بحث و بررسی پیرامون فلسفه مردانه بودن گفتمان قرآنی است، فلسفه مردانه بودن گفتمان قرآنی حضور گسترده و پیوسته مردان در عرصه زندگی است. نویسنده با استناد به آیات متعدد و اثبات مردانه بودن گفتمان قرآن، نخست با یادآوری چند نکته به تنقیح محل بحث می پردازد سپس پنج دیدگاه راجع به فلسفه مردانه بودن گفتمان مطرح می کند: 1- تعمیم مفهومی 2- تعمیم مصداقی 3- تغلیب 4- واقع نگری در جامعه مرد سالار عرب 5- واقع ن...

  یکی از مباحث مطرح شده در علوم قرآنی، جمع آوری و تدوین قرآن است. در کتابهای علوم قرآنی از چهار جمع سخن به میان آمده است: جمع صحابه، امام علی علیه السلام، ابوبکر و عثمان. این نوشته در پی پاسخ به این سوال است که از میان جمع­های فوق کدامیک و بر اساس چه دلایلی از ارزش و اهمیت بیشتری برخوردار بوده است؟ بعضی از اهل سنت عقیده دارند، نخستین جامع قرآن ابوبکر بوده که این کار را با مشورت خلیفه دوم انجام ...

بررسی آراء نواندیشان معاصر در حوزه مسائل قرآنی، موضوعی درخور اهتمام است. محمد شحرور از نواندیشانی است که با قرائت ایدئولوژیک از نص، نگاهی نو به موضوعات قرآنی دارد. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی، بر آن است که مبانی فکری محمد شحرور را در نگرش وی به فهم آیات قرآن، با استناد به آثار او مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که شحرور با تقسیم‌بندی قرآن به آیات رسالت و نبوّت، نسبی ب...

شرف الدین حسن حکیم شفائی اصفهانی شاعر،عارف و پزشک مقتدر و توانای قرن ده ـ یازدهم هجری است. زندگی وی همزمان با حکومت پادشاهان صفوی بویژه شاه عباس اول بوده است وی یکی از بنیانگذاران سبک «هندی ـ اصفهانی» یا سبک دوره صفویه است که به روایت صاحب عالم آرا ملقب به ملک الشعرا و ممتاز ایران شد. دیوان او دربردارنده 12000بیت در قالب قصیده، غزل، قطعه، ترکیب بند و رباعی است که 1060 غزل در این میان جلوه می کن...

یکی از مهم ترین مبانی تفسیر قرآن، مربوط به «زبان قرآن» است. هر مفسّری خواه، ناخواه در طول تفسیر خود به آن می پردازد.یکی از نظرات رایج در زبان قرآن، عرفی بودن است که از پیشینه طولانی برخوردار است. علاّمه طباطبائی در تفسیر نخستین خود، «البیان فی الموافقه بین الحدیث و القرآن» به مسئله زبان قرآن توجّه نشان داده است. در این نوشتار، نگارندگان ضمن بررسی نظر علاّمه طباطبائی در حوزه عرفی بودن زبان قرآن، به ...

بررسی و نقد کتاب «قرآن و پلورالیزم» اثر آقای محمد حسن قدردان قراملکی است. نویسنده کتاب، با استناد به آیات قرآن، بر انحصارگرایی پای می فشارد و نادرستی تکثرگرایی را نتیجه می گیرد. ناقد، پاسخهای نویسنده کتاب را در قبال مستندات قرآنی تکثرگرایان ناکافی می داند. از این رو، دلایل قرآنی وی را از جمله: آیه میثاق، آیه مهیمن، آیات جهان شمول، اوصاف قرآن، بشارت عهدین، فراخوانی به اسلام، اسلام شرط هدایت اهل ...

آشنایی با صنعت حذف و چرایی آن، به دلیل فراوانی نمونه های آن در قرآن کریم در فهم آیات اهمیتی ویژه دارد؛ زیرا دریافت مقصود بدون توجه به محذوف و تقدیر آن امکان پذیر نیست. در این اسلوب با حذف بخشی از آیه، پیکره آن فشرده گشته و پاره ای از مقصود به دلیل انگیزه های بلاغی گوناگون، نهان می گردد؛ از این رو، در ترجمه آیات توجه به محذوف، امری ضروری است. حذف های قرآنی، جایگاهی چون ذکر و بسی بالاتر از آن را ...

از صدر اسلام پیامبر اکرم (ص) و صحابه در مواجهه با بیدینان و خارجان از محدوده ایمانی و نیز باخوانده شدهاند، از اصطلاحات و « منافق/فاسق » و « کافر/مشرک » بددینان که به ترتیب در زبان قرآنیتعابیر قرآنی استفاده کردهاند؛ در بررسی تاریخ اجتماعی زبان دینی در اسلام و با در نظر گرفتن انبوهیاز شواهد که از متون کلامی، فقهی، تاریخی و ادبی برمیآید، ملاحظه میشود که بسیاری از کاربران اینمجموعه واژگان و تعابیر ...

بخش زیادی از آیات قرآن کریم به ذکر مسائل زنان ـ از جمله حقوق و وظایف و احکام شرعی و فقهی آنان ـ اختصاص دارد. علاوه بر آن، در برخی سوره ها از زنانی نام برده یا به زنانی اشاره شده است که در ماجراهای تاریخی و پدید آوردن قصّه های قرآنی، نقش آفرین بوده اند. در تحقیق حاضر، آن دسته از آیات قرآنی مرتبط با زن ـ که در نوبت سوم کشف الاسرار مطرح شده ـ از جهت نوع تأویل و دیدگاه های صوفیانه، با استفاده از منا...