زاگرس مرکزی از دیرباز مورد توجه گروهای انسانی بوده است؛ از همین رو پژوهش های هدفمند و گسترده از ده? شصت میلادی به وسیله رابرت بریدوود آغاز گردید. از اینرو برخی از دره ها و مناطق پیشکوه جنوبی از این تحقیقات به دور مانده بود و تنها چند بازدید و گمانه زنی محدود صورت پذیرفت. دره سیمره به دلیل موقیعت سوق¬الجیشی در میان زمین¬های حاصلخیز در تحتانی بخش پیشکوه جنوبی به عنوان مناطق بینابینی مطرح است. بر ...

بررسی های استقرار گاه های پیش و آغاز تاریخی در شرق دشت ری که در برگیرنده شهرستان های ورامین، پیشوا،جواد آباد و پاکدشت می باشد، در طی هفت سال گذشته توانسته الگوی پراکنش استقراری شرق دشت ری را به تصویر بکشد. از این رهگذر تنها در بررسی شهر پیشوا بالغ بر 120 محوطه از ادوار مختلف فرهنگی شناسایی شده و در بررسی شهرستان جواد آباد این آمار به حدود 50 محوطه رسیده است که محوطه زواره ور یکی از این محوطه ها...

استان چهارمحال و بختیاری، محدوده ای معادل یک درصد از مساحت ایران را در بر گرفته و منطبق بر حوضة آبریز شمالی رود کارون، یعنی یکی از مهمترین شریانهای حیاتی جنوب غربی کشور است. به دلایل متعدّد، جایگاه این منطقه در مطالعات باستان شناسی کشور مورد غفلت قرار گرفته است. در این مقاله، نگارنده کوشیده است تا با نگاهی اجمالی به نتایج ارزشمند دو دهة فعّالیّت باستان شناسان ایرانی و خارجی در این منطقه اهمیت و جا...

تزئینات یکی از شاخص‌ترین مؤلفه‌هایی است که معماری سنتی مراکش با آن شناخته می‌شود و با توجه به اینکه نشانه‌شناسی جریانات تأثیرگذار در حوزه تزئینات با روایی بیشتری نیز انجام می‌پذیرد، پرداختن به ریشه‌شناسی الگوهای تزئیناتی می‌تواند بازنمایی صحیح‌تری از ریشه‌های کلیت معماری مراکش را رقم بزند. مبتنی بر بررسی‌های میدانی صورت گرفته، سه حوزه تأثیرگذاری زیبایی‌شناسی رومی، بربر و اسلامی به الگوهایی تزیی...

تولید سفال به شیوه قالبی در کنار سایر انواع سفال در شادیاخ، در قرون میانی اسلام رواج بسیار داشته که آمار زیاد این سفالینه ها و یافته هایی در ارتباط با تولید آنها در محل، همچون قالب های سفالی و کوره سفال پزی، دلیلی بر تخصصی بودن کارگاه های سازنده این گونه های سفالی در شادیاخ می باشد. با توجه به اهمیت نقوش این سفال ها در زمینه روشن ساخت تحولات فرهنگی دوره سلجوقی، تنوع زیاد نقوش بکار رفته و همچنین...

کردهای ایران به درازای تاریخ حیات خود در کشور ایران، ضمن دارا بودن شاخصه های کردی خود در حوزه فرهنگ و هنر، دارای اشتراکات زیادی با سایر اقوام ایرانی می باشند.یکی از عناصر مهم برای بازنمایی این فرهنگ و هنر بررسی و تحلیل صنایع دستی و هنر بومی کردستان است. در بین صنایع دستی کردی ،بافته ها یکی از مهمترین عناصر بازنمایی هنر و ذوق در بین اهالی کردستان را شکل می دهد. در یک نگاه کلی بافته های کردی را ...

استفاده از نقوش و نمادها در هنر ایران که پیش از دورۀ ساسانیان نیز جایگاه والایی داشته است، تا پس از حکومت ساسانیان و در تمدن و هنر اسلامی ایران نیز در بیان هنری کاربرد بسیاری یافت. این نقوش دربردارندۀ تجارب اجتماعی، فرهنگی و معتقدات مذهبی دوران خود هستند؛ لذا به فهم بهتر سیر تحول اندیشه‌های مردم دوران خود کمک می‌کنند. یکی از شاخصه‌های مهم منسوجات ساسانی، نقوش تزیینی به‌کاررفته در آن است که تأثی...

به زعم بسیاری از صاحبنظران، دوره صفویه یک دوره منحصر به فرد و خاص در تاریخ فرش‌بافی ایران به شمار می‌رود. قالی‌های زیبا و باشکوهی که از آن روزگار باقی مانده و اکنون مایه مباهات مجموعه‌داران و موزه‌های بزرگ دنیاست؛ گواه بر این مدعاست. قطعاً شناخت این گنجینه عظیم برای هنرمندان هر دوره‌ای لازم و ضروری است. واکاوی طرح‌ها و نقوش این قالی‌ها هم در جهت شناخت هویت و جان‌مایه آثار گذشته و هم در ارتقاء سط...