نظامی از کارکردهای مختلف گفتگو برای نشان‌دادن احساسات قهرمانان و شخصیت‌پردازی استفاده می‌کند؛ خسرو و شیرین نمونه‌‌‌‌ای موفق در این زمینه است. البته جغرافیای فرهنگی و چیرگی حب عذری، از گفتگوی مستقیم دلدادگان در داستان لیلی و مجنون جلوگیری می‌کند. نظامی برای جبران این مشکل، از شگردهایی مانند تک‌‌گویی و گفتگو با شخصیت‌‌های فرعی و نامه‌‌نگاری بهره می‌برد. امیرخسرو در این زمینه از نظامی تقلید کرده ا...

از دورۀ نخست شعر فارسی ـ که از دهۀ نخستین سدۀ سوم هجری آغاز و تا پایان این سده ادامه داشت ـ تنها 64 بیت از هشت شاعر این دوره (حنظله بادغیسی، محمد بن وصیف سگزی (سیستانی)، بَسّام کورد، محمد بن مخلّد، محمود بن ورّاق، فیروز مشرقی، ابوسلیک گرگانی و شاکر بخاری)  باقی مانده است که ژیلبر لازار ـ پژوهشگر و متخصص فرانسوی زبان فارسی ـ آنها را در کتاب اشعار پراکندۀ قدیم ترین شاعران زبان فارسی گردآوری کرده است....

      حکومتها همواره با دولتها و اقوام همجوارشان دارای ارتباطاتی بوده و تاثیر و تاثیراتی بر همدیگر گذاشته اند و آنها ناگزیر بودند که جهت رفع پاره ای از نیازها و مشکلاتشان با یکدیگر دارای مراوداتی در زمینه های مختلف باشند. ساسانیان همواره با اعراب دارای روابط گسترده و پایداری نبودند و در بعضی مقاطع به صورت موقتی با یکدیگر ارتباطاتی نه چندان پایدار با یکدیگر داشته اند.       قوم عرب به خاطر سبک ز...

سام یکی از پهلوانان اسطوره ای ایران زمین است که در آثار ادبی پیش و پس از اسلام چه با نام گرشاسپ و چه با نام سام در آثاری چون روان گرشاسپ، شاهنامه، گرشاسپ نامه و در دوران متأخّرتر در سام نامه شرح پهلوانی های او به تفصیل آمده است . از آنجاکه معیار حماسه در نزد ایرانیان همواره شاهنامه حکیم توس بوده است،طبیعی است که تمام آثاری که پس از آفرینش آن اثر سترگ در همان بحر-متقارب مثمّن محذوف- سروده شده اند...

ادبای پیشین ما توجه ویژه ای به مسائل اجتماعی مبذول داشته اند و هر کدام گوشه هایی از فرهنگ مردم را در آثار خود منعکس کرده اند؛ به گونه ای که آثار ادبی را می توان آیینه فرهنگ و تمدن و آداب و رسوم مردم در طول اعصار و قرون دانست. از جمله این متون، در قرن هشتم هجری، مثنوی های خواجوی کرمانی است. خواجو در این مثنوی ها، زندگی اجتماعی زمانش را در ضمن تخیلات شگرف شاعرانه منعکس کرده و از طرز معیشت مردم سخ...

موضوع این پژوهش ادبی مقایسه سبک شناختی غزلیات خواجوی کرمانی با حافظ است. سبک نحوه و نوع بیان است ، وحدت منبعث از تکرار عوامل یا مختصاتی است که در آثار کسی هست ، و این مختصات هم مساله زبان است هم مساله فکر و هم گزینش خاصی از واژه ها و تعابیر و عبارات ، که توجه خواننده را به خود جلب می کند . در این پژوهش پانزده غزل از دو شاعر هم عصر را که دارای وزن و قافیه و ردیف همسانی هستند برگزیده و پس از تحوی...