و عقل در قرآن، ابزاری برای دستیابی به شناخت خدا، معارف و حقایق دینی، علوم و همچنین شناخت خود انسان برای وصول به قرب الهی می باشد. قلب ادراکات حصولی خود را به وسیله تعقل و تفقه و تدبر انجام می دهد. به دلیل رابطه نزدیک این دو ابزار، علاوه بر اینکه به لغزش های هر دو اشاره شده، لغزش ه...

غفلت صفت ناپسندی است که قرآن و روایات خطر ابتلای به آن را به تعابیر گوناگونی گوشزد کردند. دقت در این آیات و روایات نشان می دهد که غفلت مهم ترین عامل بدبختی و اساس هلاکت انسان و عدم ابتلای به آن یا رهایی پس از ابتلا، اولین قدم رسیدن به سعادت جاودانی است. غفلت گونه ای از بی خبری است که متعلق آن امور مهم و سرنوشت ساز و در راس آنها خداوند متعال است. غفلت از خدا، جهان آخرت، مرگ و رهنمودهای پیامبران...

این مقاله با تبیین هویت مفهومی عقل و تمایز آن از معنای علم، به مسئلۀ کمال اخلاقی به عنوان هدف اصلی در سیر تکاملی انسان می پردازد. هدف آن، تبیین ارتباط تکاملی عقل و اخلاق نسبت به یکدیگر و برایند تأثیرات این دو بر تکامل انسان از منظر دین، با تأکید بر روایات کتاب غررالحکم است. در این پژوهش بنا بر گفته های امام علی (ع) به این رهیافت مهم خواهیم رسید که بین عقل و اخلاق تلازم وجود دارد و اخلاق منهای ع...

هنرهای سنتی هنرهای کاربردی هستند که مطابق ذوق و حس زیبایی شناسانه جمعی و براساس یکسری قواعد منظم، منطقی و ریشه دار، در طول زمان ها از گذشته تا به امروز ساخته شده و می شود. آفرینش هنری در این قلمرو متأثر از سنت های تصویری و محتوایی و انتقال دهنده آیین ها، اعتقادات، اساطیر و به طور کلی علائق و سلایق جامعه سنتی است. این گونه هنرها با همه تنوع و پراکندگی شان، هم در صورت و هم در معنا و مفهوم، دارای ...

از آنجا که شعائر و مناسک دینی نخستین امری است که ناظر بیرونی با آن در تماس قرار می­گیرد، پژوهشگران مطالعات دینی آن را به منزله مهم­ترین تجلی دین بررسی می­کنند. در مسیحیت نیز شعائر و به طور خاص عشای ربانی و تعمید، جایگاه ویژه­ای را داراست. در الاهیات ارتدوکس با تفکیک عناصر و مولفه­های «کلامی» از عناصر «غیر کلامیِ» شعائر، بر اهمیت شمایل­ها نیز تأکید خاصی می شود. هم چنین شمایل­ها به منزله مجلایی بر...

نوشتار حاضر، پاره ای از رهگشایی ها و فواید عرفان نظری را در مواجهه با علم حصولی و ادراکات شهودی برمی رسد. برای تبیین جایگاه عرفان نظری و کارایی آن در اعتبار سنجی علوم حصولی و رهیافت های شهودی، آشنایی با برخی قواعد و اصول عرفان نظری ضرورت دارد. بدین رو نوشتار حاضر، در نوزده پاره، برخی از این اصول و قواعد را به بحث و بررسی می گذارد و به اجمال آنها را معرفی و مستند می کند. جایگاه شناسی عرفان نظری ...