همزمان با وقوع بیداری اسلامی و افزایش تقابل منطقه ای میان دو قطب سنتی و فدرت منطقه ای خاورمیانه یعنی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی و با مشی سیاسی متفاوت، طی سالیان اخیر رقابت شدیدی را جهت بسط و نفوذ خویش داشته اند که با وقوع انقلاب های موسوم به بهار عربی شاهد افزایش تنش ها میان دو قطب سنتی خاورمیانه بوده ایم. بحث رقابت ایران و عربستان و نوع روابط آن ها به چندین دهه گذشته برمی گردد و از زم...

مقاله حاضر، مقدمه ‏ی فرانتس روزنتال خاورشناس بزرگ آلمانی، بر کتابی است که وی در آن، تلاش نموده با جمع آوری قسمت‏هایی از آثار کلاسیک اسلامی، که در واقع ترجمه یا اخذ و اقتباسی از آثار متقدّم یونانی بودند، تأثیرات تمدن یونانی را بر فرهنگ اسلامی نشان دهد. هدف اصلی این اثر، توضیح کمیّت و کیفیت آشنایی مسلمانان با میراث کلاسیک یونان و مجراهای متنوعی است که از طریق آنها این میراث بر تفکر غنی اسلامی در اع...

خلیج فارس، با توجه به موقعیت ژئوپلیتیک و استراتژیک خود در معادلات بین المللی، اهمیت روزافزونی یافته و کشورهای این حوزه همانند سایر مناطق دنیا ناگزیر از مواجهه با این شرایط نوین هستند. در چنین شرایطی و با توجه به ضرورت شکل گیری سازوکارهای نوین امنیت منطقه ای و تلاش کشورهای منطقه برای پاسخگویی به این چالش، شاهد تلاش گسترده بازیگران فرا منطقه ای برای حضور در منطقه ای در راستای اهداف امنیتی هستیم. ...

عربستان سعودی از کشورهای مهم و تأثیرگذار در منطقه خاورمیانه است که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی سیاستی تقابل گرایانه در قبال جمهوری اسلامی ایران اتخاذ کرده است.گرچه در برخی دوره ها بر حسب مقتضیات مقطعی، روابط عربستان سعودی با ج.ا.ایران اندکی بهبود یافت، با این وصف، همواره نوعی تقابل و تضاد حتی در زمان همکاری نیز در سیاست خارجی این کشور در قبال ج.ا.ایران وجود داشته است. در این پژوهش در پاسخ ...

دلایل استمرار منازعه میان ایران و عربستان در بحران بحرین مهدی هدایتی[1]- دانیال رضاپور[2]- مریم قاضیانی[3] چکیده: بحرین یکی از کشورهایی است که تحت تاثیر شرایط نامساعد داخلی در ابعاد گوناگون سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و همچنین تحت فشار تحولات رخ داده مرسوم به بیداری اسلامی(بهار عربی) در منطقه غرب آسیا است. با این وجود، ایران و عربستان با توجه به اهداف، منافع و ملاحظات خاص و متفاوت خود در قبال ت...

همواره یکی از موانع تحقق راهبرد فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در جهان اسلام، ناسازواری‌های ایدئولوژیک و سیاسی عربستان سعودی با آن است. شناسایی این ناسازواری‌ها و تحلیل ریشه‌های آنها به سیاستگذاران در فرایند اخذ تصمیم و پیشبرد راهبرد فرهنگی کشور کمک شایانی می‌‌کند. ازاین‌رو پژوهش حاضر در نظر دارد راهبرد فرهنگی جمهوری اسلامی ایران را در جهان اسلام تبیین و ناسازواری‌های عربستان در قبال مصادیق آن را ت...

یمن یکی از حاصل خیزترین مناطق شبه­ جزیره عربستان به شمار می­رود و به علت دارا بودن موقعیت خاص جغرافیایی و بنادر و جزایر مهم در طول تاریخ مطمع نظر بازیگران منطقه­ای و بین­المللی بوده و صفحات تاریخ این کشور را حوادث گوناگون پر کرده­است. دیپلماسی و سیاست خارجی دولت عربستان سعودی به شدت متأثر از ایدئولوژی وهابیت و نفت است و لذا به شدت نگران افزایش نفوذ ایران در منطقه است. ب...

سقوط صدام در سال 2003 م دشمن همسایه دو کشور ایران و عربستان را از بین برد و فرصت ها و چالش هایی برای دو کشور به وجود آورد به گونه ای که ایران از همسایه دیرین دردسرآفرین خود فراغت یافت و فرصت بیشتری پیدا کرد تا در مسائل منطقه به چانه زنی بپردازد. برای عربستان نیز سقوط یکی از مدعیان رهبری دنیای عرب را در برداشت. اما روی کار آمدن دولتی با اکثریت شیعی مذهب در عراق، طرح هلال شیعی توسط ملک عبدالله پا...

در این مقاله نویسنده درصدد آن است تا نوع کمک­های خیریه و انسان دوستانه عربستان سعودی به کشورهای شرق آفریقا را که بیشتر از مجرای سازمان رابطه العالم الاسلامیه و موسسات وابسته به آن صورت می­گیرد و نحوه ارائه کمک­های عظیم مالی و جنسی کشور عربستان به این کشورها را مورد بررسی قرار دهد. مسئله اصلی مقاله نیز بررسی نحوه تبلیغ فرقه ضاله وهابیت است که طی حدود 50 سال گذشته همواره در راس سیاست­های کمک­رسان...

چکیده خاورمیانه در سال­های اخیر با افزایش فعالیت گروه­های تروریستی مواجه است و فعالیت این گروه­ها، واکنش­های مختلف کشورهای منطقه را در پی داشته است. هدف اصلی این مقاله، بررسی سیاست خارجی عربستان سعودی در قبال تروریسم تکفیری در عراق و سوریه با روش تحلیلی و محوریت تئوری نوواقع­گرایی تدافعی است. در همین راستا، دو پرسش اصلی مطرح می­شود: نخست، نقش تروریسم تکفیری در سیاست خارجی عربس...