تپة ده نو در مطالعات سطح­الارضی محققین آمریکایی در خوزستان شناسایی و در سال هایی ١٩٦٨ و ١٩٧٠ میلادی توسط استو (steve) مورد بررسی قرار گرفت که طی آن چند آجر کتیبه­دار یافت شدند. گنجوی و کارتر (carter) نیز در آنجا چند نمونه آجر کتیبه­دار پیدا کردند. قدیمی­ترین آجرنوشته یافت شده مربوط به دوران حکومت پادشاه ایلامی، ایگی هلکی در حدود قرن چهاردهم پیش از میلاد می­باشد. پس از او از دیگر شاهان ایلامی، ش...

محاسبات و ترسیم و ایجاد الگوهای نقوش هندسی در گذشته از سوی استادکاران انجام می­شده و از نسلی به نسلی سینه به سینه منتقل و گاهی مفقود و یا  به دست فراموشی سپرده شده است. به­ طوری­که بعضاً طراحی گره های جدید و یا مرمت گره های آسیب دیدۀ تاریخی برای اکثر دست اندرکاران کنونی ساخت و مرمت گره چه در کاشی کاری و چه نجاری و صنایع دیگر کاری دشوار است. برای رفع این مشکل نگارندگان با مطالعۀ نقوش هندسی و تدقی...

در خلق و تداوم حیات میراث مسکونی اصفهان، وجوه کالبدی و کارکردی متعدد اثرگذار بوده است. لذا شناخت این وجوه در حفاظت این آثار امری مهم و ضروری می­نماید. این خانه­ها علی­رغم ارزش­های تاریخی و فرهنگی فراوان، به خاطر وسعت زیاد، مشکلات حقوقی و قانونی، تغییر شیوۀ زندگی، هزینه­های زیاد مرمت، ناتوانی مالکان در نگهداری، و... به سرعت در حال تخریب هستند. برخی از خانه­های قاجاری شهر اصفهان، تاکنون در فهرست ...

نقوش بکار رفته در تزئینات اکثر خانه های یزد ، هندسی می باشند که در طی سالهای اخیر نقوش گیاهی ، جانوری و کتیبه به این نقش ها اضافه شده است . در این پایان نامه که به شیوه ی توصیفی – تحلیلی کار شده ؛ ابتدا بطور مختصر گچبری و طراحی قالی معرفی شده اند و سپس نقوش و طرح های گچبری های خانه کلاهدوزهای یزد و همچنین نقوش و طرح های قالی یزد مورد آنالیز و تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند . نتایج حاکی از آن اس...

بررسی مهرهای به کار رفته در نه فرمان از شاهان صفوی که در موزه ملی ملک در تهران نگهداری می شود. نگارنده ابتدا به شرح ویژگی های مهرهای صفوی پرداخته، ده نوع مهر مورد استفاده در این دوره را معرفی می کند. انواع طغراهای این دوره نیز مورد بررسی قرار گرفته است.

تکیه معاون الملک کرمانشاه یکی از آثار تاریخی منحصر به فرد در کشور است. بنای تکیه در سال 1320 ه.ق. در بافت مرکزی شهر احداث شد. بنا شامل سه بخش اصلی حسینیه، زینبیه و عباسیه می شود. تکیه به منظور برگزاری مراسم عزاداری ماه محرم ساخته و با کاشی های هفت رنگ زینت یافت. اهمیت این تکیه نه به لحاظ معماری بلکه به خاطر مجموعه کاشیکاری ارزشمند آن است. کاشی هایی با نقوش شخصیت های اسطوره ای، پادشاهان، رجل مذه...

خشت یکی از مصالح تشکیل دهنده ساختار اصلی بسیاری از بناهای متعلق به پیش از اسلام و اوایل دوره اسلامی می باشد.از جمله بناهای منحصر به فرد خشتی در ایران مجموعه بناهای واقع در کوه خواجه سیستان است.لزوم مرمت این آثار به تبع خود ضرورت مطالعه و بررسی درباره خشت را مطرح می کند.این مقاله با احساس چنین ضرورتی نگاشته شده و تلاشی است برای یافتن ترکیب بهینه برای خشت های مورد مصرف در مرمت بناهای کوه خواجه به...

شهر تهران و یکی از محلات قدیمی آن، به نام محله ی عودلاجان، جایگاه بسیاری از خانه های تاریخی باقیمانده از دوره ی قاجار است، که یکی از این یناهای ارزشمند، خانه تاریخی سرهنگ ایرج می باشد. این بنا که نزدیک به 60 سال محل سکونت یکی از افسران با تجربه ی دوره ی پهلوی اول به نام سرهنگ ایرج بوده، چند سالی بدون سکنه و حفاظت، رها و در نتیجه به مکانی جهت تجمع و سکونت معتادین و خلافکاران تبدیل شده، تا اینکه ...

رصد خانه مراغه که بزرگترین رصدخانه جهان در دوره قبل از اختراع تلسکوپ بوده است در سال 657 روی تپه ای در غرب مراغه به دستور هلاکو نوه چنگیز خان مغول و همت خواجه نصیر الدین طوسی بنا شده است. این مجموعه تا سال 703 هجری آباد بوده، لکن پس از آن بر اثر زلزله های سخت و بی توجهی حکام رو به ویرانی رفت. رصدخانه چین، سمرقند، استانبول و هند از روی رصدخانه مراغه ساخته شده اند. امروزه تنها پی های بخش های مختل...

برزک، از جمله شهرهای باستانی و تاریخی منطقۀ کوهستانی کاشان است. این مقاله در دو بخش، به بررسی تاریخ و آثار تاریخی برزک با توجه به اسناد و مدارک بر جای مانده، پرداخته است. چون اسناد صریح و روشنی از تاریخ پیش از اسلام برزک در دست نیست، بر اساس شواهد تاریخی و فرهنگی مانند زبان، ادبیات عامیانه، باورها و آیینها تصویری از گذشتۀ آن فراهم آمده است. اهمیت تاریخی برزک در دوران اسلامی نیز با توجه به کتیبه...