با به رسالت رسیدن پیامبر خاتم (ص) اقوام و قبایلی، مخالفت و دشمنی خود را با دین تازه آغاز کردند در داخل مکه مشرکان و کفار قریش بودند و داخل مدینه قبایلی از یهودیان که با توجه به اطلاعات و اخبار خود از ظهور پیامبر موعود باز هم عناد ورزیدند. اما در کنار این دشمنان متخاصم، نصاری نیز بودند که دشمنی محسوسی نداشتند و گاهی با طرح مسائل اعتقادی خود سعی در نافرمانی پیامبر اسلام و عدم قبول اسلام داشتند مس...

مدایح نبوی بخش قابل توجهی از ادبیات و شعر عربی را تشکیل می دهد و از گذشته تا کنون قصاید فراوانی در این زمینه سروده شده است و شاعران بسیاری به مدح رسول گرامی اسلام (ص) و بیان ویژگی ها و شخصیت برجسته ی ایشان در اشعارشان پرداخته اند. یکی از شاعران مشهور مدح نبوی که با شعر خود خدماتی به اسلام کرده است، حسان بن ثابت انصاری است. ازدیگر شاعران مشهوری که به شکل متمایز به مدح نبی اکرم(ص) پرداخته هست بوص...

مراد از «حکمت نبوی» در اینجا نظام فکری و فلسفی ای است که معتقد است پیامبر و فیلسوف نور معرفتشان را از مشکات و منبع واحد می گیرند و معرفت یقینی فقط از آن منبع افاضه می شود. بنابراین، در این نوشتار کیفیت دستیابی به این معرفت از جانب پیامبر و فیلسوف مورد بحث قرار می گیرد. با اینکه به واسطه این منشأ واحد می توان وحدت نبوت و حکمت را نتیجه گرفت ولی نشان خواهیم داد که هرگز از آن لازم نمی آید که فیلسوف...

محوریت سیرۀ نبوی در فرهنگ و تمدن اسلامی، که شامل نقش واسطه‌ای پیامبر(ص) در دریافت آموزه‌های وحیانی و صورت‌بخشی بشری، اجتماعی، و فرهنگی ـ تمدنی به آن است، ایجاب می‌کند که اولاً وجوه مختلف این سیره شناخته شود و ثانیاً اصول انسان‌شناختی، اخلاقی، جامعه‌شناختی و به‌طور کلی، کارکردی آن در فرهنگ و تمدن اسلامی، برای فرهنگ‌سازی و تمدن‌سازی استخراج گردد. این مهم جز با توجه به بایسته‌ها و شناسایی انواع مناب...

عبدالمجید تبریزی، سرایندۀ کمترشناخته‌شده سدۀ 8ق. است. متأسفانه اطلاعات چندانی از وی در دست نیست. همین‌قدر دانسته است که در حدود 699ق. در تبریز زاده شده و احتمالاً در فاصلۀ سال‌های 757 تا 768ق. درگذشته است. آنچه از اشعارش برمی‌آید، این است که به زراعت مشغول بوده و در 55 سالگی به سفر حج مشرف شده و در بازگشت از زیارت خانۀ خدا، به شیراز رفته و مدتی در آنجا گذرانده است. در قالب‌های مختلف شعری؛ همچون ...

در این مقاله به نوعی ساختارشکنی و سنت گریزی در مثنوی معنوی پرداخته شده و نویسنده، آن را با سایر آثار بزرگ ادبیات فارسی مقایسه کرده است. این مقوله معطوف است به نحوه‌ی شروع مثنوی که برخلاف دیگر آثار ادبی فارسی به جای اینکه سخن با نام خداوند، نعت رسول اکرم و سایر بزرگان دین آغاز شود در شکوائیه معروف از زبان نی، نهفته‌های روح انسان از جانب کسی بازگفته می‌شود که به والاترین تجربه‌های عرفانی دست یافت...

استفاده از آیات قرآن و احادیث نبوی در متون منثور پس از اسلام امری رایج بود که به منظور حفظ کلام الهی و نبوی، همچنین آرایش و تزیین متن به شیوه‌های گوناگون به کار می‌رفت. کاربرد آیات و احادیث، اساس و شالودة متون عرفانی را تشکیل می‌دهد که در نثرهای ساده و فنّی این دسته از متون به صورت گسترده به کار رفته است. کتاب شرح شطحیّات اثر روزبهان بقلی از جمله متون منثور عرفانی به نثر فنّی (قرن ششم) است که در آ...

دراین مقاله به بررسی مقوله ی امنیت دراسلام بارویکردسیره ی نبوی وامنیت دردیدگاه علوی ومهدوی خواهیم پرداخت.براین اساس بادرنظرگرفتن شاخص های اصلی وکلیدی درگفتمان پیامبراعظم وحضرت علی و رویکردفلسفه ی انتظاربه مساله امنیت، ابعادوقالب های فکری منبعث ازان راتبیینوبررسی می نماییم .از آن جهت که گفتمان امنیت دراسلام توسط سایرامامان شیعه موردتوجه قرارگرفته است، دراین نوشتاربه واکاوی گف...